Cukrzyca typu 2 to choroba uznawana oficjalnie za cywilizacyjną. Na jej wpływ ma nieprawidłowa dieta, otyłość, uwarunkowania genetyczne. Leczenie i profilaktyka związane są przede wszystkim ze zdrowym odżywianiem. Okazało się, że dobrze jest włączyć do swej diety orzechy.
To zdecydowanie najczęściej występujący typ cukrzycy, dotyczy już około 10% populacji, a więc to kilkaset milionów osób na całym świecie, co więcej – co roku o kilka procent rośnie zapadalność na tę chorobę! U podstaw cukrzycy typu 2 leży insulinoodporność, czyli zmniejszona wrażliwość na insulinę, połączona z wysokim poziomem glukozy we krwi. To choroba z grupy metabolicznych, przewlekła, która co prawda ogólnie dotyczy osób dorosłych, powyżej 30. roku życia, ale ze względu na nawyki żywieniowe i brak aktywności ruchowej atakująca coraz młodsze roczniki i występująca obecnie już nawet u dzieci i młodzieży… Decydujący wpływ na jej rozwój mają bowiem czynniki środowiskowe, odpowiednia profilaktyka jest w stanie znacznie ograniczyć również czynniki genetyczne – jeśli jesteśmy w grupie ryzyka, tym bardziej powinniśmy dbać o dietę i ruch. Prawdopodobnie około 70% przypadków cukrzycy typu 2 jest efektem złego odżywiania, braku ruchu, siedzącego trybu życia, nadużywania alkoholu, palenia tytoniu.
Dieta w przypadku profilaktyki cukrzycy typu 2 lub w jej leczeniu (wówczas pojawia się obok leczenia farmakologicznego) ma przede wszystkim być zbilansowana. Jej celem jest zmniejszyć otyłość, która najczęściej idzie w parze z chorobą. W tym celu chory powinien skontaktować się z dietetykiem i ustalić, ile kalorii spożywa w ciągu dnia (a najczęściej to 3000-3500, które związane są nie tyle z ilością pokarmu, a jego kalorycznością, to niezdrowa żywność), a następnie tak ułożyć jadłospis, by tą ilość zmniejszyć. Zakłada się, że prawidłowe ustalenia dietetyczne powinny prowadzić do zrzucania 2-2,5 kilograma na miesiąc. Powinno się zrezygnować z tłustych mięs i podrobów, tłuszcz uzupełniając oliwą, olejem dobrej jakości i rybami. Na cenzurowanym jest alkohol, który hamuje uwalnianie glukozy z wątroby, a także słodycze i białe pieczywo. Owoce mogą być, ale nie w nadmiarze. Wśród szczególnie polecanych produktów są natomiast wszelkie produkty pełnoziarniste (pieczywa, makarony, kasze, ryż) i warzywa. Orzechy także uchodziły za składnik dobrze dobranej diety, są co prawda wysokokaloryczne, ale mają niski indeks glikemiczny, a więc nie powodują skoków poziomu insuliny, przy okazji sycą, ponieważ zawierają sporo błonnika.
W ostatnim czasie to właśnie orzechy przykuły uwagę naukowców. Poświęcono im całe serie badań związanych z wpływem na zdrowie w profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2. Badano wiele popularnych gatunków orzechów: włoskie, laskowe, makadamia, nerkowce, pekany, orzechy brazylijskie, pistacjowe, piniowe, a także migdały. Na liście tej znalazły się także orzeszki ziemne, choć tak naprawdę to nie orzechy, a nasiona rośliny strączkowej. Już kilka wcześniejszych badań sugerowało, że jedzenie orzechów może się łączyć z obniżeniem biomarkerów związanych z insuliną. Znalazło to potwierdzenie – otóż regularne jedzenie różnych gatunków orzechów, a więc zjadanie pięciu ich porcji (jedna porcja to zaledwie 15 gram) tygodniowo skutkuje obniżeniem HOMA-IR, a więc insulinoodporności. Co ciekawe, najlepsze wyniki dotyczą kobiet poniżej 40 roku życia, ale obniżenie biomarkerów zaobserwowano u wszystkich badanych grup. Część wyników takich badań ma jedną słabość – oczywiście orzechy mogą być tylko dodatkiem do diety, trudno więc ocenić jak mocny mają wpływ na zdrowie, a ile zależy od pozostałych pokarmów.
Badania wykazały jednak, że regularne spożywanie orzechów obniża poposiłkową glikemię u osób z cukrzycą, ale i u osób zdrowych. Obniżki trwały najkrócej w przypadku podania orzeszków ziemnych, najdłużej zaś, gdy serwowano migdały i produkty zawierające ich pochodne (mączka migdałowa). Orzechy potwierdziły też korzystny wpływ, gdy były dodatkiem do potraw uważanych za niewskazane w profilaktyce cukrzycy typu 2, na przykład obniżały indeks glikemiczny białego pieczywa. Ogólnie substancje bioaktywne w orzechach różnego typu regulują poziom cukru, ale też i wpływają na wiele innych rzeczy: pomagają kontrolować masę ciała, mają właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, chronią komórki przed toksycznością glukozy, mikroRNA i insuliny, są pożywką dla części bakterii jelitowych. Wpływają także pozytywnie na rozwój częstych w przypadku cukrzycy typu 2 chorób sercowo-naczyniowych.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9965730/ https://www.news-medical.net/news/20230213/Do-nuts-help-with-type-2-diabetes.aspx
