Słowo „smog” pochodzi od angielskich słów „smoke” (dym) oraz „fog” (mgła). Innymi słowy, smog to specyficzna, powstała na skutek ingerencji w środowisko, toksyczna mgła. Do jego powstania, prócz drobinek trujących pyłów, potrzeba wystąpienia w tym samym czasie odpowiednich zjawisk pogodowych.

Zagrożenie dla zdrowia

Smog to nie tylko coś, co wygląda nieestetycznie, psuje panoramę miasta i brzydko pachnie. To przede wszystkim prawdziwa bomba rakotwórczych, toksycznych substancji produkowanych przez zakłady przemysłowe, emitowanych przez auta oraz w znacznym stopniu przez gospodarstwa domowe, które są ogrzewane węglem i drewnem.

Toksyczna mgła składa się z tlenków węgla, azotu i siarki oraz wysoce szkodliwych pyłów PM10 i PM2,5, benzo(a)piranu, a także innych wielonienasyconych węglowodorów aromatycznych. To właśnie te ostatnie składniki powstają w wyniku spalania drewna, śmieci, tworzyw sztucznych czy spalin samochodowych i są składnikami rakotwórczymi.

W latach 50. londyński smog w ciągu kilku dni zabrał z tego świata ponad 4 tys. osób. W Polsce z powodu smogu odnotowuje się blisko 45 tys. przedwczesnych zgonów rocznie, podczas gdy przykładowo w wypadkach samochodowych ginie średnio 3 tys. ludzi.

Wydawać by się mogło, że trujące pyły w największym stopniu oddziałują na układ oddechowy. To tylko po części prawda, ponieważ smog powoduje znacznie poważniejsze skutki dla zdrowia. Poniżej wymieniamy te najistotniejsze z medycznego punktu widzenia:

• skrócenie długości i jakości życia,
• zwiększone ryzyko zapadalności na choroby układu oddechowego, układu krążenia oraz układu nerwowego,
• zwiększone ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych,
• zwiększone ryzyko patologii ciąży.

Sposoby na poprawienie jakości powietrza

Skuteczna walka ze smogiem i jego następstwami dla pojedynczego człowieka jest niezwykle trudna. Na pewno w pojedynkę niewiele da się zrobić, ponieważ przede wszystkim potrzebna jest odpowiednia edukacja i podjęcie właściwych działań politycznych. Być może odpowiednio wysokie kary i ich konsekwentne egzekwowanie zmieniłyby sytuację. Na szczęście istnieje kilka sposobów, dzięki którym możemy poprawić jakość powietrza, którym oddychamy.

• Maseczki antysmogowe – to zdecydowanie najlepsze rozwiązanie. Zgodnie z informacją producentów, maska antysmogowa chroni przed pyłami aż w 95 procentach. Najlepiej, aby była wyposażona w filtr uniemożliwiający przedostawanie się pyłu PM2,5. Należy go wymieniać co dwa tygodnie lub w sytuacji, gdy przed upływem tego terminu jego barwa zmieni się z białej na szarą.
• Domowe oczyszczacze powietrza sprawdzają się w mieszkaniach. Podczas zakupu takiego sprzętu należy zwrócić uwagę na jego zdolność do usuwania najbardziej szkodliwych dla zdrowia ludzkiego pyłów PM2,5. Najlepsze oczyszczacze domowe wyposażone są w filtr HEPA, który co pewien czas należy wymieniać. Urządzenie przyda się na pewno alergikom i osobom przebywającym w otoczeniu palaczy.
• Rośliny oczyszczające powietrze – w walce z toksycznymi związkami pomogą także rośliny. Nie tylko pięknie wyglądają, ale pełnią również funkcję filtrów powietrza. Skutecznie rozprawiają się z takimi toksynami, jak np. benzen, tlenek węgla, amoniak czy formaldehyd. Popularne gatunki, które powinny zagościć w naszych domach, a szczególnie w sypialniach, to: skrzydłokwiat, paproć, dracena obrzeżona, rapis, sansewieria czy bluszcz pospolity.
• Dieta antysmogowa – w codziennym jadłospisie powinno znaleźć się dużo warzyw i owoców bogatych w antyoksydanty, które walczą ze szkodliwymi wolnymi rodnikami. Regularne spożywanie jogurtów pomaga pozbyć się z ustroju metali ciężkich. W miastach, gdzie smog występuje bardzo często, warto rozważyć dodatkową suplementację witaminami C i E.

Przeczytaj także: Jak pozbyć się metali ciężkich z organizmu?

mgr farm. Magdalena Habuz-Falińska