Jednym z częstych problemów zdrowotnych i estetycznych jest zrogowaciała, pękająca skóra na stopach. Pęknięcia mogą powstawać na podeszwie stóp, na jej zewnętrznych brzegach, lecz przede wszystkim na piętach.
Rogowacenie naskórka – keratynizacja to zjawisko całkowicie naturalne. To proces wytwarzania przez komórki naskórka (keratocyty) płytek zbudowanych z białka keratyny. W procesie keratynizacji komórki stopniowo obumierają, tworząc zewnętrzną, zrogowaciałą warstwę naskórka ulegajacą okresowemu złuszczaniu. Często dochodzi jednak do nadmiernego gromadzenia sie keratyny w zewnętrznych warstwach skóry. Ten stan znany jest pod pojęciem hiperkeratozy. To ponadnormatywne zagęszczenie warstw naskórka jest naturalną reakcją ochronną organizmu. Konsekwencją tych zmian może być powstanie rozpadlin (pęknięć) skórnych oraz stanów zapalnych.
Narośnięta, popękana, zabarwiona często na żółto lub brązowo skóra pięty to przykry i nieestetyczny problem. Lecz nie tylko ten fakt powinien niepokoić. Popękane pięty mogą być przyczyną dolegliwości zdrowotnych. Rozpadliny skórne czasem sięgające skóry właściwej to wrota dla drobnoustrojów, bakterii i grzybów oraz czynników chemicznych. Infekcja bakteryjna lub grzybicza może prowadzić do poważnego stanu zapalnego. Pęknięcia odsłaniają zakończenia nerwowe w skórze, a ból i dyskomfort podczas chodzenia to skutek. Nadmierne rogowacenie skóry pięt oraz w konsekwencji zespół pękających pięt są bezpośrednio związane z suchością skóry. Suchość skóry obejmuje najczęściej okolicę pięty – wysuszony naskórek ma barwę żółtą lub brunatnoszarą, jest kruchy, spękany i nadmiernie się łuszczy. Do zbyt dużej suchości skóry może dochodzić na skutek zaburzeń równowagi hormonalnej oraz zaburzeń matabolizmu.
Przyczyną nadmiernego rogowacenia naskórka mogą być takie choroby jak: reumatyzm, cukrzyca, zaburzenia pracy wątroby i nerek, zaburzenia krążenia krwi, atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, jak również nadwaga i niedobory witaminowe głównie – witaminy A. Duży wpływ odgrywa także wada postawy, deformacje w budowie stopy lub uwarunkowania genetyczne. Nieodpowiednio dobrane obuwie o zbyt twardej podeszwie (powodujące nadmierny ucisk bądź tarcie), tekstylne skarpety i rajstopy (nieprzepuszczające powietrza i nasilające suchośc skóry) to elementy ryzyka, nad którymi możemy i powinniśmy świadomie zapanować. Otwarte pęknięcia narażone są na wnikanie substancji alergizujących, nasilających problemy skórne i utrudniających terapię.
O obszary stóp objęte nadmiernym rogowaceniem należy dbać w sposób szczególny. Zabiegi wykonywane przez wykwalifikowany personel gabietów kosmetologicznych i podologicznych polegają na ostrożnym usunięciu i oszlifowaniu zrogowaciałej, zagęszczonej, twardej skóry. Celem takiego zabiegu jest przywrócenie skórze normalnej elastyczności. Podczas usuwania zrogowaceń za pomocą skalpela lub frezarki należy zwracać baczną uwagę, by zostawić pewną warstwę ochronną naskórka dla leżących poniżej warstw skóry. Jeżeli zrogowacenia zostaną usunięte zbyt radykalnie, skóra dążyć będzie do wytworzenia nowej, grubszej warstwy ochronnej. Uzyskamy efekt przeciwny do zamierzonego; ponowne rogowacenie skóry będzie postępować jeszcze szybciej. Jesli naskórek będzie zbyt cienki, może dojść do bolesnych pęknięć. Przy usuwaniu zrogowaceń nie powinno się zostawiać żadnych nierówności, ponieważ krawędzie zrogowaciałej skóry prowadzą do powstania złogów, a w rezultacie do tworzenia się odcisków. Konsekwencją nieumiejętnie przeprowadzonego zabiegu może być stan zapalny zrogowaciałej skóry.
Skłonność do pojawiania się rozpadlin skórnych (niezależnie od przyczyn) uzasadnia systematyczne stosowanie właściwych preparatów zapobiegających pękaniu skóry. Odpowiedni ich dobór determinuje powodzenie terapii. Godne polecenia są kosmetyki zawierające w swoim składzie przyjazne dla skóry oleje roślinne, naturalne olejki eteryczne, pantenol, alantoinę oraz substancje o działaniu przeciwzapalnym. Wiele kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji zrogowaciałej, spękanej i szorstkiej skóry zawiera w swoim składzie mocznik ( w stężeniu od 9 do 10 proc.). Mocznik działa nawilżająco, ułatwia wiązanie wody przez keratynę, zmiękcza naskórek oraz zwiększa przepuszczalność warstwy rogowej. Polecane są również działające antyseptycznie i kojąco preparaty propolisowe oraz balsamy zawierające kwas salicylowy, normalizujące proces odnowy skóry oraz zapobiegające ponownemu powstawaniu zrogowaceń.
Terapię hiperkreatozy trzeba rozpocząć przede wszystkim od wyelimownowania przyczyny jej powstawania. Należy stosowaćcodzienną domową pielęgnację, polegającą na systematycznych kąpielach stóp w ciepłej wodzie z dodatkiem środków poprawiających krążenie np. soli, olejków z wyciągami ziołowymi. Stosować masaż stóp, celem ich lepszego ukrwienia, spożywać odpowiednie ilości wody. Bardzo ważny jest też dobór wygodnego obuwia o dość miękkiej podeszwie oraz niejednokrotnie dopasowanie odpowiednich ortez w celu odciążenia pięty.
Codzienne stosowanie odpowiednich kosmetyków, kąpieli połączone z comiesięcznymi wizytami u profesjonalisty powinno przynieść pożądany efekt i skutecznie wyeliminować problem zrogowaciałej skóry i pękających pięt.
Kosmetolog i specjalista zdrowia publicznego. Specjalizuje się w tzw. kosmetologii leczniczej, czyli procedurach wspomagających terapię problemów skórnych (np. atopia, łuszczyca, hirsutyzm, trądzik pospolity, trądzik różowaty, przebarwienia, zaburzenia rogowacenia, suchość skóry, cellulit, łysienie, blizny, itp.). Indywidualne podejście do Pacjenta to podstawa pracy, w której wykorzystuje różnorodne produkty kosmetyczne, korzystając z całego spektrum dostępnych możliwości jakie daje nowoczesna kosmetologia i wiedza o fizjologii organizmu ludzkiego.