Nasze stopy – najniżej położona część naszego ciała, niestety są one również często najniżej na naszej liście priorytetów, jeśli chodzi o dbanie o ich zdrowie. Jednak kiedy tylko coś złego zaczyna się z nimi dziać, to cała nasza uwaga skupia się na tym problemie, bo każdy krok nam o tym boleśnie przypomina. Warto więc zadbać o ich zdrowie, bo nasze stopy są anatomiczną podstawą naszego ciała i spełniają kluczową rolę w mobilności i utrzymaniu pozycji stojącej.
Jeśli choć raz chodziliście na wysokich obcasach, wiecie że raczej nie jest to wygodne obuwie. Dodatkowo sprawia, że przechylamy swój ciężar ciała do przodu i zmuszamy wiele mięśni do nieprawidłowego ustawienia. Za ciasne i niewygodne buty mogą być przyczyną otarć i odcisków na stopie, które z kolei mogą prowadzić do infekcji bakteryjnych. Z drugiej zaś strony długotrwałe chodzenie boso lub klapkach i butach bez wyprofilowanej podeszwy, również nie jest wskazane, gdyż może prowadzić do zapalenia powięzi podeszwowej (zapalenia pasma tkanki rozciągającej się nad łukiem stopy). Mówienie, że „chodzenie boso jest super dla każdego” to wielki błąd, mówi Kaitlyn Laube Ward, chirurg stóp w Voyage Healthcare w Minnesocie. Szczególnie osoby z płaskostopiem lub wysokim odbiciem mogą być bardziej podatne na zapalenie powięzi podeszwowej i przeciążenie ścięgien.
Chodzenie boso jest zalecane tylko w krótkich seriach — np. przez 30 minut. A na codzień najlepiej jest nosić buty, które wspierają i stabilizują stopy. Dr Jeffrey DeLott, chirurg stóp w Hartford HealthCare’s Connecticut Orthopaedic Institute, zaleca również noszenie butów, stabilizujących nasze stopy podczas ćwiczeń i do codziennego użytku, ponieważ stopy potrzebują stabilności i amortyzacji, aby uniknąć urazów z przeciążenia.
Jeśli uprawiasz jogging z pewnością zauważysz, że twoje buty dość szybko się zużywają. Dr Ward twierdzi, że zazwyczaj buty sportowe wystarczają na około 450 – 800 km trasy biegowej – w zależności od intensywności treningu oznacza to 7 – 12 miesięcy używania, przy założeniu, że biegamy około 16 km tygodniowo. Z czasem wewnętrzne wkładki i podeszwa środkowa ulegają spłaszczeniu i nie amortyzują już naszych kroków tak dobrze, a obciążenie przenosi się bezpośrednio na stopy. Również zewnętrzna podeszwa zużywa się z czasem, co może zakłócać chód, powodować nieproporcjonalne obciążenie ścięgien i zwiększać ryzyko kontuzji.
Ciekawostką jest, że długość i szerokość naszych stóp czasem się zmienia, a wpływają na to takie czynniki, jak starzenie się, ciąża i wahania wagi, warto więc co jakiś czas kupować nowe obuwie, aby dopasować je do aktualnego stanu naszych stóp.
Choć wydaje się nam to prostą sprawą, aby samemu usunąć część wrastającego paznokcia, to dr Ward stanowczo to odradza. Takie domowe operacje zwiększają ryzyko infekcji, ponieważ ułatwiamy bakteriom wstęp do naszego ciała i czasami przyniesie nam to więcej szkody niż pożytku. Zamiast narażać się na komplikacje związaną z “domową operacją”, lepiej poszukać profesjonalisty, podologa. A jeśli w międzyczasie dokucza nam ból i szukamy chwilowej ulgi, dr Ward poleca moczenie nóg w soli glauberskiej (siarczan magnezu).
Noszenie butów bez skarpet zwiększa ryzyko rozwoju infekcji grzybiczej. Jeśli twoje bose stopy pocą się w butach bez skarpetki, dość szybko zaczniesz czuć nieprzyjemny zapach z butów – bo to ciepłe, wilgotne, ciemne miejsce jest słabo wentylowane, a więc staje się idealnym miejsce dla rozwoju grzybów.
Nie powinno się też nosić tych samych skarpetek przez kilka dni, a noszenie syntetycznych skarpet, które nie odprowadzają wilgoci ze skóry, może spowodować grzybice, otarcia i ogólny dyskomfort.
Wszyscy wiemy, że palenie nie jest dla nas dobre, ale nie każdy wie, że palenie powoduje problemy z krążeniem, zwężając naczynia krwionośne. Jest to szczególnie problematyczne dla stóp, bo są położone daleko od serca. Palenie może zwiększyć ryzyko wystąpienia zespołu Raynauda, schorzenia, w którym drobne naczynia w palcach u stóp (i dłoni) reagują skurczem na zimno. Skóra bywa przebarwiona, możemy odczuwać drętwienie, sztywność, po czym przychodzi ból, kiedy naczynia otwierają się ponownie i zaczyna płynąć krew, Brak dopływu krwi do stóp może spowolnić gojenie się ran i kości, dodaje dr DeLott, zwiększając ryzyko infekcji z powodu prostego skaleczenia lub powikłań po złamaniu.
