Atopowe zapalenie skóry znacznie częściej występuje w przypadku dzieci, których rodzice również chorowali lub w dalszym ciągu zmagają się z tą chorobą. Co więcej, z większą częstotliwością pojawia się u kobiet. Warto mieć na uwadze fakt, że AZS bardzo często współistnieje z innymi chorobami atopowymi jak astma oskrzelowa, alergia pokarmowa czy alergiczny nieżyt górnych dróg oddechowych i spojówek.
Źródła naukowe wskazują, że AZS jest wynikiem złożonych czynników genetycznych, środowiskowych i immunologicznych współistniejących z defektem bariery naskórkowej. Na rozwój choroby mają wpływ mutacje genów, które odpowiadają za czynniki sprzyjające rozwojowi innych chorób skóry jak łuszczyca, astma czy reumatoidalne zapalenie stawów.
Na rozwój zmian atopowych bardzo duży wpływ mają jednak czynniki środowiskowe, do których zalicza się: alergeny (sierść zwierząt, kurz, roztocza, pyłki roślin, niektóre pokarmy); zanieczyszczenie środowiska; zakażenia bakteryjne (np. gronkowiec złocisty); silny, chroniczny stres; różnego rodzaju substancje drażniące (detergenty, niektóre tkaniny, wybrane składniki kosmetyków); wilgotność powietrza;
wysoka i niska temperatura, a także jej wahania.
Na wystąpienie AZS zdecydowanie częściej narażone są osoby żyjące w miastach, gdzie kiepska jakość powietrza i częsta zmiana temperatur utrudnia codzienną pielęgnację skóry i potęguje nieprzyjemne objawy.
Objawy, które mogą wskazywać na obecność atopowego zapalenia skóry, to: bardzo silny świąd, który powoduje chęć drapania się, znaczna suchość skóry; zaczerwienienie i rumień; obecność grudek i pęcherzyków, które często wypełnione są płynem surowiczym i mogą tworzyć ranki i nadżerki.
Duże znaczenie ma także lokalizacja zmian skórnych – u niemowląt zmiany znajdują się na twarzy, na szyi oraz tułowiu. W przypadku starszych dzieci i nastolatków obejmują zgięcia stawowe, a w przypadku osób dorosłych mogą być rozsiane po całym ciele, choć bardzo często pojawiają się na dłoniach.
Zmiany atopowe bardzo szybko mogą ulec zaostrzeniu w wyniku różnego rodzaju czynników. Aktualnie ma to miejsce niezwykle często w wyniku kontaktu z różnego rodzaju detergentami, które mogą znajdować się w kosmetykach czy też środkach chemicznych. Szczególnie niebezpieczne są barwniki i konserwanty, dlatego też np. w trakcie sprzątania zaleca się korzystanie ze specjalnych rękawiczek, aby możliwie jak najbardziej ograniczyć ewentualny kontakt skóry z substancją drażniącą.
Skóra atopowa jest bardzo reaktywna, dlatego też należy poświęcać wiele uwagi na kosmetyki pielęgnacyjne, z których korzystamy na co dzień. Może się okazać, że to właśnie w ich składzie znajduje się przyczyna problemu. Oprócz sztucznych barwników, konserwantów i parabenów niebezpieczne mogą okazać się substancje o działaniu wysuszającym, jak alkohol czy SLS-y, które również mogą doprowadzić do naruszenia płaszcza hydrolipidowego.
Dzięki stosowaniu odpowiednich leków immunosupresyjnych, unikaniu czynników drażniących, a także właściwej pielęgnacji skóry można zwalczyć objawy do tego stopnia, że choroba na długi czas pozostanie nieaktywna. Warto skoncentrować się na profilaktyce, łagodzeniu istniejących objawów, a także leczeniu miejscowym i ogólnym. Jeśli zmiany nie są nasilone, zwykle stosuje się preparaty o działaniu przeciwhistaminowym, immunomodulującym lub przeciwinfekcyjnym.
Leczenie miejscowe powoduje zmniejszenie świądu skóry, a także regenerację uszkodzonej skóry i odbudowę warstwy hydrolipidowej. W przypadku leczenia zewnętrznego wykorzystuje się przede wszystkim glikokortykosteroidy, antybiotyki, a czasem także leki o działaniu przeciwgrzybiczym i przeciwwirusowym.
Kluczowe jest stosowanie odpowiednich kosmetyków do wrażliwej skóry ze zmianami atopowymi, aby nie dopuszczać do wystąpienia objawów.
Podstawą pielęgnacji skóry atopowej są emolienty, które mają regenerujące i natłuszczające działanie oraz zabezpieczają i odbudowują uszkodzoną warstwę hydrolipidową skóry. Mają też działanie zmiękczające. Są dostępne w formie balsamów, kremów, a także produktów do kąpieli, pozbawionych mydła w składzie.
Kosmetyki do atopowej skóry powinny zawierać dwa istotne składniki, które wpływają na odżywienie i ukojenie atopowej skóry: niacynamid oraz masło Shea. Niacynamid niweluje nieprzyjemne uczucie swędzenia, masło Shea wspiera odbudowę uszkodzonej warstwy lipidowej.
Skóra atopowa ze względu na uszkodzoną warstwę ochronną bardzo szybko traci wodę odpowiadającą za jej nawilżenie. Dlatego też, aby skóra po kąpieli nie stawała się sucha i swędząca, należy odpowiednio ją zabezpieczyć i zatrzymać niezbędne nawilżenie. W tym celu również pomocne okażą się emolienty, które przywracają równowagę mikrobiomu skóry, zakłóconej w przypadku AZS.
Czytaj także: https://naturazdrowie.com/maslo-shea-skuteczny-ratunek-dla-skory/
W przypadku osób chorujących na AZS nie zaleca się długich kąpieli w ciepłej wodzie. Najbezpieczniejsze będą szybkie prysznice w wodzie o temperaturze nie przekraczającej 38°C;
● używaj miękkiego ręcznika, który nie podrażnia skóry. Zalecane jest też korzystanie z ręczników jasnych, bez nasyconych barwników, które dodatkowo mogą podrażniać wrażliwą już skórę;
● systematyczność to w przypadku atopowej skóry podstawa – pamiętaj, aby nawilżać ją co najmniej dwa razy dziennie;
● rób wszystko, by unikać przegrzewania się i nagłych zmian temperatury. Nie rezygnuj całkowicie z aktywności fizycznej, ale postaw na taką, która nie potęguje atopowych zmian pojawiających się na skórze – jednym słowem staraj się nadmiernie nie spocić. Pływaj w ozonowanych basenach.
● zrezygnuj z płynów do prania wypełnionych po brzegi substancjami zapachowymi. Wybieraj proszki i płyny do prania ubranek niemowląt – zazwyczaj są pozbawione substancji zapachowych. Zwracaj uwagę na skład produktu i to, czy posiada on odpowiednie certyfikaty;
● czynnikiem potęgującym zmiany u osób chorych na AZS jest stres. Unikaj go.
● wybieraj ubrania, które nie są obcisłe i nie są wykonane z syntetycznych materiałów, aby zapewnić prawidłową cyrkulację powietrza. Postaw na bawełnę i pamiętaj, by nowo zakupione ubranie zawsze wyprać przed założeniem. Zdecydowanie unikaj odzieży wykonanej z wełny;
● pozbądź się domowych firan i dywanów, w których zbierają się kurz i roztocza.
Źródło: https://www.laroche-posay.pl/article/atopowe-zapalenie-skory-wszystko-co-musisz-wiedziec
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.