Katarzyna Melihar
25/08/2023
Ospa wietrzna należy do chorób zakaźnych, które często pozostawiają na twarzy i
ciele mało estetyczne zmiany skórne. Odpowiednia pielęgnacja tych miejsc może
nas uchronić przed trwałymi pamiątkami w postaci widocznych blizn i przebarwień.
Ospa wywołana jest przez wirus varicella-zoster. Do zakażenia dochodzi drogą
kropelkową, podczas kaszlu albo kichania lub przez bezpośredni kontakt.
Wykwity skórne, charakterystyczne dla ospy, zmieniają się w trakcie przebiegu choroby –
przyjmują najpierw postać żywoczerwonych plamek i grudek które szybko ulegają
przemianie w pęcherzyki wypełnione przeźroczystym płynem, otoczone czerwoną
obwódką. W dalszej fazie zmieniają się w krostki i strupki, po których mogą pojawić się
trwałe blizny oraz przebarwienia.
Typowym wykwitem skórnym, pojawiającym się w początkowej fazie choroby jest
wodnisty pęcherzyk, nie powodujący dolegliwości, z czasem jednak ulegający stanowi
zapalnemu i przekształcający się z czasem w krostkę i zasychający dość szybko strupek.
Niektóre osoby starają się go na siłę oderwać, zanim zaschnie i sam odpadnie. Uciążliwy
świąd w tym miejscu powoduje duży dyskomfort. Świąd najbardziej dokucza w
momencie rozgrzania organizmu, najczęściej porą nocną.
Nie rozdrapany strupek zazwyczaj sam odpada i nie pozostawia blizny. Typowy wysiew
świeżych zmian na skórze trwa około 4 tygodni. Zmiany pojawiają się jako pierwsze na
skórze głowy i tułowia, później obejmują kończyny – dłonie i stopy. Również błony
śluzowe – zwłaszcza w okolicy podniebienia twardego i policzków – mogą ulec zmianom
chorobowym. Za całkowity zanik choroby możemy uznać stan, gdy nie pojawiają się już
nowe rzuty zmian skórnych, a wszystkie powstałe strupki, bezpowrotnie odpadły.
Powikłaniem zmian skórnych może być zliszowajacenie z wytworzeniem małych
bliznek.
Interwencji medycznej wymagają zmiany nie przebiegające w typowy sposób. Dotyczy
głównie powikłań miejscowych, z których najczęstsze są ropne nadkażenia bakteryjne w
miejscach rozdrapanych pęcherzyków i strupów.
W warunkach domowych najważniejsza jest odpowiednia pielęgnacja zmian skórnych,
zmniejszająca świąd i nasilenie odczynu zapalnego. W tym celu możemy nabyć dostępne
bez recepty preparaty do nakładania na zmiany skórne, zawierające związki cynku oraz
substancje przeciwświądowe i miejscowo znieczulające. Mają one postać pudrów w
płynie.
Puder płynny ma konsystencję nieco bardziej płynną, najlepiej nakłada się go małym
pędzelkiem. Jego zaletą jest szybkie zasychanie, co jest szczególnie ważne u małych
dzieci. Są też preparaty o stałej konsystencji, które nakłada się jak pastę przy pomocy
dołączonej do opakowania łopatki. Znacznie wolniej zasychają, ale działają o wiele
dłużej.
Ospa nie wyklucza codziennych kąpieli, jednak do momentu wyleczenia zmian skórnych
powinien to być prysznic, a nie kąpiel w wannie. Ropne powikłania w miejscach
zadrapań wymagają maści z antybiotykiem, a niekiedy podawania antybiotyku doustnie,
szczególnie w przypadku osób dorosłych, które ciężej przechodzą ospę niż dzieci.
Ze wszelkimi zabiegami kosmetycznymi i dokładną pielęgnacją cery należy się
wstrzymać do czasu kiedy strupy całkowicie odpadną i nie pojawią się na skórze wtórne
wykwity. Wtedy można wrócić do normalnej pielęgnacji i stosowania wcześniejszych
kosmetyków. Po kuracji wysuszającej, jaką funduje się skórze podczas przebiegu ospy,
można dodatkowo do swoich kosmetyków dołączyć krem głęboko nawilżający. Na
delikatne przebarwienia po ospie można stosować rozjaśniający krem, ale najlepiej za
zgodę lekarza. Jeśli zmiany po ospie powodują ślady w formie „dziur” w skórze to
najlepiej zastosować na zmienioną skórę zabieg mikrodermobrazji, pilingi kwasami
owocowymi, a w przypadku dużych, szpecących śladów – trwałe usuwanie blizn laserem
IPL.
Aby ustrzec się zmian po przebytej ospie wietrznej:
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.