Katarzyna Melihar
07/08/2024
Spis treści:
1. Aspiryna w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
2. Aspiryna w profilaktyce raka jelita grubego CRC.
3. Przyszłość aspiryny jako środka profilaktycznego przy raku jelita grubego; odkrycie miyabeacyny w korze wierzby.
Często zdarza się tak, że lek stosowany na jedną chorobę okazuje się mieć inne, czasem zaskakujące działanie. Najprawdopodobniej właśnie takie ma popularna aspiryna. Przeprowadzone w Norwegii badania pokazały bowiem, że regularne zażywanie jej w niskich dawkach działa antynowotworowo. Konkretnie zaś – ogranicza ryzyko rozwoju raka jelita grubego (CRC).
To nie pierwsze zastosowanie aspiryny w celach profilaktyczno-leczniczych. Wcześniej potwierdzono, że zażywana w niskich dawkach pomaga na osteoporozę czy schorzenia sercowo-naczyniowych. Kwas acetylosalicylowy za każdym razem dawał poprawę i to rzędu kilkunastu procent. Został więc zatwierdzony jako środek w tak zwanej prewencji pierwotnej. Był czas, gdy w niektórych krajach, przykładem USA, profilaktycznie aspirynę zażywały miliony osób. Robiły to bez konsultacji z lekarzami, co nie było zbyt dobrym wyborem, ponieważ aspiryna może zwiększać ryzyko krwawień (z przewodu pokarmowego, śródczaszkowych), poronień, podrażnień i owrzodzeń żołądka i dwunastnicy – często u starszych osób potencjalne szkody mogą być więc większe niż korzyści. To lekarz po zbadaniu pacjenta może zalecić stosowanie niedużych dawek aspiryny, ale ocena musi być indywidualna, dotycząca konkretnych przypadków. Teraz przeprowadzono badania kohortowe związane ze stosowaniem aspiryny jako środkiem wiążącym się ze zmniejszonym ryzykiem raka jelita grubego (wcześniej prowadzono podobne, związane z działaniem aspiryny na raka piersi i prostaty: zmniejszyła ona śmiertelność o 15-20%). Pod uwagę wzięto osoby, które miały przynajmniej 50 lat, a nie miały wcześniej przeprowadzonego leczenia choroby nowotworowej inwazyjnej. Badanych było niemal 2,2 miliona osób, średni czas obserwacji ich wyniósł około 11 lat – trwał do momentu rozpoznania CRC, jego nawrotu, śmierci, emigracji lub też do przyjętej daty zakończenia obserwacji, a więc końca 2018 roku.
Badania prowadzono pod kierunkiem dr Edoardo Botteriego z Departamentu Badań Norweskiego Rejestru Nowotworów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w Oslo. W sumie w czasie ich trwania aspirynę przyjmowało około 580 tysięcy osób, a u 1,8% zdiagnozowano w pewnym momencie raka jelita grubego. Po analizie wyników i danych okazało się, że osoby zażywające aspirynę regularnie w niskich dawkach miały niższe ryzyko raka jelita grubego (współczynnik ryzyka [HR], 0,87). Najlepiej było to widać w przypadkach przerzutowego raka jelita grubego (HR, 0,79). Nieco gorsze wyniki osiągane były w przypadku choroby zaawansowanej miejscowo (HR, 0,89) i zlokalizowanej (HR, 0,93). Wiele zależało od czasu zażywania aspiryny – zdecydowanie największe obniżenia ryzyka CRC pojawiały się przy stosowaniu leku przez 5 i więcej lat, najmniejsze zaś w przypadku krótkotrwałego zażywania (przez okres krótszy niż 3 lata). Badano związek między różnymi dawkami aspiryny a ryzykiem CRC, tworząc 5 kategorii: nigdy nie stosowano, obecne stosowanie 75/81 mg aspiryny, obecne stosowanie 160 mg aspiryny, wcześniejsze stosowanie 75/81 mg aspiryny i wcześniejsze stosowanie 160 mg aspiryny. Zespół dr Botteriego uważa, że podczas prowadzonych badań aspiryna uratowała przed rakiem jelita grubego 1073 osoby. W jaki sposób ma działać aspiryna w małych dawkach na raka? Otóż aspiryna blokuje zmutowany gen APC (polipowatość gruczolakowata jelita grubego), co prowadzi do zahamowania szlaku KRAS i powstawania polipów gruczolakowatych. Innym możliwym wyjaśnieniem jest większe prawdopodobieństwo krwawienia z gruczolaków u osób stosujących aspirynę – takie krwawienia skutkują przeprowadzeniem badań, a tym samym zwiększają szanse na wykrycie zmian nowotworowych (lub tak zwanych prekursorów CRC) i ich szybkie usunięcie.
Czytaj o zastosowaniu wyciągu z kory z wierzby: https://naturazdrowie.com/2024/07/12/natura-potrafi-leczyc-formula-produktu-salio-sb-a-reumatoidalne-zapalenie-stawow/
Podobnie jak we wspomnianym przypadku stosowania aspiryny na choroby sercowo-naczyniowe, niezbędne są kolejne, bardziej szczegółowe badania. Podobnie też jak tam, niezbędne jest określenie grup ryzyka, dzięki czemu aspirynę będzie można polecać danym osobom, u których korzyści będą przeważać nad skutkami ubocznymi. Póki co obecnie profilaktycznie aspirynę najczęściej stosują mężczyźni w starszym wieku, o niezbyt wysokich dochodach, za to przyjmujący także leki na choroby krążenia. Naukowcy przyznali, że: „Uważamy, że pilnie potrzebne są nowe randomizowane, kontrolowane badania, aby potwierdzić potencjalne działanie ochronne aspiryny przeciwko CRC i zidentyfikować podgrupy w populacji, które mogą odnieść największe korzyści ze stosowania aspiryny”. Artykuł przybliżający wyniki badań i ich metodologię opublikowano w internetowym czasopiśmie „American Journal Of Gastroenterology”. Rak jelita grubego uznawany jest za trzeci pod względem zapadalności, a drugi pod względem śmiertelności ze wszystkich rodzajów nowotworów, tak więc aspiryna jako środek profilaktyczny miałaby niebanalne znaczenie.
Warto tu też poruszyć temat stosowania „roślinnej aspiryny”, czyli kory wierzby. Wiadomo, że zawiera ona salicynę i ma działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, a nawet przeciwreumatyczne. Jej wpływ na rozwój raka jelita grubego nie był badany. Wiadomo natomiast, że przed kilku laty naukowcy z Rothamsted w hrabstwie Kent odkryli w korze wierzby związek chemiczny miyabeacynę, o silnym działaniu przeciwnowotworowym (najskuteczniejszy na neuroblastomę). „Nasze wyniki, które opisują aktywność miyabeacyny przeciwko wielu liniom komórek nowotworowych, w tym liniom komórek z nabytą lekoopornością, dostarczają dalszych dowodów na wieloaspektową farmakologię wierzby” – stwierdził wówczas profesor Mike Beale, współkierownik badań. Jak na razie analizy wciąż trwają (od odkrycia mijają już 4 lata), podobnie jak próby zwiększenia dawek miyabeacyny pozyskiwanych z kory wierzby.
Jan Matul, dziennikarz Magazynu „Natura&Zdrowie” i naturazdrowie.com
Źródła:
https://www.termedia.pl/onkologia/Aspiryna-zmniejsza-ryzyko-raka-jelita-grubego,55160.html
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.