W zielarstwie wykorzystujemy ziele miodunki (liście i kwitnące wierzchołki pędów). Zbieramy ją wczesną wiosną między marcem a majem. Można ją stosować w postaci naparu, odwaru, nalewek oraz maceratów, ale na rynku są dostępne też gotowe produkty z miodunki, które znacznie ułatwiają jej zastosowanie, jak … (nazwa tego produktu, który będzie podlinkowany w reklamie).
Miodunka ma wiele do zaoferowania dla naszego zdrowia. Od wieków była wykorzystywana w medycynie ludowej ponieważ wykazuje działanie wykrztuśne i przeciwkaszlowe. Ułatwia rozrzedzanie i usuwanie śluzu z oskrzeli i płuc, łagodzi kaszel i duszności. Jest to szczególnie ważne dla osób narażonych na zanieczyszczenia powietrza, palaczy oraz osób z przewlekłymi chorobami płuc.
Można ją stosować w przeziębieniach, zapaleniu gardła, oskrzeli, astmie oraz innych schorzeniach układu oddechowego. Działa łagodząco i osłaniająco na błony śluzowe, przynosi ulgę i komfort w chorobie. Podczas pandemii COVID-19, miodunka uzyskała miano “super zioła” ze względu na swoje właściwości wspomagające w przebiegu choroby i w rekonwalescencji po zakażeniu koronawirusem.
W badaniach przeprowadzonych na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie w 2018 roku stwierdzono, że ekstrakt miodunki znajduje zastosowanie w chorobach układu oddechowego (astma, zapalenie oskrzeli, kaszel). Zidentyfikowano aż 45 związków fenolowych, które mają działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne.
W kolejnym badaniu tych samych autorów z 2021 roku porównano działanie różnych ekstraktów z miodunki i ich wpływu na hamowanie enzymu COX-2 kluczowego dla stanu zapalnego. Ekstrakty z miodunki wykazały również działanie ochronne przed stresem oksydacyjnym.
Miodunka ma więc działanie przeciwzapalne, antybakteryjne i ściągające przez co jest bardzo pomocna przy łagodzeniu objawów infekcji dróg oddechowych. Ma również zastosowanie w przypadku trudno gojących się ran i regeneracji naskórka.
Dzięki zawartym w niej garbnikom madziałanie ściągające dlabłon śluzowych – zarówno w obrębie dróg oddechowych, jak i przewodu pokarmowego. Z kolei zawarte w niej saponiny mają działanie przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne, jak również działają wykrztuśnie.
Kolejny atut miodunki, to działanie powlekające dla błon śluzowych, zawarte w niej substancje śluzowe tworzą warstwę ochronną. Dzięki temu miodunka może być stosowana przy chorobach wrzodowych żołądka i dwunastnicy, podrażnieniach jelit, refluksie żołądkowo-przełykowym oraz zapaleniu błon śluzowych jamy ustnej i gardła, również w formie płukanek.
Miodunka ma też działanie przeciwgrzybicze, skutecznie pomaga w stanach zapalnych skóry i błon śluzowych powodowane przez grzyby.
Miodunka ma pozytywny wpływ na układ moczowy. Jej działanie moczopędne może pomóc w profilaktyce kamicy nerkowej. Preparaty zawierające wyciąg z tej rośliny polecane są również osobom starszym, zwłaszcza przy schorzeniach neurodegeneracyjnych, takich jak demencja, choroba Alzheimera, Parkinsona. Ekstrakty z miodunki mogą być pomocne dla osób intensywnie pracujących umysłowo, doświadczających wahań nastroju, przewlekłego zmęczenia, a nawet obniżonego samopoczucia i depresji.
Dzięki zawartości flawonoidów i innych przeciwutleniaczy wzmacnia układ odpornościowy przy infekcjach i w okresach zwiększonego ryzyka infekcji.
Do głównych składników czynnych miodunki należą saponiny, które odgrywają istotną rolę w łagodzeniu objawów infekcji dróg oddechowych. Ułatwiają odkrztuszanie i usuwanie nadmiaru śluzu. Wykazują też właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze.
Miodunka jest też bogata w łatwo przyswajalną krzemionkę w ilości ok. 2,5%. Wzmacnia ona włosy i paznokcie, poprawia kondycję skóry i układu kostnego. Korzystnie wypływa na elastyczność naczyń krwionośnych zmniejszając ryzyko zawału czy miażdżycy.
Zioło to zawiera kwasy organiczne taki jak kwas elagowy, rozmarynowy, kawowy i chlorogenowy. Kwas rozmarynowy zawarty w mioduncewykazuje działanie przeciwnowotworowe, a badania potwierdziły korzyści ze stosowania go w chorobach dermatologicznych, alergicznych i zwyrodnieniowych.
W miodunce znajdziemy też flawonoidy głównie w postaci kwercetyny, hiperozydu i rutyny. Należą one do najważniejszych przeciwutleniaczy pochodzenia roślinnego. Chronią one komórki organizmu przed stresem oksydacyjnym, wspomagają odporność i poprawiają kondycję naczyń krwionośnych.
Allantoina to związek o właściwościach kojących i regenerujących, mający zastosowania w kosmetyce. Wspiera proces odnowy komórek, gojenia skóry, łagodzi podrażnienia i stany zapalne.
Zawarte w miodunce garbniki wykazują działanie ściągające, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Pomagają w leczeniu stanów zapalnych błon śluzowych – zarówno w obrębie dróg oddechowych, jak i przewodu pokarmowego.
Obecność polifenoli w miodunce wspiera układ odpornościowy, działa przeciwzapalnie i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym. Miodunka bogata jest też w witaminy z grupy B (B6, B7 i B9), witaminę C i H, sole mineralne.
Chociaż miodunka plamista (Pulmonaria officinalis) jest ogólnie uważana za bezpieczną roślinę leczniczą, w większej ilości może powodować zaparcia lub działać lekko moczopędnie. Ma ona właściwości przeciwzakrzepowe, powinna być ostrożnie stosowana u pacjentów, którzy stosują terapię przeciwzakrzepową. Dlatego warto przed jej zastosowaniem skonsultować się z lekarzem lub fitoterapeutą.
Źródła:
Pulmonaria obscura and Pulmonaria officinalis Extracts as Mitigators of Peroxynitrite-Induced Oxidative Stress and Cyclooxygenase-2 Inhibitors-In Vitro and In Silico Studies
Justyna Krzyżanowska-Kowalczyk 1 , Mariusz Kowalczyk 1 , Michał B Ponczek 2 , Łukasz Pecio 1 , Paweł Nowak 2 , Joanna Kolodziejczyk-Czepas 2
Novel Phenolic Constituents of Pulmonaria officinalis L. LC-MS/MS Comparison of Spring and Autumn Metabolite Profiles
Justyna Krzyżanowska-Kowalczyk 1,*, Łukasz Pecio 1, Jarosław Mołdoch 1, Agnieszka Ludwiczuk 2, Mariusz Kowalczyk 1
https://aptekazawiszy.pl/artykuly/jak-miodunka-wplywa-na-uklad-oddechowy-sprawdz.html
https://enel.pl/enelzdrowie/zdrowie/miodunka-poznaj-lecznicze-wlasciwosci-tej-rosliny
