Egzema (atopowe zapalenie skóry) to przewlekła choroba zapalna skóry, w której często występują okresy zaostrzeń i remisji. Wspieranie leczenia egzemy ziołami i suplementami może pomóc złagodzić objawy, takie jak swędzenie, suchość, zaczerwienienie i stan zapalny, jednak zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dermatologiem przed rozpoczęciem suplementacji.
Badanie fazy 1/2 przeprowadzone w 2024 roku wykazało, że infuzje klonalnych mezenchymalnych komórek macierzystych pochodzących z szpiku kostnego mogą znacząco poprawić objawy umiarkowanego do ciężkiego atopowego zapalenia skóry, oferując nowe możliwości terapeutyczne.
Analiza danych z UK Biobank opublikowana w czerwcu 2024 roku w JAMA Dermatology wykazała, że nadmierne spożycie sodu może zwiększyć ryzyko rozwoju egzemy o 22%. Każdy dodatkowy gram sodu dziennie wiązał się z wyższym ryzykiem wystąpienia i nasilenia objawów choroby.
W kwietniu 2025 roku opublikowano badanie przedstawiające zastosowanie uczenia samonadzorowanego w automatycznym pomiarze nasilenia egzemy na podstawie zdjęć skóry. Nowa metoda przewyższyła tradycyjne modele głębokiego uczenia, oferując dokładniejszą ocenę zmian skórnych.
Badanie kohortowe opublikowane w Nature Communications w 2024 roku, obejmujące dane od 3,6 miliona pacjentów z egzemą, wykazało powiązania między atopowym zapaleniem skóry a zwiększonym ryzykiem wystąpienia innych schorzeń, takich jak depresja, choroby sercowo-naczyniowe i zaburzenia autoimmunologiczne.
Naturalne metody leczenia egzemy mogą być bardzo pomocne w łagodzeniu objawów takich jak: swędzenie, suchość, stan zapalny i zaczerwienienie. Ważne jednak, aby pamiętać, że nie zastępują one leczenia farmakologicznego w ciężkich przypadkach, ale mogą być jego uzupełnieniem. Oto najskuteczniejsze naturalne sposoby na egzemę:
✅ Olej kokosowy (tłoczony na zimno)
Działanie: nawilżające, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne.
Stosowanie: smaruj skórę 1–2 razy dziennie.
✅ Żel z aloesu
Działanie: chłodzące, regenerujące, łagodzi świąd i podrażnienia.
Stosowanie: świeży żel bez dodatków, 2 razy dziennie.
✅ Maść z nagietka
Działanie: przeciwzapalne, gojące, przyspiesza regenerację naskórka.
Stosowanie: miejscowo na zmienioną skórę.
✅ Kąpiele z dodatkiem:
Płatków owsianych (koloidalny owies): działa łagodząco.
Kory dębu: działa ściągająco i antyseptycznie.
Rumianku lub lawendy: zmniejsza stan zapalny.
Sposób: dodać do letniej kąpieli, moczyć 10–15 minut.
✅ Olej z wiesiołka lub ogórecznika
Działanie: bogaty w GLA (kwas gamma-linolenowy), wspiera nawilżenie skóry.
Forma: doustnie lub bezpośrednio na skórę.
Regularne natłuszczanie: np. olej jojoba, shea, lanolina.
Unikanie drażniących kosmetyków: bez SLS, parabenów, zapachów.
Stosowanie emolientów: naturalnych lub dermokosmetyków dla skóry atopowej.
✅ Dieta przeciwzapalna
Zalecane: ryby morskie, warzywa, owoce jagodowe, orzechy, oliwa z oliwek.
Unikać: cukru, przetworzonego jedzenia, konserwantów, potencjalnych alergenów (nabiał, gluten, jajka – jeśli są podejrzane).
✅ Probiotyki
Działanie: wspierają odporność i równowagę mikroflory jelitowej.
Źródła: kiszonki, kefir, suplementy probiotyczne.
✅ Suplementacja (po konsultacji):
Witamina D3: reguluje odporność, niedobór często nasila egzemę.
Kwasy omega-3: zmniejszają stany zapalne skóry.
Cynk, witamina E, B-complex: wspierają skórę i odporność.
Stres to jeden z głównych czynników zaostrzających egzemę. Pomocne metody:
Medytacja, joga, ćwiczenia oddechowe.
Zioła adaptogenne: np. ashwagandha, różeniec górski.
Sen: minimum 7–8 godzin dziennie.
Gorącej wody (zamiast tego – letnie kąpiele).
Ubrań z wełny i syntetyków (noszenie bawełny).
Perfumowanych środków piorących.
Drapania skóry – zamiast tego, chłodne okłady i łagodzące maści.
Unikaj alergenów pokarmowych (np. nabiał, gluten, jajka – jeśli są podejrzane).
Dbaj o nawilżenie skóry i unikaj kosmetyków z alkoholem, barwnikami, zapachami.
Skonsultuj się z dermatologiem, zwłaszcza jeśli egzema jest ciężka lub nie ustępuje.
Nagietek lekarski (Calendula officinalis)
Działanie: przeciwzapalne, gojące, łagodzące.
Forma: maści, kremy, okłady.
Zastosowanie: miejscowo, na zmienioną skórę.
Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla)
Działanie: łagodzące, przeciwzapalne, antyseptyczne.
Forma: napary do kąpieli, kremy.
Uwaga: może wywołać reakcje alergiczne u osób wrażliwych.
Pokrzywa (Urtica dioica)
Działanie: oczyszczające organizm, działa przeciwzapalnie.
Forma: napary, suplementy w kapsułkach.
Łopian większy (Arctium lappa)
Działanie: oczyszczające, wspomaga wątrobę i nerki.
Forma: herbatki, nalewki.
Kora dębu (Quercus robur)
Działanie: ściągające, łagodzące, przeciwzapalne.
Forma: kąpiele lecznicze.
Oman wielki (Inula helenium)
Działanie: detoksykujące, przeciwbakteryjne.
Forma: napary lub nalewki – najlepiej pod kontrolą zielarza.
Kwasy tłuszczowe omega-3 (olej z ryb, olej lniany, olej z ogórecznika)
Działanie: przeciwzapalne.
Dawkowanie: 1000–3000 mg dziennie EPA/DHA.
Źródła: suplementy, ryby morskie, siemię lniane.
Działanie: reguluje układ odpornościowy, może zmniejszać objawy egzemy.
Dawkowanie: zgodnie z zaleceniem lekarza, zazwyczaj 1000–2000 IU dziennie.
Działanie: wspomagają florę jelitową, która ma wpływ na układ odpornościowy.
Szczepy: Lactobacillus rhamnosus GG, Bifidobacterium lactis.
Forma: kapsułki, jogurty probiotyczne.
Działanie: antyoksydacyjne, chroni komórki skóry.
Forma: kapsułki doustne lub miejscowo jako olejek.
Działanie: wspomaga gojenie ran, działa przeciwzapalnie.
Dawkowanie: 15–30 mg dziennie, najlepiej w formie chelatu cynku.
Działanie: silnie przeciwzapalne.
Forma: suplementy (najlepiej z piperyną dla lepszej wchłanialności).
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.