Według dr Jeffrey DeLotta, ludzie często zaniedbują problemy ze stopami i odkładają ich leczenie na później. Istniej powszechny mit, że odczuwanie bólu stóp jest „normalne, zwłaszcza w starszym wieku”, ale wcale nie jest to prawdą. Faktem jest, że problemy ze stopami raczej same się nie naprawiają, a zwykle raczej się pogarszają. „Wielu pacjentów, przychodzi do naszej kliniki z przedawnionymi urazami stóp, okazuje się, że gdyby przyszło zaraz po tym kiedy uraz nastąpił, znacznie by to skróciło leczenie. Nie warto odwlekać wizyty u lekarza, kiedy coś złego się dzieje z naszymi stopami. Często te przedawnione urazy mogą wymagać operacji, a wcale nie musiało tak być, gdybyśmy przyszli wcześniej do lekarza. prawdopodobnie można je było wcześniej leczyć nieoperacyjnie. Odkładanie leczenia zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji lub innych przewlekłych lub długoterminowych powikłań, mówi dr Ward.
Latem nasze stopy są bardziej narażone na przesuszenie, pęknięcia oraz podrażnienia ze względu na upał, chodzenie w odkrytych butach i kontakt z wodą (np. na basenie czy plaży). Oto kilka kluczowych zasad pielęgnacji stóp na lato:
Regularne złuszczanie
Peelingi mechaniczne (np. z drobinkami cukru, soli lub pumeksu) usuwają martwy naskórek.
Peelingi chemiczne (np. z kwasami AHA, BHA) wygładzają i nawilżają skórę.
Można stosować tarki do stóp, ale z umiarem, aby nie uszkodzić naskórka.
Nawilżanie i regeneracja
Codzienne stosowanie kremów z mocznikiem (np. 10-15% nawilża, a 30% zmiękcza i regeneruje).
Oleje naturalne (np. kokosowy, oliwa z oliwek) dobrze odżywiają skórę.
Na noc warto stosować maski nawilżające i bawełniane skarpetki dla lepszego wchłaniania składników aktywnych.
Higiena i ochrona
Mycie stóp letnią wodą i delikatnym mydłem, unikanie długiego moczenia w gorącej wodzie.
Noszenie przewiewnego obuwia (np. sandałów z naturalnych materiałów) zapobiega nadmiernej potliwości.
Stosowanie antyperspirantów do stóp lub zasypek zapobiega przykremu zapachowi i grzybicy.
Ochrona przed słońcem
Stosowanie kremów z filtrem SPF, zwłaszcza na grzbiety stóp, chroni przed poparzeniami.
Zdrowe paznokcie u nóg
Regularne przycinanie paznokci na prosto, aby uniknąć wrastania.
Stosowanie odżywek do paznokci oraz nawilżanie skórek wokół nich.
Jeśli malujesz paznokcie, używaj bazy ochronnej, aby uniknąć przebarwień.
Dzięki tym prostym krokom Twoje stopy będą zadbane, gładkie i gotowe na lato.
Niektóre defekty stóp, takie jak przesuszenie, pękające pięty, modzele, odciski czy wrastające paznokcie, można skutecznie zlikwidować dzięki odpowiedniej pielęgnacji i leczeniu. Oto sposoby na najczęstsze problemy:
1. Pękające pięty
Przyczyny: sucha skóra, brak nawilżania, nadwaga, źle dobrane obuwie.
Rozwiązanie:
✅ Codzienna pielęgnacja: peelingi, tarki i moczenie stóp w ciepłej wodzie z solą lub olejkiem.
✅ Nawilżanie: kremy z mocznikiem (min. 10-30%), masło shea, lanolina.
✅ Regeneracja: maski na noc + bawełniane skarpetki.
✅ Ochrona: unikanie chodzenia boso po twardych powierzchniach.
2. Modzele i odciski
Przyczyny: długotrwały nacisk, źle dobrane buty.
Rozwiązanie:
🔹 Moczenie w wodzie z solą lub rumiankiem – zmiękcza skórę.
🔹 Plastry na odciski z kwasem salicylowym – pomagają w ich usunięciu.
🔹 Regularne usuwanie pumeksem lub tarką – ale nie za często, by nie pogorszyć problemu.
🔹 Wygodne obuwie i wkładki ortopedyczne – zapobiegają ponownemu powstawaniu.
3. Wrastające paznokcie
Przyczyny: nieprawidłowe obcinanie paznokci, zbyt ciasne buty.
Rozwiązanie:
✔ Obcinanie na prosto, nie za krótko.
✔ Moczenie stóp w rumianku lub soli Epsom – zmniejsza stan zapalny.
✔ Podkładanie wałeczka z waty pod brzeg paznokcia – unosi go, zapobiegając dalszemu wrastaniu.
✔ W przypadku bólu lub zakażenia – wizyta u podologa!
4. Nadmierna potliwość i nieprzyjemny zapach
Przyczyny: grzybica, nieoddychające buty, stres.
Rozwiązanie:
🌀 Dezodoranty lub zasypki do stóp (np. z talkiem, srebrem).
🌀 Kąpiele w naparze z szałwii, octem jabłkowym lub solą morską.
🌀 Noszenie przewiewnych butów i bawełnianych skarpetek.
🌀 Zmiana wkładek do butów na antybakteryjne.
5. Żółte i kruche paznokcie (grzybica paznokci)
Przyczyny: zakażenie grzybicze, osłabienie odporności.
Rozwiązanie:
🟢 Preparaty przeciwgrzybicze z apteki (np. lakiery z cyklopiroksem).
🟢 Kąpiele w occie jabłkowym lub olejku z drzewa herbacianego.
🟢 Unikanie wilgoci i noszenie przewiewnego obuwia.
🟢 Jeśli problem nie ustępuje – konsultacja dermatologiczna lub podologiczna.
