Katarzyna Melihar
20/08/2024
Woda morska, nadmorski aeorozol, algi i sól morska od tysięcy lat uznawane są za doskonały środek regenerujący. Talasoterapia (gr. thalasso znaczy morze) wykorzystuje nadmorski klimat, sól, błoto morskie i algi czyniąc z nich sprzymierzeńców zdrowia. Bretońskie chłopki, żyjące nad brzegiem Oceanu Atlantyckiego, zawsze cieszyły się dobrym zdrowiem i piękną cerą. Sekretem ich urody były morska woda, algi i nadmorski klimat, stanowiące podstawę talasoterapii Samoistne oddziaływanie czynników terapii Thalasso rozpoczyna się w czasie przebywania nad morzem, a wywoływane jest przez zjonizowane, nasycone jodem powietrze, wodę, piasek i klimat morski. Czynnikiem terapeutycznym jest też kontakt z morzem, który działa na pobudzenie wszystkich zmysłów: dotyk (dotyk piasku, muszli, morskich kamieni), smak (smak słonej wody morskiej), węch (bryza), słuch (szum morskich fal), wzrok (kontemplacja przyrody).
Woda morska zawiera aż 104 mikroelementy i minerały, identyczne z tymi, które znajdują się w plazmie krwi człowieka. Kąpiele morskie pobudzają krążenie, aktywizują przemianę materii w komórkach, przyspieszają usuwanie toksyn z organizmu. Skóra nasycona wodą morską długo zachowuje elastyczność i wilgotność.
Kąpiele morskie są prawdziwym dobrodziejstwem dla całego organizmu. Ciepła morska woda rozluźnia też mięśnie, powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, dzięki czemu procesy odtruwania i odnowy przebiegają szybciej. Ważnym elementem wody morskiej jest sól o szczególnych właściwościach leczniczych i kosmetycznych. Podczas kąpieli jej cząsteczki tym głębiej wnikają do naskórka, im silniejsze jest stężenie soli i wyższa temperatura wody. Naskórek pęcznieje i rozpulchnia się, co ułatwia złuszczanie jego zrogowaciałej warstwy. Drobinki soli podrażniają skórę, powodując jej przekrwienie. Dzięki temu jest lepiej odżywiona, staje się gładsza i jędrniejsza. Wraz z kryształkami soli woda wnika w skórę i nawilża ją. Zarówno klimat, jak i skład wody morskiej wykazują odmienne właściwości w zależności od położenia geograficznego. Inny jest wpływ na organizm np. Morza Martwego i Morza Śródziemnego, a inny Bałtyku. Morze Bałtyckie nie jest zaliczane do wód ciepłych. Dobrze znany jest łagodzący klimat polskiego wybrzeża, który latem ochładza, a zimą ogrzewa tereny linii brzegowej. Nad Bałtykiem wieje silniejszy wiatr, niż na nizinach w głębi kraju. W ciągu dnia wiatr wieje od morza, w nocy natomiast od lądu. Charakterystyczną cechą nadmorskiego powietrza jest obecność rozdrobnionych kropelek wody morskiej Największa ich ilość występuje w czasie sztormów i przy wietrznej pogodzie. Nadmorskie powietrze zawiera znacznie mniej zanieczyszczeń, również alergenów niż powietrze w głębi kraju. Najczystsze powietrze obserwujemy kiedy wiatr wieje od morza. Zawiera wtedy dużo aerozolu wody morskiej i ujemnych jonów, dobroczynnej mieszaniny drobin morskiej wody, jodu, bromu, wapnia i magnezu. Aerozol powstaje dzięki sile przyrody – fale rozpryskując się o brzeg unoszą krople wody i liczne minerały. Wysoka ilość składników leczniczych występuje wyłącznie nad Morzem Bałtyckim. Średnia zawartość jodu w powietrzu wynosi od 0,75 do 2,53 µg /m3, a chlorku sodu od 1,1 do 45 µg /m3 , Czyste powietrze i aerozole wody morskiej mają pozytywny wpływ na drogi oddechowe. Ponadto aerozole powodują upłynnienie zalegającego śluzu i wydzieliny w drogach oddechowych, co powoduje pobudzenie nabłonka rzęskowego i zwiększone odksztuszanie. W dni z wiatrem wiejącym od morza, przebywanie na plaży jest zalecane dla osób z astmą i innymi chorobami układu oddechowego. Podczas spacerów najpierw należy kierować się w stronę wiatru, następnie iść z wiatrem. Takie wędrówki zawsze są korzystne, bez względu na warunki atmosferyczne. Należy jednak pamiętać, że ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe ze względu na odbijające działanie lustra wody i nadmorskiego klimatu jest znacznie większa. Spacery powiązane z kąpielą słoneczną trzeba dawkować, korzystając z zasady obowiązującej przy opalaniu się. W pochmurne dni spacer powinien trwać nie dłużej niż godzinę, przy czym każdego dnia spacer wydłuża się o 10 minut, tak aby po 13 dniach trwał trzy godziny .
