| Składnik | Wpływ |
|---|---|
| Kwas glukuronowy | detoksykacja organizmu |
| Polifenole (z herbaty) | działanie antyoksydacyjne |
| Probiotyki (np. Acetobacter, Lactobacillus) | wsparcie mikroflory jelit |
| Kwas octowy | działanie przeciwdrobnoustrojowe |
| Witaminy B (np. B1, B6, B12) | wsparcie układu nerwowego |
Kombucha ma lekko kwaśny, octowy smak, czasem przypominający cydr. Często dostępna jest w wersjach smakowych (z imbirem, maliną, kurkumą, miętą itd.). Występuje jako napój niepasteryzowany (żywy, z osadem i gazem) lub pasteryzowany (trwalszy, ale bez probiotyków).
Poniżej prezentujemy przegląd najświeższych badań naukowych dotyczących wpływu kombuchy na zdrowie i samopoczucie.
W randomizowanym badaniu klinicznym z udziałem 12 pacjentów z cukrzycą typu 2, picie kombuchy przez 4 tygodnie obniżyło średni poziom glukozy na czczo z 164 do 116 mg/dl, podczas gdy placebo nie dało istotnej zmiany. Przegląd naukowy sugeruje, że kombucha może działać jako inhibitor enzymów α-amylazy i α-glukozydazy oraz wpływać korzystnie na mikrobiotę jelitową u myszy i ludzi
W klinicznym badaniu 16 zdrowych osób, 4‑tygodniowa kuracja kombuchą wywołała niewielkie zmiany w mikrobiomie i biomarkerach zapalenia, m.in. wzrost insulinoodporności (HOMA‑IR) u osób pijących kombuchę. Osoby z nadwagą/otyłością wykazały większe korzyści: po 8 tygodniach zwiększyła się liczebność bakterii produkujących krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), takich jak Subdoligranulum, a zmniejszył się udział patogenów (np. Ruminococcus czy Dorea).
Badania na C. elegans wskazują, że mikroorganizmy z kombuchy mogą uruchomić w jelitach proces „lipofagii” i zwiększyć rozpad tłuszczu, co przypomina działanie postu bez konieczności ograniczeń kalorycznych. W randomizowanych badaniach z dietą redukcyjną zielona kombucha wspomagała redukcję masy ciała i obniżała markery zapalne (np. IL‑6) bardziej niż sama dieta.
Kombucha dostarcza polifenoli, witaminy C i kwasu glukuronowego – mających działanie przeciwutleniające, detoksykujące i wspomagające układ odpornościowy. Modyfikowana kombucha z dodatkiem odpadów z ananasa zmniejszała liczbę starzejących się limfocytów CD4+ w komórkach osób starszych.
W badaniach na zwierzętach kombucha obniżała poziom cholesterolu LDL i hamowała tworzenie blaszek miażdżycowych. Metaanalizy wskazują poprawę lipidogramu i obniżenie stresu oksydacyjnego u ludzi .
Sporadyczne, poważne zdarzenia niepożądane (np. zatrucia czy uszkodzenia nerek/wątroby) były związane głównie z nieprawidłowym, domowym przygotowaniem lub nadmiernym spożyciem. Nadmiar fluoru (pochodzącego np. z zanieczyszczonej herbaty) może być toksyczny. Część osób zgłasza zaburzenia snu, np. problemy w utrzymaniu snu, które może powodować spożywanie probiotyków/kombuchy.
Kombucha ma naukowo potwierdzone, choć w większości wstępne, korzyści metaboliczne: obniżenie glukozy i cholesterolu, modulacja mikrobioty, działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Jednak efekty są zazwyczaj umiarkowane, często uzależnione od indywidualnej mikrobioty, a u części osób mogą wystąpić działania niepożądane. Brakuje jeszcze dużych, długoterminowych badań klinicznych w różnych grupach.
Jeśli jesteś osobą zdrową i chcesz wypróbować kombuchę, pij ją w umiarkowanych ilościach (≈120–200 ml/dzień), najlepiej kupowaną, niepasteryzowaną, przechowywaną w lodówce. Osoby z cukrzycą, problemami immunologicznymi, nerkowymi, wątrobowymi, kobiety w ciąży lub karmiące powinny skonsultować się z lekarzem przed regularnym spożyciem. Zwracaj uwagę na jakość produktu – źle przygotowana kombucha może być niebezpieczna.
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.