Zioła szwedzkie od lat zajmują szczególne miejsce w domowych apteczkach miłośników medycyny naturalnej. Oryginalna receptura Marii Treben – cenionej austriackiej zielarki – powraca dziś jako naturalne wsparcie w wielu dolegliwościach. Poznaj skład, działanie, formy i zastosowanie tej unikalnej mieszanki.
Zioła szwedzkie (szw. Schwedenbitter) to mieszanka ziół o wyjątkowo szerokim spektrum działania, której receptura została spopularyzowana przez Marię Treben – autorkę bestsellerowej książki „Apteka Pana Boga”. Chociaż pierwotna receptura sięga XVII wieku i przypisywana jest szwedzkiemu lekarzowi Klausu Samstowi, to właśnie Maria Treben przywróciła ją do łask, podkreślając jej skuteczność w codziennym wspieraniu zdrowia.
Oryginalne zioła szwedzkie składają się z 11-13 składników, w zależności od wersji. W klasycznej recepturze znajdziemy m.in.: aloes (Aloe vera), mirrę, szafran, senes (liść i owoc), kamforę, korzeń arcydzięgla, korzeń rabarbaru, dziewięćsił, teriak (mieszanka wielu składników, dawniej z dodatkiem opiatów, dziś wyłącznie ziołowy), korzeń tataraku, mannę (słodki wyciąg z jesionu), ziele majeranku. Niektóre warianty ziół szwedzkich zawierają także piołun, goździki czy korzeń goryczki. To właśnie połączenie ziół gorzkich, aromatycznych i przeczyszczających sprawia, że zioła szwedzkie w płynie lub jako susz są tak skuteczne.
Zioła szwedzkie znane są przede wszystkim ze swojego działania: żółciopędnego i wspomagającego trawienie, oczyszczającego wątrobę i krew, przeciwbakteryjnego i przeciwwirusowego, łagodzącego stany zapalne skóry, wzmacniającego układ odpornościowy, przeciwbólowego i przeciwobrzękowego (szczególnie przy zastosowaniu zewnętrznym). Zawarte w mieszance zioła gorzkie (tzw. bitter herbs) aktywują produkcję enzymów trawiennych i wspierają regenerację przewodu pokarmowego. To jeden z powodów, dla których zioła szwedzkie są tak często stosowane m. in. na żołądek i wątrobę.
Naturalna mieszanka wspiera organizm w wielu dolegliwościach. Zioła szwedzkie najczęściej stosuje się na problemy trawienne (niestrawność, wzdęcia, uczucie ciężkości po posiłku), bóle głowy i migreny, bóle stawów i reumatyzm – zioła szwedzkie na bóle stawów stosuje się miejscowo, na infekcje górnych dróg oddechowych – zioła szwedzkie na zatoki działają odkażająco i rozgrzewająco, na problemy skórne (dolegliwości takie jak: trądzik, rany, swędzenie, ukąszenia owadów), na problemy z wątrobą i woreczkiem żółciowym, na dolegliwości kobiece (zaburzenia cyklu, bóle menstruacyjne), a także jako wsparcie odporności i rekonwalescencję po przebytych infekcjach.
Nalewka jest najczęściej występującą formą ziół szwedzkich Jej oryginalna receptura ma taką właśnie postać. Zioła szwedzkie jako nalewkę można kupić gotowe lub sporządzić samodzielnie przy użyciu suszu. Saszetki ziół szwedzkich w postaci mieszanki do sporządzenia nalewki są dostępne w sklepach zielarskich lub specjalnych miejscach z tego typu asortymentem. Nalewkę sporządza się bardzo prosto. Mieszankę ziół zalewa się alkoholem Po 14 dniach maceracji w ciemnym i ciepłym miejscu, nalewkę trzeba przecedzić i przelać do ciemnych, szklanych butelek. Na jedno opakowanie mieszanki (ok. 90-100 g ziół) przeznaczamy 1,5 litra alkoholu 38-40%. Zalecaną dawką codziennego spożywania jest 1 łyżeczka nalewki dziennie przed posiłkiem lub po jedzeniu w przypadku dolegliwości trawiennych. Nalewka na bazie ziół szwedzkich może mieć także postać bezalkoholową. Wówczas alkohol zastępuje woda lub inny płyn służący do rozcieńczenia ziół i pełnienia funkcji alkoholu.
