Śluz – niedoceniony wróg naszego zdrowia

Czy zdarzyło Ci się kiedyś mieć katar lub odczuwać ściekający śluz po tylnej ścianie gardła? Są to z pewnością nieprzyjemne symptomy, które większość z nas traktuje jako chwilową niedogodność. Rzadko jednak zastanawiamy się nad tym, czy śluz może mieć większy wpływ na nasze zdrowie. Najczęściej objawy te pojawiają się w chłodne, wilgotne dni i są utożsamiane z przeziębieniem lub chwilowym osłabieniem organizmu.

W zachodniej kulturze oraz medycynie temat śluzu nie jest szeroko analizowany, a jego wpływ na zdrowie bywa marginalizowany. Traktuje się go raczej jako naturalną reakcję organizmu na infekcje czy alergie. Tymczasem w tradycyjnych systemach medycznych, takich jak medycyna chińska czy ajurweda, śluz odgrywa kluczową rolę w diagnozowaniu i leczeniu wielu chorób.

Śluz w medycynie chińskiej

W medycynie chińskiej śluz (znany jako „tan”) powstaje w wyniku zaburzenia równowagi energetycznej w organizmie, zwłaszcza w obrębie układu trawiennego i płuc. Nadmiar wilgoci, słabe trawienie oraz dieta bogata w ciężkostrawne, zimne, surowe, tłuste, słodkie i mączne pokarmy prowadzi do jego nagromadzenia.

W konsekwencji może to prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, takich jak przewlekłe zmęczenie, uczucie ociężałości, alergie, astma, stany zapalne stawów czy nadwaga. W bardziej zaawansowanych przypadkach śluz może powodować poważniejsze schorzenia, np. zawał serca, poprzez blokowanie meridianów, czyli kanałów energetycznych w ciele.

Niewiele osób też zdaje sobie sprawę z tego, że śluz jest bezpośrednio związany z cellulitem. Z uwagi na swoją lepkość i ciężkość, śluz ma tendencję do opadania, osadzając się w dolnych partiach ciała. U mężczyzn objawia się to często jako „piwny brzuch”, a u kobiet jako cellulit w postaci pomarańczowej skórki na udach.

Również Candida, rozwijająca się w wilgotnym środowisku jest konsekwencją nagromadzenia nadmiernego śluzu w organizmie. Aby skutecznie się jej pozbyć, kluczowe jest usunięcie śluzu oraz wzmocnienie układu trawiennego, co pozwoli odzyskać równowagę i poprawić jakość życia.

Najbardziej podatne na gromadzenie śluzu są tzw. organy puste, takie jak płuca, gdzie objawia się on w postaci kaszlu, czy pęcherz moczowy, w którym może dojść do stanów zapalnych. Organy te działają jak swoiste „zbiorniki” dla tej patologicznej substancji. Śluz może jednak odkładać się również poza organami pustymi, na przykład wokół wątroby, co sprzyja jej stłuszczeniu, lub otaczać inne narządy, utrudniając ich prawidłowe funkcjonowanie.

Co powoduje śluz?

• Warunki klimatczne – Osoby mieszkające w chłodnych i wilgotnych lub gorących i wilgotnych regionach są szczególnie narażone na nagromadzenie wilgoci, która przekształca się w śluz w organizmie.
• Dieta – Układ trawienny działa sprawnie, gdy nie jest nadmiernie obciążony. Niestety, pewne grupy pokarmowe są dla niego szczególnie niekorzystne. Do najgorszych należą słodycze, chipsy, fast foody, napoje gazowane, żywność wysoko przetworzona, a także nadmiar nabiału – zwłaszcza krowiego pasteryzowanego.

Produkty mączne również wymagają umiaru – kromka czy dwie dobrego chleba na zakwasie nikomu nie zaszkodzą, ale nadmiar klusek, pierogów czy pieczywa drożdżowego może być szkodliwy. Podobnie jedzenie smażone w głębokim oleju. W Japonii mówi się, że jeśli chcesz być zdrowy, unikaj „tempury” – potraw smażonych w głębokim tłuszczu.

