Klaudia Gregorczyk
06/04/2023
W ostatnich latach eksperci skupili się na temacie wykorzystania wysokofruktozowego syropu kukurydzianego w wielu produktach spożywczych i napojach. Ze względu na preferencje konsumentów i wyższe ceny kukurydzy popyt na wysokofruktozowy syrop kukurydziany spada od początku lat 2000. Niektóre duże firmy zaczęły nawet usuwać go ze swoich produktów.
Niektórzy naukowcy twierdzą, że syrop kukurydziany o wysokiej zawartości fruktozy przyczynia się do otyłości, ale inni uważają, że jest to złożony składnik i nie jest gorszy od cukru.
Syrop kukurydziany o wysokiej zawartości fruktozy to płynny słodzik produkowany z kukurydzy. Kiedy skrobia kukurydziana zostaje rozłożona na pojedyncze cząsteczki, powstaje syrop kukurydziany, który w 100% składa się z glukozy, czyli cukru prostego. Enzymy są dodawane w celu przekształcenia części tej glukozy w fruktozę.
Syrop ten został wprowadzony na rynek spożywczy w latach 70. Ma tyle samo kalorii, co inne dodane cukry. Wysokofruktozowy syrop kukurydziany jest jednak tańszy od cukru, ma lepsze wzmocnienie smaku i dłuższy okres przydatności do spożycia.
Syrop kukurydziany o wysokiej zawartości fruktozy nie różni się zbytnio od cukru. Dwie najczęstsze formy zawierają 42% lub 55% fruktozy, a także glukozę i wodę. Zwykły cukier to 50% fruktozy i 50% glukozy.
Przeprowadzono badania naukowe nad fruktozą i wysokofruktozowym syropem kukurydzianym, ale niewiele z nich dotyczyło wpływu składników na ludzi. Niektórzy badacze zauważyli, że w wielu z tych badań wykorzystuje się znacznie wyższe poziomy fruktozy (60% diety), niż większość ludzi by dostała. Badania nad cukrem kukurydzianym wykazały, że może mieć on negatywny wpływ na zdrowie.
Otyłość. Wiele rzeczy wpływa na ryzyko otyłości: brak aktywności fizycznej, stres, geny. Ale przyjmowanie nadmiernej ilości cukru może odgrywać tu istotną rolę. Możliwe jest, że fruktoza nie stymuluje części mózgu, które kontrolują apetyt. Aby to potwierdzić, potrzebne są jednak kolejne badania.
Problemy z wątrobą. Spożywanie zbyt dużej ilości fruktozy może zwiększyć ryzyko wystąpienia niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby. Jest to sytuacja, w której komórki wątroby przechowują zbyt wiele tłuszczów. Gdy nagromadzi się za dużo tłuszczu, może to prowadzić do niealkoholowego stłuszczeniowego zapalenia wątroby, bliznowacenia wątroby i jej uszkodzenia.
Wysoki poziom trójglicerydów. Badania wykazały, że fruktoza może podnosić poziom trójglicerydów we krwi. Trójglicerydy przyczyniają się do problemów zdrowotnych, takich jak arterioskleroza (pogrubienie ścian tętnic) i zapalenie trzustki. Naukowcy odkryli, że sześciotygodniowa dieta zawierająca 17% fruktozy doprowadziła do zwiększenia poziomu trójglicerydów o 32%.
Wzrost kwasu moczowego. Fruktoza może również stymulować produkcję kwasu moczowego. Nadmiar kwasu moczowego może prowadzić do podagry, bolesnego rodzaju zapalenia stawów.
Cukrzyca typu 2. Insulina jest hormonem, który trzustka produkuje, aby regulować poziom cukru we krwi. Jeśli masz cukrzycę typu 2, oznacza to, że twój organizm nie może wykorzystać insuliny w sposób, w jaki powinien. W niewielkim badaniu, w którym zdrowi dorośli pili słodzone napoje przez 3 tygodnie, naukowcy stwierdzili, że nawet umiarkowane ilości fruktozy i sacharozy zmieniały to, jak ich komórki reagowały na insulinę.
Badacze zestawili przypadki cukrzycy typu 2 ze stosowaniem wysokofruktozowego syropu kukurydzianego. Obserwacje prowadzono w 42 krajach. Okazało się, że tam, gdzie używano syropu kukurydzianego o wysokiej zawartości fruktozy była tendencja do wyższych poziomów cukrzycy niż w krajach, które syropu nie stosują.
Należy pamiętać, że kwestia sacharozy i syropu kukurydzianego to obszar, w którym staramy się znaleźć mniejsze zło, choć oba wydają się być takie same. Dodatkowe kalorie w postaci cukrów przyczyniają się do zwiększenia ryzyka otyłości, gdy nie są kontrolowane, ale poza tym jedyne różnice leżą w zawartości fruktozy. Ponieważ sacharoza i syrop są bardzo podobne pod względem ilości fruktozy, są zasadniczo równoważne.
Przeczytaj także: Problemy mylone z nadwrażliwością na gluten
Bibliografia:
1. Begum J., What to Know About High-Fructose Corn Syrup, WebMd, 2021.
2. Leech J., High-Fructose Corn Syrup: Just Like Sugar, or Worse?, Healthline, 2020.