Należy również uwzględnić, iż czas spaceru liczy się od wyjścia z domu do powrotu. Rozgrzanie organizmu następuje po około 30 minutach wędrówki. Spacery brzegiem morza wspomagają nawilżanie dróg oddechowych nie tylko w wyniku oddziaływania aerozolu morskiego, ochładzanie błon śluzowych zimnym powietrzem powoduje skroplenie pary wodnej wydychanej z płuc i osadzanie się kropelek wody na błonach śluzowych.
Polecany produkt: https://naturabazar.pl/mineraly/7718-naturalny-jod-greenlife-100-ml-5904121192949.html
Kąpiel w Bałtyku stanowi zabieg wodoleczniczy, zaliczany do terapii z grupy zimnych zabiegów o maksymalnej sile działania bodźcowego (woda zazwyczaj nie przekracza temperatury 16–17°C i rzadko osiąga 20°C. W związku z tym kąpiele w wodzie morskiej wymagają przemyślanego dawkowania. Przy odpowiednim dawkowaniu, z uwzględnieniem stanu zdrowia, osobniczej wrażliwości na zimno, pobudliwości nerwowej, stopnia przyzwyczajenia do zimna i grubości tkanki tłuszczowej, kąpiele morskie stanowią metodę wspomagania fizjologicznej odporności organizmu na zimno, zaburzonej w związku z cywilizacyjnym trybem życia oraz warunkami życia i pracy. Kąpiel w wodzie o niskiej temperaturze po upływie zaledwie 10 minut powoduje zdecydowane obniżenie temperatury ciała. Najczęściej zaraz po zanurzeniu się osoba poddawana zabiegowi odczuwa dreszcze, które pod wpływem dynamicznych ruchów ciała mijają. Podczas kąpieli nie można dopuścić do ponownego wystąpienia dreszczy, co świadczyłoby o zbyt dużym ochłodzeniu ciała. Dlatego należy kontrolować czas przebywania w wodzie. Po zakończeniu kąpieli temperatura ciała obniża się jeszcze przez 10-20 minut nawet o 2–3°C. Chwilowo może być również przyczyną podwyższenia ciśnienia tętniczego krwi. Z tego powodu polecane są krótkie kąpiele nawet kilka razy dziennie, w zależności od poziomu zaklimatyzowania organizmu. Należy pamiętać, że celem zimnych kąpieli jest pobudzenie fizjologicznych mechanizmów termoregulacji, a nie obniżenie temperatury ciała. Po kąpieli w morzu organizm należy rozgrzać np. ciepłym napojem.
Kąpiele morskie odpowiednio dawkowane, a także łączone ze spacerami brzegiem morza, wówczas systematycznie powtarzane – efektywnie hartują organizm, pobudzają korę nadnerczy i mobilizują siły obronne ustroju. Odpowiednio dawkowane kąpiele w morzu są pomocne w leczeniu przewlekłego nieżytu oskrzeli, niskiego ciśnienia krwi i niektórych chorób skóry, w tym łuszczycy, trądziku i egzemy.
Przeciwwskazania do talasoterapii to: uczulenie na światło, zaburzenia psychiczne, padaczka fotogenna, choroby nerek, nadczynność tarczycy, zapalenie korzonków.
