Zgaga to bardzo uciążliwy problem, dla osób, które go doświadczają jest szalenie przykrym doświadczeniem. Wiele osób szuka skutecznych rozwiązań na takie dolegliwości i dyskomfort dnia codziennego. Jak mogą sobie pomóc?
Zgaga to dolegliwość, którą większość osób kojarzy z nieprzyjemnym pieczeniem za mostkiem, gorzkim posmakiem w ustach czy odbijaniem po posiłku. Choć bywa bagatelizowana, potrafi skutecznie obniżyć komfort życia. Współczesna medycyna oferuje różne leki zmniejszające wydzielanie kwasu żołądkowego, jednak coraz więcej osób sięga po łagodniejsze i naturalne wsparcie, w postaci chociażby ziół dedykowanych temu problemowi.
Zgaga powstaje najczęściej wtedy, gdy kwaśna treść żołądkowa cofa się do przełyku. To zjawisko nazywane jest refluksem żołądkowo-przełykowym. Śluzówka przełyku nie jest przystosowana do kontaktu z kwasem solnym, dlatego nawet niewielka ilość kwasu powoduje pieczenie. Na zgagę wpływają m.in.:
– tłuste, smażone lub ostre potrawy,
– kawa, alkohol i papierosy,
– stres,
– nadwaga,
– ciąża, gdy rosnąca macica uciska żołądek.
Warto pamiętać, że zgaga może być objawem refluksu, nadkwasoty, a także towarzyszyć wzdęciom i niestrawności.
Pytanie, które zadaje sobie wielu cierpiących na refluks brzmi: jakie zioła pomagają na zgagę? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ponieważ różne rośliny działają na różne mechanizmy dolegliwości. Część ziół łagodzi nadkwaśność, inne powlekają błonę śluzową, a jeszcze inne wspierają trawienie i zapobiegają wzdęciom.
Przy refluksie szczególnie cenne są rośliny powlekające i osłaniające śluzówkę przełyku. Bardzo cenne są pod tym względem:
Prawoślaz lekarski – jego korzeń zawiera śluzy, które tworzą na powierzchni błony śluzowej warstwę ochronną, zmniejszając podrażnienia.
Lukrecja gładka – działa osłonowo i wspomaga regenerację nabłonka, choć nie jest polecana do długotrwałego stosowania ze względu na możliwość podnoszenia ciśnienia krwi.
Siemię lniane – kleik z nasion działa podobnie jak prawoślaz, powlekając przełyk i łagodząc uczucie pieczenia.
Nadmiar kwasu żołądkowego można złagodzić stosując rośliny o właściwościach neutralizujących i regulujących wydzielanie soków trawiennych. Chodzi głownie o zioła, takie jak:
Rumianek pospolity – zmniejsza stany zapalne i łagodzi skurcze żołądka.
Melisa lekarska – koi przewód pokarmowy, działa uspokajająco i wspiera przy stresie, który często nasila nadkwasotę.
Ślaz dziki – podobnie jak prawoślaz, jest bogaty w śluzy ochronne.
Często zgadze towarzyszą wzdęcia i odbijania. Wtedy warto włączyć zioła wiatropędne i poprawiające trawienie. Zioła o takim działaniu posiadają:
Mięta pieprzowa – znana z działania rozkurczowego i poprawiającego przepływ żółci. Jednak u części osób z refluksem może nasilać cofanie się treści żołądkowej, dlatego najlepiej obserwować reakcję organizmu.
Koper włoski – pomaga przy wzdęciach i uczuciu pełności po posiłku.
Kminek zwyczajny – działa podobnie jak koper, ułatwiając trawienie tłustych i ciężkostrawnych potraw.
Ziołolecznictwo to nie tylko gotowe mieszanki z apteki czy sklepu zielarskiego. Istnieją także metody stosowane w warunkach domowych. Wiele domowych sposobów na zgagę opiera się na prostych roślinach i produktach, które często mamy w domowej kuchni. Często parzy się i podaje w takich problemach lub przygotowuje:
– napar z rumianku polecany po obfitym posiłku,
– kleik z siemienia lnianego wypity małymi łykami,
– herbatka z kopru włoskiego przy wzdęciach.
Niektórym osobom ulgę przynosi też wypicie letniej wody z odrobiną sody oczyszczonej, ale to metoda awaryjna, niezalecana do częstego stosowania.
Niektórzy utożsamiają zgagę z „pieczeniem żołądka”. Wtedy szczególnie przydają się zioła osłaniające i łagodzące ten organ w ciele. Do tego celu służą:
Ślaz, prawoślaz, siemię lniane – wszystkie działają jak naturalna warstwa ochronna, ograniczając drażniący wpływ kwasu.
Babki płesznik i jajowata – ich nasiona tworzą żel, który chroni błonę śluzową i dodatkowo wspomaga perystaltykę jelit.
Zgaga w ciąży to problem niemal symboliczny – mówi się, że gdy kobieta spodziewa się dziecka, zgaga staje się jej „stałą towarzyszką”. W tym czasie należy szczególnie uważać na stosowane zioła. Bezpieczne i najczęściej polecane są:
– rumianek (w umiarkowanych ilościach),
– siemię lniane,
– prawoślaz.
Unikać należy m.in. lukrecji (ze względu na wpływ na ciśnienie i gospodarkę hormonalną) oraz mięty w dużych ilościach.
Badania naukowe potwierdzają działanie wielu roślin śluzowych (prawoślaz, siemię) czy przeciwzapalnych (rumianek). Jednak skuteczność ziół zależy od indywidualnych predyspozycji i przyczyny zgagi. U jednej osoby ulgę przyniesie herbatka z rumianku, u innej dopiero regularne stosowanie kleiku lnianego. Warto próbować różnych naturalnych rozwiązań, obserwując reakcję swojego organizmu.
Warto pamiętać o następującej zasadzie czy zaleceniu. Jeśli zgaga nie pojawia się często i szybko mija, raczej nie ma powodu do zmartwień. Jeżeli jednak wielokrotnie odczuwalne jest palenie oraz pieczenie w okolicy mostka, ból w nadbrzuszu oraz tzw. zarzucanie (wypływanie treści żołądkowej w okolice jamy ustnej i gardła), można podejrzewać chorobę refluksowa przełyku, ona wymaga specjalistycznego leczenia, a domowe metody mogą jedynie wspomagać terapię zalecaną przez lekarza.
Najlepszą metodą na uniknięcie zgagi jest zadbanie o odpowiednie nawyki żywieniowe. Należy pamiętać, aby nie jeść w pośpiechu, unikać rzeczy tłustych, ciężkostrawnych, w wysokim stopniu przetworzonych, fast foodów oraz słodzonych napojów gazowanych. U niektórych osób drażniąco na żołądek mogą działać pestkowe warzywa i owoce: zielone ogórki, pomidory, truskawki, maliny, kiwi, a także cytrusy — jeśli odczuwalne jest po nich gorsze samopoczucie, należy ich unikać. Nie można się także przejadać. Wskazane jest częstsze jedzenie mniejszych porcji.
Zgaga jest częstą dolegliwością wśród ciężarnych, pojawia się najczęściej w III trymestrze ciąży. Ponieważ metody farmakologicznego leczenia zgagi w ciąży są mocno ograniczone, warto skorzystać z naturalnych metod walki z tą przypadłością. Przed ich zastosowaniem należy jednak skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę. Pomocne może być również zniwelowanie niekorzystnych nawyków żywieniowych, należy zadbać przede wszystkim o regularność posiłków.
