Według definicji, starzenie się to stopniowe pogarszanie się fizjologicznych funkcji organizmu, które są ważne dla przetrwania. Jego główną przyczyną jest nagromadzenie się produktów uszkodzonych komórek. Skóra jako zewnętrzna warstwa ochrona ciała jest narażona zarówno na wewnętrzne, jak i zewnętrzne czynniki starzenia.
Przeczytaj także: Co pokocha sucha skóra – krem czy serum?
Glikacja powstaje w wyniku reakcji zachodzącej pomiędzy aminokwasem a cząsteczką cukru. Po raz pierwszy opisał ją francuski chemik i lekarz Louis Camille Maillard w 1912 roku. Kiedy glikacja zachodzi w skórze, cząsteczki cukru przyłączają się do białek, tworząc usieciowane białka, znane jako końcowe produkty zaawansowanej glikacji, czyli A.G.E. Do glikacji dochodzi we włóknach kolagenowych, co powoduje usztywnienie skóry. Może ona również wywołać elastozę, czyli degeneracje włókien, które zbijają się w małe grudki, czasem tworząc guzki.
Następstwem glikacji są zmarszczki, suchość i wiotkość skóry, a także trądzik i trądzik różowaty. Geny, które wpływają na ten proces odgrywają kluczową rolę w kontroli poziomu glukozy w surowicy oraz poboru i uwalniania energii. Z glikacją powiązany jest gen S400976, którego wariacje można obecnie zbadać za pomocą testu DNA skóry.
Poza problemami estetycznymi glikacja powoduje również powstawanie wolnych rodników, stres oksydacyjny i stany zapalne. Proces ten przyspiesza, gdy poziom cukru jest podwyższony i dodatkowo stymulowany w skórze przez promieniowanie ultrafioletowe, które może odgrywać ważną rolę w powstawaniu A.G.E. Glikacja negatywnie wpływa na tkanki naczyniowe, nerkowe, siatkówki, wieńcowe i skórne. Obserwowana jest też w przebiegu cukrzycy typu 2.
Proces glikacji można spowolnić, zmniejszając udział cukrów prostych w diecie. Rezygnacja ze słodyczy i gazowanych napojów wydaje się bezsporna. Warto jednak zwrócić uwagę na mniej oczywiste produkty. Wiele cukru mogą zawierać jogurty, zupy, gotowe sosy i przyprawy.
Aby ustrzec się przed glikacją, należy również rozważyć zmniejszenie spożycia owoców i ich soków, zwłaszcza tych z wysokim indeksem glikemicznym. Fruktoza jest bowiem jeszcze bardziej aktywna w glikacji niż glukoza.
Aby utrzymać właściwy poziom cukru i insuliny we krwi, sięgnij po pokarmy bogate w białko, które wolniej się trawi i dłużej zapewniają uczucie sytości. Zrezygnuj z pieczonych, grillowanych, smażonych potraw, które mogą wpływać na wygląd skóry. Lepsze są posiłki surowe, gotowane na parze lub duszone.
Glikacja nie jest procesem odwracalnym, mimo iż kilku producentów twierdzi, że ich kosmetyki leczą glikację. Niestety, jedyne, co możemy robić, to zapobiegać jej i ograniczać ten proces. Znając swoje predyspozycje genetyczne, razem ze specjalistą należy ułożyć odpowiednią dietę i uzupełniającą ją suplementację.
Bibliografia:
Dr Marilyn Glenville PhD, Natural Alternatives to Sugar, Lifestyles Press, 2016
Bridget March, The not-so-sweet truth about glycation (and how it’s ageing you), Harper’s Bazaar, 2017
Nguyen HP, Katta R. Sugar Sag: Glycation and the Role of Diet in Aging Skin. Skin Therapy Lett. 2015 Nov;20(6):1-5. PMID: 27224842.
Danby FW. Nutrition and aging skin: sugar and glycation. Clin Dermatol. 2010 Jul-Aug;28(4):409-11. doi: 10.1016/j. clindermatol.2010.03.018. PMID: 20620757.
Dr Stefanie Williams, Look great , not done, Eudelo Publishing, 2017