W talasoterapii wykorzystywany jest nie tylko morski klimat, wdychany jod czy woda, ale też glony, algi, muł, masa perłowa, a nawet piasek i błoto. Sól z Morza Martwego znana jest od dawna ze swojego dobroczynnego działania na skórę. Pozyskuje się ją w procesie odparowywania wody morskiej promieniami słonecznymi, w specjalnych basenach solankowych. Zawiera dużo potasu, magnezu, wapnia i innych pierwiastków. Ma szerokie zastosowanie kosmetyczne. W gabinetach kosmetycznych tę sól wykorzystuje się w zabiegach regenerujących, odżywczych, ujędrniających, przeciwłupieżowych, przeciwłojotokowych, przeciwtrądzikowych. Terapeutycznie sprawdza się w leczeniu grzybic, łuszczyc, alergii, stanów zapalnych. Algi, wodorosty morskie, żyją w skoncentrowanym roztworze substancji odżywczych, nieustannie wypłukiwanych z lądu do morza. Oceany pokrywają 3/4 Ziemi i pochłaniają większość docierającego do niej promieniowania słonecznego. Kombinacja tych czynników pozwala na kumulację energii biologicznej przez algi. Są to prymitywne rośliny wydobywane z morskiego dna. Nie mają ani liści, ani korzeni, odżywiają się na zasadzie osmozy związkami zawartymi w wodzie morskiej. Łowi się je u brzegów mórz i oceanów. Ich dobroczynne właściwości zależą od czystości wody, w której rosną, pory zbioru, na przykład fazy księżyca podczas połowu, oraz sposobu zbioru. Popularne są też hodowle alg. Wykorzystywane są w tym celu naturalne akweny, na przykład zatoki albo zamknięte baseny, w których stwarza się optymalne warunki do rozwoju roślin. Zebrane algi najpierw są mrożone lub suszone, następnie poddawane dalszej obróbce, w zależności od przeznaczenia. Algi są skarbnicą soli mineralnych. Dzięki zawartości tokoferolu, kwasu askorbinowego i betakarotenu, glony wykazują silne działanie antyrodnikowe, co spowalnia starzenie się skóry.
W algach występują witaminy C, D, cały kompleks witaminy B, związki jodu, magnezu, cynku, potasu, chloru i żelaza oraz pierwiastki śladowe niezbędne do życia: srebro, miedź, glin, mangan, azot, sód, siarka, fosfor; białka, tłuszcze, węglowodany, dwadzieścia różnych aminokwasów i witamina A, której w 100 g alg jest tyle, co w 4 kg masła.
Dzięki zawartości tokoferolu, kwasu askorbinowego i betakarotenu, glony wykazują silne działanie antyrodnikowe, co spowalnia starzenie się skóry. Algi stały się ulubionym surowcem w gabinetach kosmetycznych. Na bazie wyciągów z alg produkuje się wiele kosmetyków pielęgnacyjnych do twarzy i ciała. Najskuteczniejsze są jednak maski i okłady z samych glonów. Z suszonych alg uzyskuje się proszki, z surowych – ekstrakty. Czasami wykorzystuje się proces mikronizacji, dzięki któremu suszone algi pod wpływem ciśnienia i niskiej temperatury otwierają się i cenna zawartość wydostaje się na zewnątrz. Do wyprodukowania jednego kilograma sproszkowanych alg potrzeba 15 kg świeżych wodorostów. Kąpiele z dodatkiem alg mają zróżnicowane działanie, w zależności od temperatury. Kąpiel w temperaturze 40°C działa odchudzająco; w temperaturze 37°C – odprężająco; w temperaturze 35°C – energizująco. Z suszonych alg sporządza się okłady pojędrniające piersi, a mieszanina alg i szlamu służy jako okład na ramiona i plecy, działający relaksująco i rozluźniająco na napięte mięśnie pleców i ramion. Wodorost szkarłatnica pępkowa Porphyra umbilicatis jest najbogatszym wśród alg źródłem kwasu gammalinolenowego, który chroni skórę przed infekcjami i likwiduje stany zapalne. Zimne okłady z żelu algowego łagodzą obrzęki stóp i ich zmęczenie, algi zawierają substancję poprawiającą cyrkulację krwi i limfy. Okłady z żelu z alg, z dodatkiem mułu morskiego, lub chłodne okłady z alginatu skutecznie wygładzają i wybielają dłonie. Algi są ważnym składnikiem wielu kosmetyków i podstawowym surowcem zabiegów antycellulitowych. W kosmetykach przeciwko cellulitowi wykorzystuje się morszczyn pęcherzykowaty Fucus vesiculosus, bogaty w jod i witaminę C oraz w składniki rozpuszczające zatory tworzone w tkance przez limfę. Na algach opiera się wiele zabiegów kosmetycznych na twarz i ciało. Są zwykle poprzedzone peelingiem, wykonanym np. solą