Małgorzata Musioł
12/09/2023
Krynica-Zdrój to urokliwy kurort sanatoryjny, uzdrowisko z wieloletnią tradycją, które wpisało się na stałe w krajobraz tego malowniczego zakątku na południu Polski. Zbiegają się tutaj dwa szlaki turystyczne, jeden istniejący od niedawna, związany z ekoturystyką i profilaktyką zdrowotną oraz drugi obwarowany wielowiekową tradycją z widocznymi, zachowanymi pamiątkami z okresu, kiedy kształtowało się polskie wodolecznictwo. Te dwie tradycje ścierają się ze sobą, pokazując, jak ważne są miejsca czynnej i zdrowej rekreacji, turystyki prozdrowotnej oraz sanatoria i uzdrowiska, w których z dbałością o najwyższą jakość oferuje się zabiegi, wspomagające powrót do zdrowia.
W artykule:
1. Szlak uzdrowiskowy Krynicy-Zdrój.
2. Jak ekoturystyka zachęca do czynnego wypoczynku i rekreacji.
3. Zachowane ślady historii tętniących życiem uzdrowisk.
4. Co łączy Krynicę-Zdrój z projektem Nature Clinic.
Obecnie Krynica-Zdrój oferuje bazę nowoczesnych sanatoriów i kurortów, w których wykonuje się szereg zabiegów na różne schorzenia. Prym wiedzie nieprzerwanie wodolecznictwo, które jest naturalnym bogactwem nie tylko Krynicy, ale i kraju. Wodolecznictwo rozsławiło Krynicę i nadal jest dominującym jej kolorytem. To właśnie tutaj znajdują się jedyne w Polsce źródła wód mineralnych. Krynickie wody mineralne stanowią bogactwo całego kraju, mają wysoką wartość leczniczą i cały czas znajdują się w centrum zainteresowania medycyny. Wody mineralne są wykorzystywane w zapobieganiu i leczeniu chorób. Są naturalnym bogactwem tego miejsca, któż nie wypił choć raz i nie spróbował krynickich wód, do których należą: Zdrój Główny, Słotwinka, Jan, Józef, Mieczysław, Tadeusz, Kryniczanka, Zuber. Znajdują się tutaj łącznie 23 ujęcia wody mineralnej, 5 źródeł naturalnych i 18 odwiertów. Krynickie wody mineralne mają wybitne właściwości lecznicze. Dlatego stosuje się w sanatoriach różne kuracje oparte na wodolecznictwie. Szczawy krynickie stosuje się w kuracjach pitnych (to krenoterapia) oraz do kąpieli leczniczych mineralno-kwasowęglowych. Stosuje się tutaj również nigdzie indziej nie spotykane suche kąpiele z naturalnego gazu bezwodnika węglowego, nadające się do zastosowania także u pacjentów ze schorzeniami serca i problemami z krążeniem krwi. Wszystkie źródła wody krynickiej to wody hipotermalne i hypoosmotyczne lub hiperosmotyczne. Są to szczawy alkaliczne. 7 źródeł nadaje się do kuracji pitnej, pozostałe wykorzystywane są do kąpieli mineralno-kwasowęglowych. Uzdrowisko w Krynicy bazuje na naturalnych źródłach i oferuje bogaty wachlarz zabiegów. Obok wodolecznictwa, które obejmuje masaż podwodny, kąpiele wirowe kąpiele perełkowe i natryski, stosuje się leczenie borowiną, parafinoterapię, kinezyterapię, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, a w ostatnich latach w ofercie sanatoryjnej pojawiły się urządzenia nowej generacji, magnetotrony, lasery, Bioptron, galwanoborowina, solaria, stymaty. Wody mineralne różniące się składem, mają zastosowane przy różnych problemach i schorzeniach zdrowotnych. Zdrój Główny zalecany jest do picia przy schorzeniach przewodu pokarmowego, w niektórych chorobach żołądka, przy anemii, krzywicy, zaburzeniach gruczołów dokrewnych. Zdrój Słotwinka jest stosowana w przewlekłych nieżytach przewodu pokarmowego, miażdżycy, w zaburzeniach gruczołów dokrewnych dróg moczowych, przy niedobrze magnezu, leżącego u podłoża nerwic, stanów stresowych. Woda mineralna Jan ma zastosowanie w kamicy nerkowej i w stanach zapalnych dróg moczowych, zalecana jest przy skazie moczanowej, miażdżycy, cukrzycy, obniża bowiem poziom cholesterolu we krwi. Woda Józef leczy schorzenia dróg moczowych i nerki, a także niedokrwistość. Podobnie jest w przypadku wody mineralnej Mieczysław. Woda Tadeusz wspomaga terapię nieżytów żołądka, jelita cienkiego i grubego oraz niektórych schorzeń przewodu pokarmowego o podłożu alergicznym. Wreszcie Zuber leczy nadkwasotę, chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, drogi żółciowe i cukrzycę. „Kryniczanka” z kolei pobudza apetyt, wpływa korzystnie na trawienie i reguluje przemianę materii.
