Magnez to pierwiastek, o którym mówi się coraz częściej – zarówno w kontekście zmęczenia, skurczów mięśni, jak i zdrowia układu sercowo-naczyniowego. W ostatnich latach rośnie zainteresowanie jego wpływem na ciśnienie krwi. Czy rzeczywiście niedobór magnezu może prowadzić do nadciśnienia tętniczego? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ale nauka dostarcza coraz więcej wskazówek, które pozwalają lepiej zrozumieć ten związek.
Magnez jest niezbędnym minerałem, który pełni wiele kluczowych funkcji w organizmie. Bierze udział w setkach reakcji enzymatycznych, wspiera pracę mięśni (w tym serca), reguluje napięcie naczyń krwionośnych oraz wpływa na metabolizm wapnia i potasu – dwóch innych minerałów, ważnych dla utrzymania prawidłowego ciśnienia krwi.
Organizm nie produkuje magnezu samodzielnie, dlatego musimy dostarczać go z dietą. Główne źródła magnezu to zielone warzywa liściaste, orzechy, nasiona, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz woda mineralna. Niestety, wiele osób spożywa magnezu zbyt mało – często przez wysoko przetworzoną dietę ubogą w składniki mineralne.
Coraz więcej badań sugeruje, że istnieje związek między niedoborem magnezu a podwyższonym ciśnieniem krwi. Magnez działa rozszerzająco na naczynia krwionośne i obniża opór obwodowy, co może prowadzić do obniżenia ciśnienia. Dodatkowo wpływa na gospodarkę sodowo-potasową oraz ogranicza działanie hormonów stresu, które mogą podnosić ciśnienie.
Metaanalizy badań klinicznych wykazały, że suplementacja magnezem – zwłaszcza u osób z niedoborami – może prowadzić do umiarkowanego spadku ciśnienia krwi. Efekty te są jednak na ogół niewielkie i bardziej zauważalne u osób już cierpiących na nadciśnienie lub mających wysokie ryzyko sercowo-naczyniowe.
Warto zaznaczyć, że magnez raczej nie jest główną przyczyną nadciśnienia, ale jego niedobór może być jednym z czynników pogarszających stan zdrowia naczyń krwionośnych i regulację ciśnienia. W połączeniu z innymi niekorzystnymi elementami stylu życia – takimi jak stres, nadmierne spożycie soli, brak ruchu czy otyłość – niedobór magnezu może nasilać problem.
Nie każdy potrzebuje suplementów. W pierwszej kolejności warto zadbać o dietę – zwiększenie spożycia produktów bogatych w magnez może być skutecznym i bezpiecznym sposobem na uzupełnienie niedoborów. Suplementacja może być wskazana u osób z objawami niedoboru (np. skurczami mięśni, kołataniem serca, bezsennością) lub u tych, którzy mają potwierdzony niski poziom magnezu w badaniach krwi.
W kontekście nadciśnienia, suplementacja magnezem może być pomocnym elementem szerszej strategii terapeutycznej, ale nie powinna zastępować leczenia farmakologicznego czy zmiany stylu życia. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji, zwłaszcza jeśli przyjmujemy inne leki, np. moczopędne, które mogą wpływać na poziom elektrolitów.
Przeczytaj również: „Magnez – o jakiej porze brać go najlepiej”
Lekarze holistyczni – czyli ci, którzy patrzą na zdrowie człowieka w sposób całościowy, uwzględniając nie tylko objawy fizyczne, ale także dietę, emocje, styl życia i środowisko – zazwyczaj przywiązują dużą wagę do roli mikroelementów, takich jak magnez, w utrzymaniu równowagi organizmu. W kontekście nadciśnienia, magnez jest przez wielu z nich uznawany za kluczowy składnik regulujący ciśnienie krwi i wspierający układ sercowo-naczyniowy.
1. Magnez jako naturalny „relaksant” naczyń krwionośnych
Holistyczni lekarze często podkreślają, że magnez pomaga w rozluźnieniu mięśni gładkich naczyń krwionośnych, co skutkuje ich rozszerzeniem i obniżeniem oporu przepływu krwi – a tym samym spadkiem ciśnienia. Uważają go za „naturalny antagonistę wapnia”, który przeciwdziała nadmiernemu napięciu naczyń.
2. Niedobór magnezu jako czynnik stresogenny
Z punktu widzenia medycyny holistycznej, stres przewlekły i jego fizjologiczne skutki – np. nadmierne wydzielanie kortyzolu – są jednymi z głównych przyczyn nadciśnienia. Magnez, który wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, jest często polecany przez tych lekarzy jako naturalny środek wspomagający walkę ze stresem. Ich zdaniem, uzupełnienie magnezu może przerwać błędne koło stres–niedobór magnezu–wysokie ciśnienie.
3. Indywidualizacja terapii
Lekarze holistyczni często wykonują szczegółowe analizy niedoborów mikroelementów, np. poprzez badania krwi, analizę pierwiastkową włosa lub wywiady dietetyczne. Jeśli stwierdzą deficyt magnezu, włączają go do planu leczenia nadciśnienia – obok zmian dietetycznych, suplementacji adaptogenami, aktywności fizycznej i technik relaksacyjnych.
4. Wybór formy magnezu
W nurcie holistycznym zwraca się szczególną uwagę na formę chemiczną magnezu. Najczęściej polecane są dobrze przyswajalne formy organiczne, takie jak:
– cytrynian magnezu
– glicynian magnezu
– taurynian magnezu
Uważa się, że działają one delikatnie, ale skutecznie, bez powodowania problemów żołądkowo-jelitowych, które mogą wystąpić przy tańszych formach nieorganicznych (np. tlenku magnezu).
5. Zintegrowane podejście do nadciśnienia
Dla lekarzy holistycznych nadciśnienie to objaw zaburzonej równowagi organizmu, a nie tylko „choroba do obniżenia liczbą tabletki”. Dlatego uważają, że uzupełnienie niedoboru magnezu może być istotnym, ale jednym z wielu kroków. W zaleceniach często pojawiają się:
– ograniczenie soli rafinowanej, ale zamiast tego użycie soli bogatej w minerały (np. himalajskiej),
– dieta śródziemnomorska lub DASH, bogata w warzywa, pestki i orzechy,
– aktywność fizyczna, zwłaszcza spacery i joga,
– unikanie ekspozycji na toksyny środowiskowe.
Lekarze holistyczni zwykle uważają magnez za kluczowy składnik wspierający walkę z nadciśnieniem, zwłaszcza u osób żyjących w stresie, z ubogą dietą lub objawami niedoboru magnezu. Nie traktują go jako samodzielnego „leku na ciśnienie”, ale jako element szerszego planu przywracania równowagi organizmu. Uważają, że przy odpowiednim zastosowaniu magnez może skutecznie wspomagać terapię i w niektórych przypadkach nawet zmniejszyć zapotrzebowanie na leki przeciwnadciśnieniowe – oczywiście pod warunkiem współpracy z lekarzem i odpowiedniego monitorowania.
Niedobór magnezu nie jest jedyną przyczyną nadciśnienia, ale może odgrywać istotną rolę w jego rozwoju i utrzymywaniu się wysokich wartości ciśnienia. Magnez wpływa korzystnie na elastyczność naczyń krwionośnych, równowagę elektrolitową i działanie układu nerwowego. Dlatego dbanie o jego odpowiednią podaż – poprzez dietę, a w razie potrzeby suplementację – jest rozsądnym krokiem w profilaktyce chorób układu krążenia. W walce z nadciśnieniem liczy się jednak całościowe podejście: zdrowe odżywianie, aktywność fizyczna, redukcja stresu i regularne kontrole lekarskie pozostają fundamentem skutecznej profilaktyki i terapii.
