Dla wielu osób coraz ważniejszy staje się zdrowotny aspekt żywienia. Asortyment modnych
produktów spożywczych, wykazujących działanie prozdrowotne, stale się poszerza. W związku z tym
pojawił się nowy rodzaj mleka krowiego, nazwany mlekiem A2, który przyciągnął uwagę zarówno konsumentów, jak i naukowców.
Według wskazań piramidy żywieniowej powinniśmy pić ok. 2 szklanek mleka lub spożywać jego przetworzone produkty. Mleko krowie jest naładowane licznymi niezbędnymi składnikami odżywczymi. Dzięki temu wzmacnia kości i mięśnie, poprawia funkcjonowanie mózgu i serca oraz pomaga utrzymać stabilną masę ciała. Mleko jest dobrym źródłem białka, wapnia i wielu innych składników mineralnych (fosfor, potas, magnez, cynk, selen) oraz witamin grupy B, A, D i E. Białko mleka cechuje się wysoką wartością biologiczną, ponieważ zawiera wszystkie niezbędnie aminokwasy. 80 % wszystkich białek mleka stanowią kazeiny.
Istnieją cztery główne typy kazein: β, αs1, αs2 i κ-kazeina. Białka te są intensywnie badane ze
względu na ich znaczenie w wykorzystaniu w przemyśle spożywczym. β-kazeina (beta-kazeina) stanowi niecałe 30% wszystkich białek w mleku. Może ona występować w mleku krowim w postaci kilku wariantów
genetycznych. W zależności od występującego wariantu mleko różni się właściwościami i stopniem jego
przyswajalności przez organizm. Do najczęściej występujących należą warianty A1 i A2. Wariant A2 w
rzeczywistości jest wariantem pierwotnym, natomiast A1 jest jego mutacją powstałą kilka tysięcy lat
temu u bydła europejskiego. Nazwa A1 pochodzi stąd, że wariant ten został jako pierwszy odkryty przez
naukowców. Obecnie znaczna część krów produkuje obie formy, więc jeśli wybieramy mleko z półki w
sklepie, najprawdopodobniej będzie ono zawierało zarówno formę A1 jak i formę A2 beta-kazeiny.
Jako konsumenci nie jesteśmy w stanie poczuć i zobaczyć różnicy w smaku, zapachu czy konsystencji
między mlekiem zawierającym wariant A1 i wariant A2 beta-kazeiny. Z pomocą przychodzi genetyka,
ponieważ tuż po narodzeniu krów można określić, jakiego typu mleko będą one
produkować. Cząsteczki kazeiny A1 i A2 są wręcz identyczne, różni je tylko jeden z 209 aminokwasów.
Na pozycji numer 67 w łańcuchu białek w kazeinie A2 nastąpiła zamiana proliny na histydynę.
Obecnie na rynku światowym obserwuje się tendencję do eliminacji mleka i produktów
mlecznych z diety, co jest skutkiem występowania nietolerancji laktozy i wynikających z tego
problemów z trawieniem. Jeśli spożywanie nabiału powoduje problemy z trawieniem, czy na pewno
jest to nietolerancja laktozy? A może to nietolerancja białka? Wiadomo, że peptydy pochodzące z
żywności mają różny wpływ na jelita, w tym na motorykę oraz wydzielinę żołądkową i trzustkową.
Mleko z beta-kazeiną A2 jest promowane jako łatwiejsze do strawienia i lepiej przyswajalne niż mleko
A1 lub inne rodzaje mleka. Struktura białka mleka krowiego A2 jest bardziej porównywalna do mleka
kobiecego, a także mleka koziego, owczego i bawolego. Mleko zawierające beta-kazeinę A2 jest
bezpieczniejszym wyborem dla zdrowia człowieka, zwłaszcza w żywieniu i zdrowiu niemowląt.
Opublikowane dotychczas badania sugerują, że mleko zawierające beta-kazeinę A2 może wiązać się z
łagodzeniem objawów autyzmu i schizofrenii. Doniesienia te wymagają jednak jeszcze potwierdzenia
na większej liczbie badanych. Dla osób z nietolerancją, mleko z beta-kazeiną A2 może być
odpowiednim wyborem, aby zapobiec często występującym dolegliwościom żołądkowym.
Najważniejszą rzeczą jest to, że nie wykluczamy produktów mlecznych z diety.
Czy mleko A2 to tylko teoria? Okazuje się, że nie, bowiem mleko takie jest już dostępne w
Australii i Nowej Zelandii od początku XXI wieku i podobno trudno jest znaleźć takie, które nie reklamuje zawartości beta-kazeiny A2 na etykiecie. Produkt ten można również znaleźć w Chinach,
Stanach Zjednoczonych, a nawet w krajach Europy Zachodniej. Na rynkach światowych produkty
wytworzone z mleka A2 osiągają ceny dużo wyższe niż produkty konwencjonalne. Z tego powodu coraz
więcej hodowców, dzięki genotypowaniu i ukierunkowanej selekcji hodowlanej, przestawia swoje
stada na produkcję mleka A2. Jednak proces ten wymaga czasu i konsekwencji, ponieważ nawet
najmniejsza domieszka mleka A1 powoduje utratę prozdrowotnych właściwości mleka A2. W Polsce także, coraz więcej konsumentów jest świadomych istnienia takiego produktu. Utworzenie stad produkujących wyłącznie mleko A2 stało się zatem wyzwaniem stawianym również przed polskimi producentami mleka.
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.