Mimo tego ze wszyscy mamy nieco inna definicje ”bycia perfekcyjnym’’ to samo słowa ”perfekcja” przyprawia wielu z nas o zawrót głowy. Mnie na pewno tak – I całe szczęście! Mowie ”cale szczęście” , bo wszyscy przyszliśmy na ten świat, aby doświadczać, odkrywać, kochać i uczyć się, a nie po to, aby być doskonałymi lub mieć perfekcyjne życie. Mimo naszych najlepszych intencji to dążenie do doskonałości zbyt często sprawia że czujemy się niewystarczająco dobrzy, pozbawieni radości życia lub motywacji do działania. Mówiąc w skrócie – perfekcja to iluzja … Ale skoro tak – to dlaczego dajemy się na to złapać ? Po co nam to, skoro tak naprawdę wcale nam nie służy?
I tutaj można omówić wiele powodów dla których tak się dzieje, ale ja chciałam skupić na tych, które widzę najczęściej w moim życiu zawodowym i prywatnym. I te powody to :
1. Duma i wysokie standardy: Wiele osób ma potrzebę głębokiego poczucia dumy ze swoich umiejętności i osiągnięć. Takie osoby trzymają się niezwykle wysokich standardów, często ustawiając poprzeczkę wyżej, niż oczekują od nich inni. Dla wielu brak perfekcji może wydawać się osobistą porażką lub kompromisem w zakresie systemu wartości. I tu pojawia sie to dążenie do tworzenia dzieł możliwie najwyższego kalibru, nawet jeśli wymaga to ogromnego wysiłku, fizycznego, mentalnego i dbałości o szczegóły. Dla tych osób doskonałość stanowi ostateczny wyraz ich umiejętności, poświęcenia i obrazu postrzegania samego/samej siebie
2. Strach przed porażką lub krytyką: Myśl o porażce lub byciu krytykowanym może być dla niektórych bardzo paraliżująca. Takie osoby wierzą, że wszystko, co jest mniejsze od doskonałości, będzie surowo oceniane przez innych lub postrzegane jako ”niewystarczająco dobre” i tym samym – będzie to prawdziwa porażka z ich strony. Strach ten może wynikać z przeszłych doświadczeń związanych z ostrą krytyką, poczuciem wstydu z powodu błędów lub przekonaniem, że ich poczucie własnej wartości zależy od doskonałych wyników. Dążąc do perfekcji, osoby takie mają nadzieję uniknąć ukłucia porażki i potencjalnego uszczerbku dla swojej reputacji lub poczucia własnej wartości, jaki mogą przynieść dostrzeżone niedoskonałości. Z czego aczkolwiek nie zdajemy sobie sprawy to z faktu że dążenie do doskonałości spowalnia nasz progres oraz motywację do działania i podejmowania się nowych wyzwań.
3. Negatywny obraz siebie: Osoby o niskiej samoocenie lub negatywnym obrazie samego siebie mogą dążyć do doskonałości, aby zrekompensować poczucie nieadekwatności. Tym samym Wierzą, że jeśli uda im się osiągnąć doskonałość, to w końcu poczują się godni i zyskają szacunek do siebie. Jednak to dążenie często przynosi efekt przeciwny do zamierzonego, ponieważ każda dostrzegana niedoskonałość wzmacnia negatywne postrzeganie siebie. Osoby o negatywnym obrazie samego siebie mogą wyznaczać sobie nierealistycznie wysokie standardy, aby zrekompensować swoje negatywne przekonania o sobie. Mogą wierzyć, że tylko dzięki osiągnięciu doskonałości mogą zostać zaakceptowani i docenieni przez innych i siebie samych. To nieustające dążenie do doskonałości często przynosi odwrotny skutek, ponieważ każdy drobny błąd lub wada jest ostro krytykowana, co jeszcze bardziej zmniejsza poczucie własnej wartości, co spowalnia progres i niweluje motywacje do działania. Tworzy się wtedy błędne koło dążenia do tego, co nieosiągalne, przy jednoczesnym nadmiernym samokrytyzmie.
4. Poszukiwanie kontroli: Niektórzy ludzie dążą do doskonałości, aby sprawować kontrolę nad swoim otoczeniem i wynikami. Robią tak dlatego bo kiedy wszystko jest idealne, mają oni poczucie porządku i przewidywalności. Dążenie do perfekcji może być mechanizmem radzenia sobie z lękiem lub postrzeganym brakiem kontroli w innych obszarach życia i często bierze się z traumy z dzieciństwa, gdzie kontrola była metoda radzenia sobie z trudna lub toksyczna sytuacja w domu rodzinnym…Wiele z nas ma tendencje aby kontynuować tę potrzebę kontroli nad sobą i innym w latach doroslych, co nigdy nie kończy się dla nas dobrze jeśli chodzi o satysfakcjonujące i spełnione relacje z sobą i innymi.
5. Poszukiwanie potwierdzenia i aprobaty: Dla wielu perfekcjonistów ich poczucie własnej wartości jest silnie zakorzenione w zewnętrznej weryfikacji i aprobacie innych. Wierzą, że tylko osiągając doskonałość, będą szanowani, podziwiani i akceptowani przez rodzinę, przyjaciół, współpracowników i całe społeczeństwo. Perfekcja staje się sposobem na zdobycie statusu, uznania i poczucia bycia „wystarczająco dobrym”. Bez tej doskonałości mogą czuć się niezauważeni, nieistotni, niegodni lub rozczarowani innymi, których opinie cenią.
Bez względu na to w jakim stopniu i z jakich powodów ty zmierzasz do perfekcji, warto mieć świadomość jakie jest to dla nas wszystkich niszczące. Co ciekawe, badania pokazują, że kobiety i mężczyźni często w inny sposób dążą do doskonałości. Kobiety mają tendencję do większej internalizacji tego stanu, mając obsesję na punkcie swoich ciał, domów i umiejętności jako rodziców i partnerów. Mężczyźni zwykle skupiają się bardziej na doskonałości w miejscu pracy – chcąc być elitarnym pracownikiem, szefem lub żywicielem rodziny. Żyjemy w świecie, który nieustannie bombarduje nas obrazami pozornej doskonałości – doskonałego wyglądu, życia, idealnych rodzin. Często widzi się to w mediach społecznościowych i reklamach. Takie postrzeganie ” rzeczywistości” może sprawić, że wielu z nas poczuje się źle jako nieadekwatny, wadliwy lub bez nadziei. Ale prawda jest taka – doskonałość jest nieosiągalna, a dążenie do niej jest nie tylko daremne, ale i destrukcyjne. Pamiętajmy, że bycie kim jesteśmy jest wystarczająco dobre i że dążenie do perfekcji często wynika z niskiej samooceny i intensywnej obawy przed popełnianiem błędów. W efekcie często stajemy się sparaliżowani, boimy się próbować nowych rzeczy, jeśli nie możemy tego zrobić bezbłędnie od razu.
Rozwój i postęp osiągają się metodą prób i błędów, a nie doskonałości. Trzymając się doskonałości, okradamy się z odwagi, spontaniczności i zdolności uczenia się na błędach. Przestajemy podejmować ryzyko i przesuwać granice, które mogłyby pomóc nam osiągnąć nasz najwyższy potencjał. Perfekcjonizm staje się niekończącą się pętlą niepokoju i samokrytyki, a nie czynnikiem motywującym. Paradoks polega na tym, że bycie niedoskonałym, akceptowanie swoich wad i braków, ostatecznie pozwala nam być w pełni ludźmi. Daje nam powiązane zmagania, które tworzą więzi z innymi. Wrażliwość, a nie doskonałość, jest kluczem do tworzenia głębokich więzi i spełnionego życia. Jak więc przestać gonić za mitem doskonałości i zamiast tego kultywować samoakceptację, wewnętrzny spokój i rozwój?
Czytaj też: https://naturazdrowie.com/2022/08/19/zbuduj-wewnetrzny-balans-na-caly-rok/
W istocie bycie niedoskonałym, wrażliwym i trochę niezdarnym jest najdoskonalszą reprezentacją bycia człowiekiem. To nasza autentyczna podróż, ze wszystkimi jej zakrętami, daje naszemu życiu bogactwo i rozwój, a nie doskonałość. Więc zostawię cię z tym – pogódź się ze swoimi niedoskonałościami. Pozbądź się kompulsywnego popędu do przedstawiania światu idealnej rzeczywistości i zamiast tego poczuj się komfortowo, pokazując swoje prawdziwe, wadliwe i ‘’niechlujne’’ ja. To tam jest ‘’smakowitość’’ życia.
Autor: Elżbieta Senghera
Life coach i terapeutka CBT, która inspiruje transformacje w życiu dorosłych i dzieci. Założycielka i dyrektorka firmy Virtually Unbreakable. Pisarka i twórca treści edukacyjnych. Z pasja pomaga ludziom stać się szczęśliwa wersja siebie. Gospodyni podcastu Virtually Unbreakable oraz redaktor audycji ”Lekcje z Życia Wzięte” w radiu Polonia Fm. Autorka 3 książek (’’Finding Love”, ’’Mental Health Guide for Busy Mums’’ oraz ”Teach Your Kids to Build a Positive Self Image”).
www.virtuallyunbreakable.co FB: www.facebook.com/ela.fiedurek
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.