Lato to cudowny czas, który zielarze w znacznej mierze poświęcają na zbieranie ziół. Dawniej mówiono, że zioła zebrane do świętego Jana mają największą moc. Czy aby jest tak na pewno?
Dziś wiemy, że nie. Każda roślina lub jej część, ma swój najlepszy czas na zbiór. Dlatego warto się zaprzyjaźnić z każdą rośliną z osobna i z kalendarzem zbioru. Ważne jest też, abyśmy zioła zbierali w odpowiedni sposób.
Najlepiej zbierać zioła rano lub do południa, po obeschnięciu rosy, ponieważ są najbardziej wartościowe i bardziej aromatyczne. Najlepiej robić to w suche, bezdeszczowe dni. Delikatnie mgliste, lekko wilgotne dni będą dobre na zbiór nasion np. kopru włoskiego, ponieważ nie będą rozsypywały się dookoła. Nie bez znaczenia są także fazy księżyca, dlatego tu z pomocą przyjdzie kalendarz księżycowy. Choć jeśli pogoda nie sprzyja zbiorom według kalendarza, należy dostosować się do warunków. Jeśli jednak nie zdążymy ich zebrać, to niestety nie będzie zbiorów na zimę.
Zioła suszymy w suchych i przewiewnych pomieszczeniach (nie w przeciągu). Temperatura do suszenia powinna być adekwatna do gatunku i części rośliny. Należy unikać np. strychów, gdzie temperatura może osiągać nawet do 30 stopni więcej niż na zewnątrz. W przypadku wielu ziół należy także unikać suszarek do grzybów, piekarników oraz dehydratorów z silnym nawiewem powietrza, zwłaszcza tych bez regulacji temperatury.
Melisa jest wyjątkowo delikatnym zielem, dlatego nie należy jej suszyć w temperaturze powyżej 35°C, a także nie w przeciągu. Stracimy bowiem cenny olejek i ususzone ziele nie będzie aromatyczne. Z owocami jest inaczej i tu suszarki będą pomocne. Oczywiście suszymy, unikając bezpośredniego działania promieni słonecznych. Wyjątkiem są płatki kwiatów aksamitki, te możemy suszyć na słońcu. Kwiaty pełne pyłku, takie jak czarny bez, suszymy na pergaminie, aby móc go potem zsypać. Ususzone zioła przechowujemy w szklanych słojach, najlepiej wkładając do środka listek laurowy, żeby odstraszyć mole spożywcze. Z ziół można także zrobić sól ziołową, cukier najlepiej z kwiatów.
Świeże, rozdrobnione zioła możemy także zamrozić w woreczkach, w wodzie lub oliwie w foremkach na kostki lodu. Doskonałym pomysłem jest przerobienie ich na pesto, wykorzystanie do aromatyzowania oleju lub octu jabłkowego.
Ziele i kwiaty: dziurawiec, rumianek, krwawnik, wrotycz, macierzanka, kurdybanek, ogórecznik, cząber, estragon, oregano, szałwia, tymianek, hyzop, majeranek, tymianek kwiat bzu czarnego, szyszka chmielu, jeżówka purpurowa, prawoślaz, pięciornik gęsi, nagietek, lipa, koniczyna, róże, wiązówka błotna, chaber bławatek, bylice, rzepik, fiołek trójbarwny, ostrożeń warzywny, uczep trójlistkowy, cykoria podróżnik.
Ziele przed kwitnieniem: mięta, melisa.
Liście: borówka brusznica, babka lancetowata i zwyczajna, koniczyna, podbiał, brzoza, pokrzywa (jeśli stale ścinamy w ogrodzie), poziomka, jeżyna, malina, orzech włoski.
Owoce: borówka brusznica, borówka czernica, jeżyna, malina, zielony orzech włoski.
Owoce: anyż, dereń, jeżyna, kminek, koper, rokitnik, morwa biała, czarna porzeczka, malina, pokrzywa, bez czarny, czeremcha.
Ziele i kwiaty: centuria, drapacz, dziurawiec, jeżówka, krwawnik, tymianek, majeranek, oregano, macierzanka, szałwia, wrotycz, hyzop, jeżówka, tymianek, koper, bylica, nawłoć pospolita i kanadyjska, mięta, koniczyna, serdecznik, malwa, fiołek trójbarwny, kocimiętka, bukwica, rzepik, dymnica, ostrożeń warzywny, szałwia.
Liście: pokrzywa, orzech włoski, czarna porzeczka.
Zielarka, fitoterapeutka i naturoterapeutka. Autorka bloga „Z głową w ziołach”. www.magdalenamildner.com