Magda Adamek
05/12/2023
Spis treści:
Charakteryzują się one przewlekłym występowaniem stanu zapalnego przewodu pokarmowego. Objawy są bardzo zróżnicowane, indywidualne i bardzo uciążliwe. W przypadku choroby Leśniowskiego Crohna obejmują nie tylko jelitowy odcinek przewodu pokarmowego, ale i jamę ustną, przełyk i odbyt. Chorzy cierpią nie tylko fizycznie, ale i psychicznie, ponieważ w znacznym stopniu obniża się jakość ich życia.
Dokładna przyczyna powstawania nieswoistych zapaleń jelit nie jest dotąd znana. Wiadomo, że przyczyniają się do tego predyspozycje genetyczne, dysfunkcja układu immunologicznego i stres. Badacze odkryli, że stan równowagi bakterii zamieszkujących jelita (tzw. mikrobiomu) jest kluczowym czynnikiem w występowaniu tej choroby.
Oznacza to, że w dużej mierze na stan naszych jelit mają wpływ nasze “wybory życiowe” czyli to co spożywamy i pijemy, jak bardzo się stresujemy, na ile zwracamy uwagę na zawartość niezdrowych substancji w produktach spożywczych (konserwanty, sztuczne barwniki itp) oraz na ile nadużywamy lekarstw i antybiotyków, które mocno wpływają na stan naszej mikroflory jelitowej.
Czytaj też: https://naturazdrowie.com/kiedy-jedzenie-zamiast-przyjemnosci-staje-sie-bolem/
Badacze odkryli również, że na zaburzenie mikrobiomu jelitowego, a w związku z tym występowanie chorób zapalnych układu pokarmowego wpływają m.in.:
Stosuj się do poniższych zasad, aby unikać stanów zapalnych jelit:
W przypadku chorób jelitowych powinniśmy raczej jeść częściej, ale mało – około 5-6 małych posiłków dziennie – w ten sposób nie przeciążamy układu pokarmowego. W czasie nasilenia objawów choroby Leśniowskiego Crohna zaleca się nawet przejście na 2-3 dniową dietę płynną, aby odciążyć układ pokarmowy.
Warto zwrócić uwagę, żeby to, co jemy było lekkostrawne i niewzdymające. Należy wystrzegać się potraw ostrych, smażonych i obciążających układ pokarmowy, jak potrawy mięsne, orzechy i niektóre fasole. Uważać trzeba także na napoje, gdyż picie mocnej kawy, herbaty i alkoholu może nasilić objawy.
Wiele osób odczuwa wielką poprawę, gdy wyeliminuje z diety nadmiar węglowodanów, gluten i laktozę. Wysoko węglowodanowa dieta zwiększa ryzyko przerostu drożdżaków Candida, a dwa ostatnie alergeny często przyczyniają się do występowania pogłębiających się stanów zapalnych w jelitach, ale jest to bardzo indywidualne. Z drugiej strony polecane są fermentowane produkty mleczne jak jogurt, czy kefir, które są źródłem korzystnych bakterii i pomagają odbudować właściwą florę bakteryjną w jelitach.
Sprzymierzeńcem dla osób z chorymi jelitami będzie rownież aloes, a także takie zioła jak mięta pieprzowa, wiąz i rumianek, które łagodzą stany zapalne w układzie pokarmowym, pomagają w gojeniu ran i działają uspokajająco.
Oto wykaz produktów polecanych i nie dozwolonych dla osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna:
Produkty | Dozwolone | Nie dozwolone |
Produkty zbożowe, mączne i skrobiowe | białe pieczywo o niskiej zawartości błonnika (biały chleb, bułki pszenne), sucharki, makaron drobny („nitki”), kaszka pszenna, ryż | pieczywo razowe, grube makarony, grube kasze, otręby, mąki razowe |
Mleko i przetwory mleczne | można podawać mleko, maślankę, twaróg chudy – jeśli chory nie ma żadnych dolegliwości po spożyciu | mleko i przetwory mleczne są przeciwwskazane, chorzy bowiem źle je tolerują |
Warzywa i owoce | Warzywa: ziemniaki, pomidory bez pestek i skórki, kalafior (jeśli jest tolerowany), marchew, dynia, szpinak, sałata, buraki, szparagi, pietruszka, seler, Z owoców: jabłka, brzoskwinie, morele (należy usunąć skórkę), truskawki, maliny, porzeczki, melony, banany | kapustę, brukselkę, fasolę białą, fasolkę szparagową, groch, groszek zielony, soję, cebulę, brukiew, rzodkiewkę, kalarepę, jarmuż, paprykę, pory, gruszki, czereśnie, wiśnie, śliwki, owoce suszone |
Tłuszcze do smarowania i oleje | ograniczona ilość masła lub margaryny miękkiej (kubkowej), oleju sojowego albo słonecznikowego. | łój, smalec, słonina, margaryny twarde |
Ziemniaki | ziemniaki gotowane całe lub tłuczone, kluski ziemniaczane z gotowanych ziemniaków | sałatki ziemniaczane z majonezem, ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, frytki |
Zioła, przyprawy | zielona pietruszka, koperek, wanilia, kminek, kwasek cytrynowy, sól i cukier | pieprz, papryka, ocet, musztarda, curry, chili |
Cukier, słodycze i ciasta | lody, galaretki, ciasta bez owoców, orzechów i czekolady | wyroby cukiernicze, szczególnie torty z kremem, kremowe ciasta, |
Napoje | słabą herbatę, kawę zbożową, soki owocowe i warzywne | wszystkie napoje gazowane, kawa (zwłaszcza mocna), napoje alkoholowe |
Źródło: M. Makarewicz-Wujec, Dieta w chorobie Leśniowskiego Crohna.http://www.resmedica.pl/pl/archiwum/zdart60112.htm
Piśmiennictwo:
1. Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie Zdrowego i Chorego Człowieka. PZWL Warszawa 2007
2. Hasik J., Gawęcki J., Żywienie człowieka zdrowego i chorego. PWN Warszawa 2007
3. Chojnacki J., Kliniczne aspekty żywienia w chorobach wewnętrznych. Dział Wydawnictw i Poligrafii Uniwersytety Medycznego w Łodzi Łódź 2008
4. Naubauer K., Poniewierka E., Rola diety w nieswoistych zapaleniach jelit. Gastroenterologia Polska 2010,17,74-76
5. Makarewicz-Wujec M., Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna. http://www.resmedica.pl/pl/archiwum/zdart60112.html. 6 czerwiec, 2001
6. Gibson P. R. Iser J., Choroba zapalna jelit. Lekarz Rodzinny 2006,3,332-340