Ekoturystyka to druga atrakcja Krynicy-Zdroju, która rozwija się dynamicznie od wielu już lat. Jest skierowana do osób ceniących aktywny wypoczynek i dbających o swoje zdrowie. W obręb tych usług wpisują się zabiegi wellness i spa, groty solne i aktywne formy rekreacji oraz wypoczynku. Krynica-Zdrój dzięki swojemu malowniczemu położeniu i zróżnicowanej rzeźbie terenu sprzyja pieszym i rowerowym wycieczkom. Oferuje atrakcyjne wędrówki po szlakach górskich i spacerowe, liczne trasy spacerowe i narciarskie, wycieczki rowerowe, oraz możliwości obserwacji przyrody. W okolicy znajdują się edukacyjne ścieżki przyrodnicze. Jest to idealne miejsce dla osób ceniących aktywny wypoczynek w otoczeniu przyrody. Rozwojowi ekoturystyki sprzyjają w tym rejonie:
Parki i Rezerwaty: W okolicach Krynicy-Zdrój znajdują się liczne parki i rezerwaty przyrody, idealne dla miłośników przyrody.
Szlaki turystyczne i rowerowe: Region oferuje różnorodne trasy, zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych turystów.
Edukacja Ekologiczna: W okolicach można znaleźć ścieżki edukacyjne dotyczące lokalnej flory i fauny.
Turystyka aktywna: Oferowane są różne formy aktywności na świeżym powietrzu, takie jak jazda konna, spływy kajakowe czy wspinaczka.
Lokalna Kuchnia: Ekoturystyka często idzie w parze z lokalną kuchnią. W Krynicy można spróbować regionalnych produktów, często wytwarzanych w sposób zrównoważony.
Agroturystyka: Wiele gospodarstw oferuje zakwaterowanie i możliwość bezpośredniego kontaktu z naturą.
Obserwacja ptaków i zwierząt: Dla miłośników przyrody, istnieje możliwość obserwacji lokalnej fauny, co jest dodatkowym atutem.
Eko-inicjatywy: Niektóre ośrodki i organizacje lokalne prowadzą różne programy mające na celu ochronę środowiska.
Transport ekologiczny: Istnieje możliwość korzystania z komunikacji publicznej oraz wynajmu rowerów jako alternatywy dla samochodów.
Zrównoważony rozwój: Coraz więcej inicjatyw w Krynicy-Zdroju skupia się na zrównoważonym rozwoju, co czyni to miejsce atrakcyjnym dla ekoturystów.
Wszystkie te oferty są świetną okazją do łączenia form relaksu i leczenia oraz aktywnego, świadomego spędzania czasu na łonie natury.
Krynica Zdrój to także historia obecna w zabudowie wielu użytkowych miejsc związanych z odpoczynkiem i leczeniem. Jako uzdrowisko nosi ślady dawnej zabytkowej zabudowy. Do dziś można podziwiać miejsca związane z narodzinami polskiego wodolecznictwa. Stare Łazienki Mineralne, Stare Łazienki Borowinowe, Pijalnia Główna, Nowy Dom Zdrojowy czy Park Zdrojowy to miejsca upamiętniające lata świetności tego miejsca. To tutaj stawiał swoje kroki i praktykował jeden z twórców polskiej balneologii, prof. Józef Dietl. Krynica była najmodniejszym kurortem uzdrowiskowym wśród elit okresu międzywojennego. W XIX stuleciu bywali tutaj najwięksi polscy pisarze, artyści, poeci, ludzie sztuki.
Uzdrowisko z jednej strony, a aktywność prozdrowotna z drugiej oraz bliskie sąsiedztwo natury i związane z nią sposoby leczenia nasuwają skojarzenia z naturoterapią i wszystkim, co wiąże się z medycyną naturalną. Jako baza sanatoryjna i uzdrowiskowa Krynica-Zdrój odwiedzana jest rok rocznie przez licznych pensjonariuszy i kuracjuszy. W dniach 23-24 września 2023 roku Krynica jako gospodarz Kongresu Zdrowie i Natura 2023 oraz Festiwalu Natura&Zdrowie będzie miała okazję stać się Miastem Zdrowia i pierwszym miejscem w Polsce, gdzie zaprezentowany zostanie koncept medycyny holistycznej i zintegrowanej oraz projekt Nature Clinic. Powstaje w Polsce unikatowa baza sieci usług i terapii o założeniach medycyny całościowej, łączącej terapie, techniki, metody leczenia i ekspertów oparte na medycynie niekonwencjonalnej, przy jednoczesnym akcentowaniu potrzeby zintegrowania środowiska naturopatów i lekarzy medycyny konwencjonalnej. Lekarz akademicki i lekarz medycyny naturalnej powinni wreszcie zrozumieć, że droga, po której się poruszają, jest ich wspólnym działaniem ku dobru jakie nosi miano zdrowia. Projekt Nature Clinic zostanie po raz pierwszy zaprezentowany na szerszą skalę i omówiony w panelach dyskusyjnych, które poprowadzi Arkadiusz Wrzos, pomysłodawca i inicjator całego przedsięwzięcia, Prezes Fundacji Natura&Zdrowie. Partner Nature Clinic. Będzie mu towarzyszył Paweł Nykiel – promotor akcjonariatu społecznego. Projekt Nature Clinic dedykowany jest wszystkim, którzy korzystają z usług i oferty uzdrowiskowo-sanatoryjnej, a także tym, którzy to zaplecze tworzą od strony usługowej i terapeutyczno-leczniczej. To integracja branży zielarskiej oraz placówek zdrowia holistycznego, w tym także oferta hoteli i gabinetów odnowy biologicznej, sanatoriów i kurortów, które promują i stosują ujęcie holistyczne w podejściu do zdrowia. Nie przegap tej okazji. Bądź obecny, bądź świadomy.