Zazdrość jest złożonym zjawiskiem psychologicznym, które ma swoje korzenie w mechanizmach naszego organizmu. W perspektywie biologicznej zazdrość jest rozpatrywana jako emocja, która powstaje w reakcji na bodziec postrzegany jako zagrożenie dla naszego statusu społecznego lub zdrowia.
Badania wykazują, że zazdrość jest związana z reakcjami neurobiologicznymi, w szczególności z poziomem hormonów, takich jak kortyzol i testosteron. Zazdrość potrafi prowadzić do zwiększonego poziomu kortyzolu, który jest hormonem stresu, co może wpłynąć na funkcjonowanie naszego organizmu i stan naszego zdrowia. Ponadto zazdrość prowadzi niekiedy do zwiększenia poziomu testosteronu, co z kolei może wpłynąć na nasze zachowania agresywne i konkurencyjne.
Często wynika ona z dziedzicznych predyspozycji genetycznych. Badania na bliźniakach sugerują, że skłonność do doświadczania zazdrości ma w około 50% podłoże genetyczne. Jednocześnie wpływ środowiska na pojawienie się tego uczucia jest również bardzo ważny.
Zazdrość to emocja trudna w odbiorze, dlatego często bywa uważana za tak zwaną negatywną. Jednak w rzeczywistości jest naturalną reakcją na sytuacje, w których czujemy, że ktoś inny posiada coś, czego nam brakuje.
Jeśli przyjmiemy emocję zazdrości z uważnością, wejdziemy z nią w dialog, to może nam ona pokazać miejsca w nas samych, które wołają o troskę i uwagę. Może być motywacją do działań, które pozwolą nam zaspokoić poczucie braku.
Przyczyny zazdrości są różne i zależą od wielu czynników, w tym od naszych doświadczeń życiowych, osobowości, wychowania czy kultury, w której dorastaliśmy. Często zazdrość jest wywołana poczuciem niesprawiedliwości, lękiem przed utratą czegoś lub poczuciem zagrożenia naszej pozycji społecznej.
Przede wszystkim warto zdać sobie sprawę z tego, że zazdrość jest naturalnym uczuciem i nie warto jej potępiać. Ważne jest jednak, aby nie pozwolić jej na przejęcie kontroli nad naszym życiem i zachowaniami.
Jeśli zauważymy, że zazdrość zaczyna wpływać na nasze relacje z innymi ludźmi, warto spróbować uświadomić sobie, co konkretnie jest jej przyczyną i czy jest to coś, co faktycznie możemy zdobyć. Często bowiem zazdrość wynika z niewłaściwego porównywania się z innymi ludźmi i patrzenia na nich przez pryzmat naszych własnych niedoskonałości.
Wskazane jest też zastanowić się nad tym, jakie wartości są dla nas najważniejsze i czy zazdrość koresponduje z nimi. Często bowiem okazuje się, że nasze największe pragnienia i cele wcale nie muszą być zgodne z tym, co inni ludzie uznają za ważne.
Wreszcie, jeśli zazdrość jest dla nas poważnym problemem, można rozważyć skorzystanie ze wsparcia. Terapeuta pomoże nam zrozumieć przyczyny naszych emocji i nauczy nas zdrowych strategii radzenia sobie z nimi.
Bibliografia:
Martina A.T. i Leary Jealousy M.T., Theory, Research and Clinical Strategies, opublikowany w książce „Handbook of Cognition and Emotion”.
Schofield T.J. i inni, Genetic and Environmental Influences on Jealousy: A Twin Study, „Journal of Personality and Social Psychology”.
Materiały dostępne na stronach: Psychology Today oraz Science Direct.
