U osób cierpiących na insulinooporność glukoza zamiast trafiać do komórek, pozostaje we krwi, grożąc wieloma poważnymi schorzeniami. Tę przypadłość można leczyć m.in. suplementując preparaty ziołowe.
Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę. Umożliwia komórkom pobieranie i wykorzystywanie glukozy. Insulinooporność oznacza zaburzenie tego procesu i bezpośrednie zagrożenie zdrowia. Duże znaczenie w leczeniu insulinooporności odgrywa prawidłowa dieta, a także suplementacja produktami naturalnymi.
Przyczyny powstania schorzenia
Insulinooporność jest stanem obniżonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny. Może rozwijać się bardzo długo, a jej wystąpienie często poprzedzone jest zwiększonymi wyrzutami insuliny przez trzustkę. Choć poziom glukozy początkowo pozostaje prawidłowy, nieustanna nadmierna produkcja insuliny przez trzustkę sprawia, że komórki stają się na nią oporne. Co to oznacza? Insulina jest enzymem, który niczym klucz „otwiera drzwi” do komórki dla glukozy. Oporność natomiast wiąże się z tym, że większe ilości cukru pozostają w krwiobiegu, czego konsekwencją może być rozwój cukrzycy typu 2, niealkoholowego stłuszczenia wątroby, nadciśnienia tętniczego, zespołu metabolicznego czy chorób o podłożu neurodegeneracyjnym.
Główne przyczyny insulinooporności to nadwaga, otyłość i niezdrowy styl życia (dieta, używki, brak aktywności fizycznej, brak snu, stres). Nie bez znaczenia są także uwarunkowania genetyczne.
Charakterystyczne objawy
Wprawdzie insulinooporność nie jest chorobą samą w sobie, jej objawy są dość charakterystyczne. Należą do nich:
- senność i przewlekłe zmęczenie,
- spadek koncentracji, tzw. „mgła mózgowa”,
- spadek nastroju, podenerwowanie,
- zmiany skórne, rogowacenie,
- uczucie zimna,
- wzmożony apetyt,
- przybieranie na wadze,
- problem z utratą zbędnych kilogramów.
Zalety fitoterapii
Leczenie insulinooporności powinno być dopasowane do stanu zdrowia konkretnego pacjenta. Wiele osób radzi sobie z problemem poprzez radykalną zmianę stylu życia i stosowanie się do ściśle określonych zaleceń dietetycznych. Często ordynowane są także leki hipoglikemizujące (np. metformina), pozwalające na obniżenie poziomu cukru we krwi.
Z pomocą mogą przyjść wybrane preparaty ziołowe. Do popularnych surowców stosowanych wspomagająco w insulinooporności i cukrzycy należą morwa biała oraz cynamon. Nad każdym z nich prowadzono badania, których wyniki okazały się całkiem obiecujące. Obecnie wiele spośród dostępnych na rynku suplementów diety przeznaczonych dla cukrzyków zawiera w swoim składzie wyciągi z tych surowców. Przyjrzyjmy się zatem bliżej ich działaniu.
Morwa biała (Morus alba L.)
Jako surowiec leczniczy wykorzystuje się przede wszystkim liście roślin. Stanowią one cenne źródło polifenoli, które wykazują silne właściwości przeciwutleniające. Wykazano, że lecznicze działanie ekstraktów z liści morwy jest wynikiem blokowania określonych enzymów, biorących udział w przemianach węglowodanów. Przede wszystkim chodzi tutaj o α-glukozydazę oraz maltazę, które w jelicie cienkim przekształcają cukry złożone do glukozy. Dzięki hamowaniu ich aktywności nie wszystkie węglowodany są trawione, w związku z czym poziom glukozy ulega obniżeniu.
Liczne doświadczenia przeprowadzone na modelu zwierzęcym potwierdziły, że ekstrakty z morwy skutecznie regulują także poziom insuliny i poprawiają insulinowrażliwość. W jednym z badań u osób pijących dziennie 70 ml naparu z liści morwy białej odnotowano spadek stężenia glukozy we krwi na czczo o blisko 30% i o 15% po posiłku. Za takie działanie surowca odpowiadają związki o różnej budowie chemicznej. Największa rolę przypisuje się flawonoidowi – kwercetynie oraz należącej do alkaloidów 1-deoksynojirmicynie (DNJ). Poza insulinoopornością i cukrzycą typu 2, gotowe preparaty oraz napary z morwy białej rekomendowane są wspomagająco podczas diet odchudzających. Stosowanie morwy w początkowych etapach rozwoju cukrzycy może skutecznie opóźnić rozwój choroby.
Kora cynamonowca cejlońskiego (Cinnamomumverum J. Presl.)
W ciągu ostatnich kilku lat na rynku pojawiło się sporo preparatów zawierających korę cynamonowca, a głównym wskazaniem do ich stosowania są zaburzenia gospodarki węglowodanowej.
Hipoglikemiczne działanie surowca potwierdzono w badaniach na zwierzętach oraz ludziach. Udowodniono, że zawarte w nim związki regulują poziom glukozy we krwi oraz obniżają poziom hemoglobiny glikowanej, dzięki czemu zmniejszają ryzyko powikłań cukrzycy typu 2 (retinopatia, nefropatia). Choć mechanizm działania cynamonowca nie został dokładnie poznany, wiadomo, że jeden ze związków w nim obecnych – metylohydroksychalkon, działa insulinopodobnie. Niektóre z doniesień mówią także o zwiększaniu insulinowrażliwości komórek. Dzięki wysokiej zawartości polifenoli, cynamonowiec prezentuje silne właściwości antyoksydacyjne.
Przeczytaj także: Sprawdzone przepisy dla insulinoopornych polecane przez dr n.med. Annę Lewitt
Bibliografia:
- Gnalicka A., Jabłecka A. Miejsce wyciągu z morwy białej we współczesnej farmakoterapii cukrzycy typu II – praca poglądowa. Farmacja Współczesna 2013;6: 196-201.
- Grześkowiak J., Łochyńska M. Związki biologicznie aktywne morwy białej (Morus alba L.) i ich działanie lecznicze. Postępy Fitoterapii 2017;18(1):31-35.
- Kaławaj K., Lemieszek MK. Prozdrowotne właściwości cynamonu. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2015;21(3):328–331.
- Samosiej M. Fitoterapia cukrzycy. Postępy fitoterapii 2019; 20(1):68-72.
- Suliburska J., Kuśnierek J. Czynniki żywieniowe i pozażywieniowe w rozwoju insulinooporności. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2010;1(3):177–183.