Produkty zimne, takie jak chłodne napoje, lody czy jedzenie prosto z lodówki, również nie służą układowi trawiennemu. Popularne latem schładzanie się napojami z lodem obciąża organizm i osłabia trawienie.

Najbardziej kontrowersyjną grupą pokarmową są jednak produkty surowe. Są one trudniejsze do strawienia niż posiłki gotowane, czego jeszcze w latach 80-tych uczono na akademiach medycznych. Twierdzenie, że w gotowanym jedzeniu nie ma witamin, nie jest prawdą – wystarczy spojrzeć na Azjatów, w tym Chińczyków, którzy jedzą bardzo małe ilości surowych produktów.

Do najbardziej śluzotwórczych pokarmów zalicza się nie tylko cukier i jego przetwory, nabiał, pszenicę (zwłaszcza tę, która obecnie dominuje w produkcji), ale także cytrusy, banany czy awokado. Produkty te mają silnie nawilżające właściwości, które bardziej służą osobom żyjącym w gorącym klimacie niż nam, Polakom.

• Stres, zamartwianie się – prowadzą do zaburzeń w funkcjonowaniu układu pokarmowego, co utrudnia jego prawidłowe trawienie. W konsekwencji przyczynia się to do powstawania i gromadzenia patologicznego śluzu w organizmie.

Jak radzić sobie z nadmiarem śluzu?

Całkowite uniknięcie śluzu w organizmie nie jest możliwe – jego obecność jest naturalna i nieodłączna. Niektóre osoby mają jednak większe predyspozycje do jego gromadzenia, podczas gdy u innych ten proces zachodzi w mniejszym stopniu. Niestety, osoby prowadzące niezdrowy styl życia osłabiają funkcje trawienne, co sprzyja nadmiernemu gromadzeniu się śluzu w ciele.

• Aktywność fizyczna – regularny ruch pomaga poprawić krążenie Qi i krwi, co zapobiega gromadzeniu się wilgoci/śluzu. Codzienne spacery, rozciąganie, pilates, ćwieczenia do lekkiego spocenia sprawdzą się tu doskonale.
• Dieta – warto wprowadzić ciepłe, gotowane posiłki, w szczególnosci nasze cudowne polskie zupy oraz picie ciepłej przegotowanej wody w ciągu dnia.

Jeśli mowa o specyficznych produktach pomagających usuwanie śluzu z ciała, szczególnie korzystna jest tu fasolka adzuki, imbir, kardamon, anyżek, kompot z gruszek, który rozmiękcza „stary” śluz, dzięki czemu łatwiej można go wyeliminować. Kompot z gruszek to idealne lekarstwo na suchy kaszel.

• Akupunktura i moksoterapia – Istnieją specjalne punkty, które wspierają pracę śledziony i żołądka, regulują przepływ energii w organizmie oraz mobilizują go do naturalnego pozbywania się nadmiaru śluzu.
• Zioła – Osobiście uważam, że zioła powinny być przepisywane przez wykwalifikowanych zielarzy, a nie stosowane na własną rękę, ponieważ niewłaściwe ich użycie może poważnie zaszkodzić zdrowiu. Zachęcam do korzystania z indywidualnie dobranych mieszanek, np. od terapeutów medycyny chińskiej. Wielu moich pacjentów sięga po zioła samodzielnie, kierując się informacjami znalezionymi w różnych źródłach, nie zdając sobie sprawy, że mogą one wywoływać skutki uboczne, które często nie są przez nich kojarzone z zażywanymi preparatami.

Podsumowując, śluz to niepozorny, ale niezwykle istotny element wpływający na nasze zdrowie, który w nadmiarze może prowadzić do licznych problemów – od drobnych dolegliwości po poważne choroby. Zrozumienie jego natury pozwala spojrzeć na nasze ciało w bardziej holistyczny sposób. Wprowadzenie odpowiednich zmian w diecie, stylu życia oraz wspieranie równowagi energetycznej może skutecznie zapobiegać jego nadmiernemu gromadzeniu. Pamiętajmy, że kluczem do zdrowia jest profilaktyka, a eliminacja śluzu to ważny krok na drodze do lepszego samopoczucia i długowieczności.