W ramach projektu Akademia Zdrowej Stopy pod nadzorem naukowców i lekarzy zostały przeprowadzone badania dziecięcych stópek. Sfinansowała je marka BARTEK, a przeprowadził Instytut Przemysłu Skórzanego w Łodzi. Do tej pory w ramach akcji Akademia Zdrowej Stopy przebadano ponad 12 tysięcy polskich dzieci i opublikowano wyniki badań 3211 dzieci.
Zbierano informacje m.in. o wysokości podbicia oraz nasileniu wad stóp takich jak: ustawienie kolan (koślawe, szpotawe, prawidłowe), ustawienie stępu (koślawe, szpotawe, prawidłowe), sklepienie podłużne stopy (prawidłowe, stopa płaska lub z obniżonym sklepieniem, stopa wydrążona), ustawienie przodostopia (przywiedzenie, ustawienie prawidłowe), ustawienie palucha (koślawe, prawidłowe) oraz deformacje palców II-V.
Z badań tych wynika, że stopa dziecka jest strukturą bardzo delikatną i podatną na wpływ wielu szkodliwych czynników, a szczególnie nieprawidłowo dopasowanego obuwia. Im młodsze dziecko, tym jego stopa jest bardziej plastyczna i podatna na działanie nieprawidłowego obuwia.
Dziecko rozpoczynające chodzenie szeroko rozstawia nóżki, co zwiększa tak zwany czworobok podparcia, dając tym samym dziecku poczucie większej stabilności i pewności w stawianiu pierwszych kroków. Czworobok podparcia to „pole, na którym stoimy, obejmujące powierzchnię podłoża nakreśloną przez linię łączące obie pięty z tyłu i końce palców obu stóp z przodu oraz brzegi boczne obu stóp”. Dodatkowo u dzieci obserwuje się zgięcie stawów biodrowych i kolanowych co obniża punkt ciężkości ciała.
Do drugiego roku życia obserwuje się szpotawe ustawienie kolan, które pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia przechodzi w ustawienie koślawe. To z kolei może się utrzymywać do około 5-6 roku życia. W wieku 6-7 lat około 70% dzieci ma już prawidłowo ukształtowane kończyny dolne. Powyżej tego wieku koślawość kolan jest jeszcze spotykana u około 20% dzieci. Z wyjątkiem 8-latków, koślawość kolan u dzieci powyżej 7 roku życia występuje częściej u chłopców. U dzieci powyżej 7 roku życia, koślawe ustawienie kolan należałoby już uznać za nieprawidłowe. Ustawienie takie jest obok wad stóp jedną z najczęstszych patologii kończyn dolnych.
W procesie rozwoju stóp zmienia się ustawienie pięty (stępu). Jak wynika z danych uzyskanych w ramach badania, w początkowym okresie rozwoju dzieci obserwuje się wzrost częstości koślawego ustawienia stępu. U dzieci powyżej 4 roku życia odsetek pięt ustawionych koślawo spada, ale do 11 roku życia utrzymuje się jednak na poziomie 20% u dziewcząt i 40% u chłopców.
W badanej populacji u około 2% dziewcząt i 1% chłopców stwierdzono koślawe ustawienie palucha. Paluch koślawy to zniekształcenie pierwszego promienia stopy, na które składa się przemieszczenie przyśrodkowe pierwszej kości śródstopia i boczne palca wraz z jego pronacją.
Koślawy paluch to częściej problem dziewcząt niż chłopców. Wada ta związana jest ze słabszą budową stóp kobiecych, z delikatniejszą konstrukcją stawowo-więzadłową tych stóp.
W pierwszych latach życia cała konstrukcja sklepienia jest maskowana przez poduszeczki tłuszczowe, jakie znajdują się na podeszwowej stronie stopy dziecka. Należy pamiętać, że w początkowym etapie kształtowania stóp dziecko uczy się chodzić, a obecność poduszeczek tłuszczowych zapewnia większy kontakt stopy z podłożem i daje uczącemu się chodzić dziecku poczucie większej stabilności i bezpieczeństwa. Około 3-4 roku życia rozpoczyna się kształtowanie sklepienia podłużnego stopy. U większości dzieci sześcioletnich wyraźne widoczne jest już sklepienie podłużne.
___
AKADEMIA ZDROWEJ STOPY to misja odpowiedzialności społecznej marki Bartek. Akcja społeczna ma na celu edukację rodziców w zakresie prawidłowej postawy dzieci, zapobieganiu wadom i rehabilitacji. Zapewnienie optymalnej opieki medycznej i ochrona zdrowia dzieci jest celem nadrzędnym, dlatego zaplanowano cotygodniowy cykl spotkań z lekarzami różnych specjalności, podczas których odpowiadają oni na najważniejsze pytania dotyczące zdrowia stóp i kręgosłupa dzieci. Spotkania odbywają się na żywo na profilach społecznościowych marki BARTEK na Facebooku i Instagramie. Harmonogram spotkań oraz linki znajdują się na stronie projektu www.akademiazdrowejstopy.pl
