Witamina H (biotyna lub witamina B7) odgrywa istotną rolę w produkcji energii, ale także jest kluczowym graczem jeżeli chodzi o regulację procesów w glukoneogenezie, syntezie kwasów tłuszczowych i metabolizmie niektórych aminokwasów. Wzmacnia także syntezę niektórych białek. Co mówią o niej badający ją naukowcy?
Biotyna, nazywana również witaminą H lub witaminą B7, to rozpuszczalna w wodzie witamina z grupy B. Jest niezbędna do prawidłowego przebiegu wielu procesów metabolicznych i pełni kluczową rolę jako koenzym w reakcjach karboksylacji – czyli przenoszenia grupy karboksylowej do różnych związków chemicznych. Do znanych jej funkcji w organizmie należą: udał w metabolizmie energii, biotyna jest niezbędna do metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek, przez co umożliwia produkcję energii z pożywienia. Bierze udział w syntezie kwasów tłuszczowych. Wspiera produkcję kwasów tłuszczowych i ich przemiany w komórkach. Wpływa na układ nerwowy. Odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego i mózgu – niedobór biotyny może objawiać się zaburzeniami nastroju, depresją, a nawet drgawkami. Odpowiada za zdrową skórę włosy i paznokcie. Najczęściej kojarzona jest z działaniem upiększającym, wzmacnia cebulki włosowe, poprawia kondycję skóry i strukturę paznokci. Jest także odpowiedzialna za regulację ekspresji genów. Biotyna wpływa na działanie enzymów uczestniczących w regulacji ekspresji genów i procesów komórkowych.
Do typowych objawów niedoboru biotyny w organizmie należy zmęczenie i osłabienie, wypadanie włosów, zmiany skórne wokół nosa, oczu i ust, bóle mięśniowe i problemy neurologiczne, jak mrowienie, drętwienie, depresja).
Najczęściej stosuje się biotynę w formie suplementu przy wypadaniu włosów, łysieniu, osłabieniu mieszków włosowych, przy łamliwych paznokciach, zaburzeniach skórnych, takich jak łojotok, podrażnienia i zapalenia, przy zespole niedobory biotyny, przy długoterminowej antybiotykoterapii i podawaniu leków przeciwpadaczkowych, w okresie ciąży i laktacji, gdy zapotrzebowanie na witaminy z grupy B bardzo wzrasta, przy cukrzycy typu 2 i chorobach neurologicznych, w dwóch ostatnich przypadkach wciąż prowadzone są badania kliniczne. W cukrzycy typu 2 zaleca się suplementację biotyny wspomagająco, ze względu na możliwy wpływ na metabolizm glukozy. W chorobach neurologicznych, np. w stwardnieniu rozsianym, zaleca się podawanie wysokich dawek biotyny.
Najnowsze badania naukowe nad biotyną wskazują na jej potencjalne zastosowania w terapii nowotworów, neuroprotekcji oraz w zaawansowanych technologiach biotechnologicznych. Naukowcy skupieni na problemach onkologicznych dowiedli, w oparciu o swoje badania, że receptory biotyny są nadekspresjonowane w różnych typach komórek nowotworowych. Chodzi o raka jajnika, piersi, jelita grubego, raka płuc, nerek oraz białaczkę. To odkrycie umożliwia wykorzystanie biotyny jako nośnika w terapii celowanej, zwiększając specyfikę dostarczania leków przeciwnowotworowych do komórek rakowych, minimalizując jednocześnie wpływ na zdrowe tkanki. Biotyna może pełnić tu funkcję ochronną i ułatwiającą podaż leków przeciwnowotworowych. Inna grupa naukowców wskazała na neuroprotekcyjne właściwości biotyny. W oparciu o badania prowadzone na modelach zwierzęcych, udowodniono, że suplementacja biotyny może chronić przed neurotoksycznością indukowaną przez mangan, co ma istotne znaczenie w kontekście chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona. Biotyna poprawia funkcjonowanie mitochondriów i zmniejsza utratę komórek nerwowych, co wskazuje na jej potencjał jako środka neuroprotekcyjnego. W obrębie biotechnologii biotyna, jak się okazało, odgrywa kluczową rolę w technikach znakowania białek, takich jak proximity labeling (np. BioID, TurboID), które pozwalają na identyfikację interakcji białkowych w komórkach. Te metody są wykorzystywane w badaniach nad strukturą komórkową, sygnalizacją oraz w identyfikacji potencjalnych celów terapeutycznych. Nowych odkryć dostarcza także kosmetologia. Opracowano nową formę biotyny o zwiększonej rozpuszczalności w wodzie, znaną jako WS Biotin. Badania in vitro wykazały, że WS Biotin może zwiększać ekspresję keratyn związanych z włosami oraz genów promujących wzrost włosów, co sugeruje jej potencjalne zastosowanie w produktach kosmetycznych poprawiających kondycję włosów i skóry. Odkrycia naukowe zaprowadziły naukowców także w obszar diabetologii. Wstępne badania nad cukrzycą sugerują, że biotyna może odgrywać rolę w regulacji poziomu glukozy we krwi u osób z cukrzycą typu 2. Choć mechanizmy nie są jeszcze w pełni zrozumiałe, istnieją przesłanki, że biotyna może wpływać na metabolizm glukozy, co wymaga dalszych badań klinicznych. Przytoczone tu wnioski naukowców i ich dowody naukowe wskazują nowe obszary, na których biotyna może odgrywać niemałą rolę, zarówno w aspekcie medycznym i leczniczym, jak i technologicznym czy kosmetycznym.
Źródła:
