Szczeć pospolita jest rośliną o wielu właściwościach. Wie o tym medycyna ludowa, a potwierdza to fakt, iż szczeć wchodzi w skład wielu suplementów i kosmetyków. Szczególe jej właściwości mają przełożenie na układ ruchu i jego częste schorzenia w postaci reumatyzmu i artretyzmu. Szczeć wykazuje m.in. działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Ma także właściwości diuretyczne, co sprzyja leczeniu dny moczanowej.
Szczeć pospolita (Dipsacus fullonum) jest bardzo ciekawą rośliną o szerokim wachlarzu leczniczym. Medycyna ludowa doceniła ją już dawno temu. Szczeć była stosowana na łagodzenie kłopotów trawiennych, na likwidację stanów zapalnych, stąd jej powiązania z leczeniem reumatyzmu i artretyzmu. Ale to nie wszystkie jej zastosowania. Dziś ceni się ją jako zioło na boreliozę. Ale nieobce są jej: podnoszenie odporności organizmu, działa modulująco na układ odpornościowy, diuretycznie, napotnie i moczopędnie właściwości przez co sprzyja usuwaniu toksyn z organizmu, działa bakteriobójczo i przeciwpasożytniczo. Jest to roślina dwuletnia. W Polsce spotyka się ją najczęściej na południu kraju. W celach leczniczych wykorzystuje się jej korzenie i liście. W jej składzie fitochemicznym znajduje się wiele cennych składników i substancji. Korzenie i liście szczeci zawierają liczne związki bioaktywne, w tym irydoidy (np. loganinę, loganozyd, swerozyd) oraz kwasy fenolowe (np. kwas chlorogenowy, kwas kawowy). Zawiera triterpeny, flawonoidy, saponiny oraz alkaloify. Irydoidy są znane ze swoich właściwości przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych i przeciwutleniających. W szczególności kwas loganowy wykazuje silne działanie przeciwzapalne, co może być korzystne w leczeniu chorób reumatycznych.
W medycynie ludowej szczeci przypisywano działanie moczopędne i napotne, co miało wspomagać oczyszczanie organizmu z toksyn. Stosowano ją w leczeniu reumatyzmu, dny moczanowej i artretyzmu, wierząc, że pomaga usuwać nadmiar kwasu moczowego i łagodzi stany zapalne stawów. Dziś poza reumatyzmem i artretyzmem podaje się ją na boreliozę, co potwierdza skuteczność działania na stany zapalne w organizmie.
Chociaż istnieją ograniczone badania kliniczne dotyczące bezpośredniego wpływu szczeci na choroby reumatyczne, niektóre badania in vitro i in vivo sugerują jej potencjalne działanie terapeutyczne, np. ekstrakty z korzeni szczeci wykazały działanie przeciwbakteryjne przeciwko Staphylococcus aureus i Escherichia coli, co może być istotne w kontekście infekcyjnych przyczyn zapaleń stawów. Ponadto, irydoidy obecne w szczeci, takie jak loganina i swerozyd, wykazują działanie przeciwzapalne poprzez hamowanie enzymów prozapalnych, takich jak cyklooksygenaza-2 (COX-2), co z kolei może przyczyniać się do łagodzenia objawów chorób reumatycznych. Badań klonicznych pod kątem terapeutycznych właściwości szczeci jest niewiele, ale bogata jest za to literatura z zakresu ziołolecznictwa. Poza działaniem napotnym, diuretycznym i przeciwzapalnym, wspomina się o działaniu przeciwgrzybicznym, m.in. przeciwko Candida albicans. O działaniu łagodzącym trawienie, działaniu przeciwpasożytniczym. Niezwykle szeroko opisuje się działanie szczeci w boreliozie. Źródłem substancji aktywnych wobec boreliozy są przede wszystkim korzenie szczeci. Niektóre z badań wykazały, że silne działanie bakteriobójcze wobec krętek boreliozy wykazują związki z grupy irydoidów (należy do nich cefelarozyd, dipsakotyna i dipsakan). Badania naukowe udowodniły, że szczeć wykazuje działanie przeciwutleniające, cytoprotekcyjne, hepatoprotekcyjne, czyli działanie ochronne na wszystkie komórki (także wątroby). I działa przeciwreumatycznie, przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Niektóre związki zawarte w szczeci wspierają regenerację tkanki łącznej i zmniejszają ubytki kości, dlatego mówi się także o jej podawaniu przy występowaniu osteoporozy.
Najczęściej można ją spotkać w formie suplementu lub nalewki. Najpopularniejszą formą stosowania w przypadku problemów z boreliozą, jest nalewka pozyskiwana ze świeżych korzeni szczeci. Preparaty ze szczeci są ponadto polecane przy oczyszczaniu organizmu z toksyn, łagodzeniu przewlekłych stanów bólowych i likwidowaniu stanów zapalnych. Są wskazane dla osób cierpiących na reumatoidalne zapalenie stawów oraz borykających się z częstymi i nawracającymi infekcjami, a także schorzeniami dermatologicznymi, takimi jak liszaje, trądzik czy wypryski. Poleca się także picie odwaru ze szczeci lub z korzenia szczeci jako kuracji przeciwko ukąszeniom owadów, w tym kleszczy. Dotyczy to zarówno ludzi jak i zwierząt domowych.
Działanie moczopędne i napotne szczeci może wspomagać eliminację toksyn i nadmiaru kwasu moczowego z organizmu, co jest szczególnie istotne w leczeniu dny moczanowej. Szczeć jest zalecana do picia i suplementowania gdy występuje dnia moczanowa. Łagodzi objawy dny moczanowej, a zawarte w niej zróżnicowane związki bioaktywne, w zależności od budowy wymazują działanie przeciwzapalne, antybiotyczne, hipotensyjne i uspokajające.