morską. Aplikowane zewnętrznie, algi działają na skórę nawilżająco, tonizująco, oczyszczająco, wspomagają ukrwienie i redukują zbędne pokłady tłuszczu w tkance podskórnej. Cenna jest ulwa sałatowa Ulva lactuca, zwana sałatą morską. Wodorost ten dostarcza cennego białka – aosainy. Wyraźnie opóźnia ono procesy starzenia się skóry, cenione jest za właściwości odżywcze. W kremach przeciwzmarszczkowych wykorzystuje się najczęściej brunatnicę undarię pierzastą Undaria pinnatifida, która ma właściwości nawilżające i przeciwdziałające tworzeniu się zmarszczek. Błoto kosmetyczne z Morza Martwego to ciemna masa, o specyficznym zapachu. Wydobywane jest na południowym wybrzeżu Morza Martwego, w Jordanii. Jest ono produktem najwyższej wartości, wolnym od zanieczyszczeń i skażeń chemicznych. Po wydobyciu, przed konfekcjonowaniem, podlega sterylizacji. Zawiera bogactwo mikro- i makroelementów. Brom działa kojąco na układ nerwowy, magnez przeciwdziała alergiom i zmianom łuszczycowym, spowalnia procesy starzenia się skóry, chlorek wapnia poprawia cyrkulację krwi, wzmacnia paznokcie, potas reguluje poziom nawilżenia skóry. Terapia błotem odtruwa skórę, oczyszcza z martwych komórek naskórka, remineralizuje skórę, poprawia jej ukrwienie. Stosowana jest w zabiegach antycellulitowych i modelujących ciało (przyspiesza metabolizm komórkowy). Znajduje zastosowanie we wspomaganiu leczenia dokuczliwych schorzeń skóry: trądziku, wyprysków, łojotoku i łupieżu, łuszczycy, grzybic, atopowego zapalenia skóry, schorzeniach stawów,
Kawior czyli solona ikra ryb pochodząca głównie z Morza Kaspijskiego i Morza Czarnego zawiera białka, aminokwasy, witaminy i sole mineralne. Kawior wykorzystywany jest w kosmetykach do pielęgnacji twarzy i ciała. Stosowany jest przede wszystkim w zabiegach antiaging. Kawior jest składnikiem luksusowych liniii kosmetycznych.
Chcę też podkreślić wartości morskiego kamienia – bursztynu który jest naturalnym filtrem przeciwsłonecznym. Jest on jedynym występującym na ziemi kamieniem, pochodzenia roślinnego (kopalna żywica drzew iglastych). W kosmetologii bursztyn wykorzystywany jest w formie: ekstraktu, balsamu i maści i nalewki. Aktywnym składnikiem jest kwas bursztynowy, pobudza system nerwowy, działa jak biostymulator, ma właściwości antyrodnikowe oraz zmniejsza obrzęki i opuchliznę. Z bursztynu pozyskiwany jest także olej o właściwościach dezynfekujących. Mikronizowany bursztyn jest stosowany w kremach antiaging regenerujących skórę. Preparaty produkowane z bursztynu dedykowane są dla skóry dojrzałej, suchej, zmęczonej, wymagającej rewitalizacji i zasilenia energetycznego.
Żeby skorzystać w pełni z zalet talasoterapii warto udać się do miejscowości nadmorskich, nie musi być to koniecznie pobyt w sanatorium, istotny jest dostęp do klimatu nadmorskiego. Tak zwany aerozol morski ma zbawienne działanie na drogi oddechowe. Dzięki zawartości kryształków soli, nawilża gardło i ułatwia odkrztuszanie. Wchodzące w jego skład sole magnezu odczulają, a tym samym łagodzą objawy alergii. Jod, w który obfituje nadmorskie powietrze, jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy, a zarazem właściwej termoregulacji, sprawnej pracy układu nerwowego i krwionośnego. Najwięcej jodu w powietrzu jest późnym latem, wczesnym rankiem. Szczególne walory ma kąpiel w Morzu Martwym, gdzie zasolenie jest 4-krotnie wyższe niż w innych akwenach morskich. Służy ona m.in. leczeniu łuszczycy i egzemy.
Wiele firm kosmetycznych produkuje kosmetyki z dodatkiem surowców morskich: alg, soli morskiej i błota morskiego. Warto uzupełnić pobyt o zabiegi kosmetyczne które można wykonać samodzielnie. Dla osób, które nie mogą sobie na to pozwolić na nadmorski urlop w wielu miastach powstały ośrodki talasoterapii. W ofercie takich miejsc znajdują się kąpiele w basenach z morską wodą, a także szereg zabiegów z wykorzystaniem morskich surowców. Wykonują je odpowiednio wykwalifikowani terapeuci: kosmetolodzy, fizjoterapeuci, terapeuci SPA.
Autor: Iwona Jakubiak, współpracownik Magazynu „Natura&Zdrowie”
Redaktor prowadzący, dziennikarka tematyki zdrowia, uroda i wellness.