Oprócz picia nalewki, mieszankę można stosować również zewnętrznie. Ma ona wielorakie zastosowanie. Nadaje się na okłady i kompresy, które można przykładać np. na siniaki, stłuczenia, bóle stawów. Działa znakomicie jako płukana na gardło i jamę ustną. Można nią przemywać rany i oparzenia. Jest znakomitym tonikiem do skóry, w szczególności przy cerze trądzikowej lub z tendencją do stanów zapalnych. Można ją stosować jako wcierki w skórę głowy. Zioła szwedzkie stosowane na włosy wspomagają ich mikrokrążenie i przyczyniają się do ograniczenia wypadania włosów.
To oryginalna receptura ziół szwedzkich. Zawiera ponad dwadzieścia specjalnych ziół importowanych z Europy. Schweden Bitter działa na układ trawienny, którego zły stan może prowadzić do wielu codziennych dolegliwości. Jest dobry na problemy z trawieniem, zaparcia, zmęczenie, kaca, dnę moczanową, bóle głowy, nudności, przejadanie się, schorzenia reumatyczne. Jest preparatem o unikatowej kompozycji ziół, zawierających głównie surowce goryczkowe i aromatyczno – gorzkie oraz olejki eteryczne, wpływające na procesy trawienia. W skład mieszanki bitter wchodzą m.in.: szafran, mirra, kurkuma, teriak, aloes, senes, kamfora, korzeń rabarbaru, arcydzięgiel, korzeń dziewięćsiłu oraz manna. To łącznie 25 ziół przeznaczonych na problemy trawienne.
Zioła szwedzkie, zgodnie z recepturą Marii Treben, mogą być stosowane w leczeniu zapalenia zatok, zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Najczęściej wykorzystuje się je w postaci nalewki lub okładów.
Dla tych, którzy lubią systematyczne zabiegi upiększające zioła szwedzkie oferują wykonywane samodzielnie wcierki do włosów. Ich sposób przygotowania nie wymaga skomplikowanych zabiegów. Wcierkę można sporządzić w parę minut rozcieńczając zioła w proporcji 1:3. Zioła szwedzkie wmasowywane w skórę głowy zapobiegają wypadaniu włosów, wzmacniają cebulki włosów, pobudzają je do wzrostu, stymulują mikrokrążenie.
Zioła szwedzkie korzystnie wpływają na układ pokarmowy i poprawiają apetyt. Przydają się także przy wzdęciach, zaparciach i bólach żołądka oraz łagodzą dolegliwości bólowe ze strony woreczka żółciowego. W przypadku tej ostatniej dolegliwości można wykonywać i stosować ciepłe okłady z ziół szwedzkich.
Zioła szwedzkie wspierają oczyszczanie wątroby na różne sposoby. Pobudzają produkcję i wydzielanie żółci, co ułatwia trawienie tłuszczów i zapobiega zastojom żółci. Działają przeciwzapalnie i regenerująco na komórki wątroby, wspomagają detoksykację – usuwanie toksyn, metabolitów leków, nadmiaru hormonów. Zwiększają perystaltykę jelit, co przyspiesza wydalanie niepotrzebnych produktów przemiany materii. Aby wspomóc wątrobę można je stosować przy uczuciu ciężkości po jedzeniu, nudnościach i wzdęciach, przy osłabionej pracy wątroby po antybiotykoterapii, w rekonwalescencji po zatruciach pokarmowych, przy długotrwałym stresie lub nieregularnym trybie życia.
Zioła szwedzkie wykazują właściwości przeciwzapalne, rozgrzewające, łagodzące obrzęki i poprawiające krążenie krwi. Dzięki temu przynoszą ulgę w bólach reumatycznych i zwyrodnieniowych stawów, poprawiają ukrwienie w obrębie stawów, zmniejszają sztywności poranne i napięcia mięśniowe, łagodzą stany zapalne towarzyszące urazom, przeciążeniom lub chorobom autoimmunologicznym. Składniki takie jak: kamfora, mirra, szafran, aloes, arcydzięgiel wystarczają, aby mówić o usuwaniu i minimalizowaniu bólu w stawach.
Choć to preparat naturalny, nie każdy może po niego sięgnąć. W przypadku ziół szwedzkich przeciwwskazania obejmują okres ciąży i karmienia piersią (obecność aloesu i senesu), dzieci poniżej 12. roku życia (chyba że dostępna jest postać bezalkoholowa i bez przeczyszczających składników), osoby z chorobami nerek, wątroby, wrzodami żołądka, osoby uczulone na którykolwiek ze składników, osoby stosujące leki przeczyszczające lub antykoagulanty. Skutki uboczne stosowania ziół szwedzkich są szalenie rzadkie, niemniej mogą się pojawić w postaci reakcji alergicznych, nadwrażliwości skóry przy stosowaniu zewnętrznym, bólach brzucha i biegunkach.
