Skurcze mięśni są zazwyczaj nagłe i niekontrolowane. Mogą zaatakować, kiedy ćwiczymy lub uprawiamy sport i mięśnie są zmęczone oraz nadmiernie rozgrzane lub gdy długo utrzymujemy je w jednej pozycji np. podczas snu. Ten typ bólu najczęściej dotyka nóg – stóp i łydek, ale może także wystąpić w podudziu.
Mięśnie, które łatwo kurczą się to mięśnie łydki (łączące kostkę i kolano), ścięgna (pomiędzy stawem biodrowym i kolanowym) i mięsień czworogłowy uda (także umiejscowiony pomiędzy stawem biodrowym i kolanowym). Skurcze nóg zazwyczaj trwają mniej niż minutę, ale mogą trwać nawet kilka minut.
Dokładna przyczyna kurczy nóg nie jest dokładnie określona, ale znane są pewne czynniki ryzyka, które mogą przyczynić się do tego stanu: zmęczenie mięśni, odwodnienie, zbyt duża masa ciała, zaburzenia równowagi elektrojelitowej i przyjmowanie niektórych leków. Częściej występują u młodych pacjentów (w wieku dojrzewania) i starszych (powyżej 65 lat). Ci, którzy ważą więcej niż wyznacza norma, są bardziej podatni na rozwój skurczy nóg.
Skurcze występują bardzo często u osób, które mają zaburzoną równowagę jonów potasu, sodu, wapnia i magnezu – czyli minerałów, które pomagają regulować prawidłową czynność skurczową mięśnia. Inną przyczyną może być również uszkodzenie włókien mięśniowych, które umożliwiają wnikanie zbyt dużej ilości jonów wapnia przez błony komórkowe mięśnia, co powoduje blokadę włókien. Niekiedy kurcz może być wynikiem braku soli w diecie.
Doraźnie pomoże masaż i rozciąganie mięśni. Staraj się porozciągać bolący miesień i napiąć go oraz łagodnie go masuj. Na ból będący wynikiem skurczu pomoże codzienne wykonywanie ćwiczeń rozciągających, picie dużej ilości wody lub napojów izotonicznych nie tylko po wzmożonej aktywności fizycznej, ale także przed jej nastąpieniem i w trakcie jej trwania (pragnienie jest zbyt słabym wskaźnikiem zapotrzebowania na płyny – kiedy już się pojawia przy dużym wysiłku może nastąpić odwodnienie i pojawić się nagły skurcz). Medycyny naturalna poleca także zioła, które mogą przeciwdziałać skurczom – przyjmowanie leków ziołowych na bazie kaliny koralowej, kaliny Sargenta i waleriany pod kontrolą specjalisty od ziołolecznictwa pomaga na tę dolegliwość. Warto też zaopatrzyć się w magnez i zażywać go regularnie jako suplement diety. Jeśli występują regularne i długotrwałe skurcze mięśni należy zasięgnąć porady lekarskiej, gdyż ich podłożem może być niedostateczne krążenie wynikające z istnienia innych chorób np. cukrzycy. Lekarz może zalecić przeprowadzenie badań w kierunku cukrzycy, zaburzeń sercowo-naczyniowych i schorzeń neurologicznych.
Jeśli mówimy o łagodzeniu skutków skurczy to ważne jest, w którym miejscu ciała one wystąpiły – i w zależności od tego możemy pomóc osobie, która ich doświadcza lub pomóc sobie sami. W przypadku kurczu w podudziu – bardzo bolesnego, osoba powinna położyć się na plecach. Należy uchwycić bolącą nogę i wyprostować ją, jednocześnie naciskając na kolano drugą ręką. Trzymając stopę pod piętą, drugą ręką należy delikatnie naciągnąć palce ku górze. Kiedy skurcz ustąpi, trzeba masować bolący mięsień aż do rozluźnienia napięcia mięśniowego tego miejsca.
Kiedy mamy do czynienia ze skurczem, występującym w stopie, powinniśmy postawić bolącą stopę na podłożu. Jeśli palce są w silnym skurczu, należy delikatnie pociągnąć stopę do góry, aby podnieść palce i spróbować delikatnie je wyprostować. Jeśli jest zimno, osoba, u której wystąpił skurcz powinna założyć ciepłe skarpety.
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.