Czosnek to roślina, która przewija się w wielu terapiach naturalnych. Jego wszechstronne działanie sprawia, że jest on jedną z najbardziej popularnych roślin leczniczych. Często sięgamy po niego przy pierwszych objawach przeziębienia, bo jest uważany za naturalny antybiotyk. Coraz częściej mówi się o wyjątkowych właściwościach czarnego czosnku, ale czym on właściwie jest?
Czy czarny czosnek to jakaś nowa, specjalna odmiana czosnku? – nic bardziej mylnego! Czarny to świeży, surowy czosnek (Allium sativum L.) poddany procesowi starzenia i fermentacji przy temperaturze od 60 do 85 C w wysokiej wilgotności przez około 30 do 90 dni. Proces te nazywa się reakcją Maillarda, i dziki niemu ząbki czosnku zmieniają kolor na czarny, struktura zmienia się na miękką, gumowatą, a smak staje się słodkawy.
W wyniku reakcji Maillarda, niektóre substancje zawarte w czosnku ulegają rozkładowi (szczególnie allicyna odpowiadająca za jego ostry smak) a jednocześnie zwiększa się zawartość przeciwutleniaczy.
Czarny czosnek był używany już starożytnym Egipcie, a także w tradycyjnej medycynie Indii – Ajurwedzie, oraz w medycynie Chińskiej. Wiadomo, że od wieków jest spożywany w Korei Południowej, Japonii i Tajlandii. Na Zachodzie, dopiero w ostatnich latach został doceniony przez szefów kuchni. Rozpoczęto też badania nad właściwościami czarnego czosnku i korzyściami dla zdrowia.
Czarny czosnek kryje w sobie wiele wartościowych składników takich jak: witamina C, witaminy z grupy B, kwas foliowy, wapń, mangan, magnez, fosfor, cynk i żelazo. Chociaż zawartość allicyny jest mniejsza niż w świeżym czosnku, to jest bogaty w aminokwasy, fitofenole i antyoksydanty. Proces fermentacji sprawia, że koncentracja przeciwutleniaczy i S-allilocysteiny (SAC) w czarnym jest 10 razy wyższa i skuteczniej działa na organizm.
Czarny czosnek wzmacnia układ odpornościowy i zapobiega wielu chorobom bakteryjnym i wirusowym ze względu na dużą zawartość antyoksydantów. Poprawia też funkcjonowanie układu oddechowego, a większość sezonowych infekcji atakuje właśnie górne drogi oddechowe. Antyoksydanty działają też przeciwzapalnie i zapobiegają stresowi oksydacyjnemu wywoływanemu przez wolne rodniki.
Jak wynika z badań, czarny czosnek może pomóc kontrolować poziom cukru we krwi. Antyoksydanty zawarte w czarnym czosnku obniżają ryzyko cukrzycy ciążowej i mogą również pomóc zapobiegać powikłaniom związanym z cukrzycą.
Badania na zwierzętach wykazały, że czarny czosnek pomaga zmniejszyć stan zapalny i poprawić przepływ krwi w sercu i tętnicach. Czarny czosnek może skutecznie obniżać poziom homocysteiny (białka endogennego, które może uszkadzać ściany naczyń krwionośnych), złego cholesterolu oraz trójglicerydów we krwi, zmniejszając ryzyko chorób serca.
Badania potwierdzają, że czosnek obniża ciśnienie u osób z nadciśnieniem. Jedno z badań wykazało, że 300 do 1500 miligramów suplementu czarnego czosnku (3-4 ząbki czosnku) działało podobnie jak lek atenolol w obniżaniu wysokiego ciśnienia krwi w ciągu 24 tygodni.
Okazuje się, że czarny czosnek ma o 10 razy silniejsze działanie przeciwutleniające od świeżego czosnku, w wyniku przekształcenia niestabilnej allicyny w bardziej stabilną formę przeciwutleniającą. Chroni on komórki przez stresem oksydacyjnym, starzeniem i uszkodzeniami przez wolne rodniki.
Uważa się, że to stan zapalny przyczynia się do uszkodzenia komórek i utraty pamięci w chorobie Alzheimera i Parkinsona. Właściwości przeciwutleniające czarnego czosnku pomagają uszkodzonym komórkom zmniejszając stan zapalny w mózgu i układzie nerwowym. Częste spożywanie czarnego czosnku może pomóc w zapobieganiu zaburzeniom związanym z wiekiem.
Niektóre badania laboratoryjne wykazały, że ekstrakt z czarnego czosnku pomógł zmniejszyć wzrost komórek nowotworowych, np. raka jelita grubego, piersi, żołądka, był też skuteczny przy białaczce. Silne właściwości przeciwutleniające czarnego czosnku mogą być pomocne w chorobach nowotworowych.
W wyniku badań na zwierzętach okazało się, że zwierzęta, które jadły czarny czosnek wolniej przybierały na wadze a warstwa tłuszczu brzusznego była cieńsza. Wygląda na to, że czarny czosnek może pomóc w walce z otyłością, ale zagadnienie to wymaga jeszcze więcej badań.
Podobnie jak i biały czosnek, ma on działanie substancje zwiększające popęd seksualny (szczególnie u mężczyzn). Może to wynikać z tego że czosnek zwiększa produkcję testosteronu a także poprawia krążenie krwi i podnosi poziom energii – co ważne dla aktywności seksualnej.
Czasami czosnek ten biały jak i czarny może powodować pewne negatywne reakcje, takie jak:
Nie powinny go spożywać kobiety ciężarne lub karmiące.
W zależności od ogólnego stanu zdrowia zaleca się spożywanie od jednego do trzech ząbków czarnego czosnku dziennie. Można go spożywać jako dodatek do potraw. Na rynku istnieje też wiele suplementów, które ułatwiają dostępność, stosowanie i suplementację czarnego czosnku.
Źródła:
