Spis treści:
1.Najpopularniejsze zioła do uprawy przydomowej
2.Mięta
3.Stewia
4.Bazylia
5.Szczypior
6.Natka pietruszki
7.Tymianek i Oregano
8.Szałwia lekarska
9.Rozmaryn
10.Koper ogrodowy
11.Melisa cytrynowa
12. Lubczyk
13.Czarnuszka
14.Kolendra
15.Imbir i kurkuma
Biorąc pod uwagę nasze ulubione polskie smaki, dziś skupimy się na tych najważniejszych i najpopularniejszych ziołach i roślinach przyprawowych, najczęściej używanych w polskiej kuchni.
Fantastyczny dodatek do napojów, herbatek, lemoniad, koktajli i wielu dań obiadowych i deserów. Mięta jest rośliną wieloletnią, rośnie bardzo szybko i mocno rozprzestrzenia się przez korzenie rozłogowe – dokładnie tak jak perz. Dlatego jeśli decydujemy się na jej uprawę, powinniśmy być świadomi jej ekspansywnej natury i warto ją izolować od reszty ogrodu. Dobrym sposobem jest uprawa mięty w pojemnikach – donicach lub skrzynkach.
Mięta jest bardzo prosta w uprawie, można ją hodować w domu i na zewnątrz. Jest również wdzięczną rośliną, toleruje kiedy odrywamy jej listki, łatwo odrasta i jest zielona do później jesieni. Czasami jesienią lub późnym latem atakują ją choroby grzybowe, ale ogólnie jest zdrowa i dekoracyjna z racji swoich błękitnych kwiatów. Mięta ma bardzo dużo korzystnych właściwości zdrowotnych, poprawia trawienie, łagodzi bóle żołądka, nudności i bóle głowy. Zmniejsza napięcie i łagodzi stres, poprawia koncentrację i wspomaga układ odpornościowy. Warto jest więc znaleźć dla niej miejsce w ogrodzie lub domowej donicy.
Stewia to bardzo ciekawa roślinka znana głównie ze swoich właściwości słodzących – bez dodatkowych kalorii, co czyni ją popularną alternatywą dla cukru i innych słodzików. Jej liście zawierają glikozydy stewiolowe, które są odpowiedzialne za jej słodki smak. Oprócz tego stewia posiada również właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. Może być używana do słodzenia herbat, lemoniad, deserów i dań mlecznych. Liście można spożywać na surowo lub ususzone i sproszkowane w formie słodzika. Można też ją uprawiać w domu i ogródku. W doniczkach na parapecie może rosnąć przez wiele lat, niestety w ogrodzie w polskim klimacie zimą przemarza. Nie wymaga intensywnej opieki i łatwo odrasta po oderwaniu listków.
To roślina jednoroczna, która również nie zimuje w polskim klimacie, dlatego jeśli chcemy ją uprawiać, to musimy ją wysiewać lub wysadzać co roku. Ale warto! Jest ona smakowitym dodatkiem do sałatek, pizzy i innych dań śródziemnomorskich. Można ją wysiewać z nasionek, albo pójść na skróty i kupić gotowe sadzonki – to przyspieszy znacznie proces uprawy. Bazylia dobrze sprawdza się w doniczkach na kuchennym parapecie. Czasami zbyt ostre słońce i niskie temperatury mogą ją całkowicie zniszczyć.
Nie ma nic prostszego niż uprawa szczypiorku wczesną wiosną. Jeśli chcemy pobawić się w ogrodnika, to uprawa szczypiorku będzie dobrym zadaniem na początek, bo sukces jest raczej gwarantowany. Do tego projektu nie potrzeba nawet ziemi – wystarczy pojemnik wyłożony watą i zalany na dnie wodą. Jeśli umieścimy tam cebulki, to już po kilku dniach zauważymy wzrost korzeni, a wkrótce zacznie nam wyrastać świeży zielony szczypiorek. Bez chemii, bez oprysków – zupełnie ekologiczny i z “lokalnej uprawy”. 🙂 Ważne jest tylko żeby nie przelać za dużo wody, bo wtedy cebula nam zgnije.
Taki szczypiorek będzie smakowitym dodatkiem do sałatek czy twarożku itp. Szczypiorek to bardzo wdzięczna roślina, charakteryzująca się szybkim wzrostem, więc jeśli posadzimy kilka cebul naraz, to może okazać się, że nasza “mini plantacja” produkuje więcej niż oczekiwaliśmy. Szczypiorek możemy uprawiać w domu w zasadzie cały rok, w ogrodzie od wczesnej wiosny do jesieni. Oprócz smaku i aromatu szczypior zawiera wiele witamin (C, A, K, E) a także minerałów wapnia, potasu, magnezu i żelaza. Wspomaga układ odpornościowy, poprawia trawienie, działa przeciwbakteryjnie i poprawia funkcjonowanie serca i mózgu.
Cała roślina pietruszki jest bardzo bogata w witaminy i minerały – zarówno liście, jak i korzenie mogą być używane w kuchni do przyprawiania potraw oraz jako składnik zup i sosów. Natkę pietruszki można wyhodować z nasienia, z całego korzenia, bądź z odciętej górnej części korzenia, którą i tak zazwyczaj odcinamy i wyrzucamy, kiedy używamy pietruszki do gotowania. Jeśli cały korzeń lub odcięty jego fragment umieścimy w doniczce lub na wilgotnej wacie, zwykle w przeciągu tygodnia zaczną wyrastać pierwsze listki. Uprawa z nasion jest również bardzo efektywna. Powinniśmy oczywiście poczekać z wysiewem, aż ustąpi ryzyko przymrozków przygruntowych.
To byliny, które można z powodzeniem używać w kuchni, ale też są one sympatycznymi roślinami ozdobnymi, często wykorzystywanymi jako rośliny okrywowe lub jako skalniaki. Oba te zioła można także uprawiać w doniczkach wewnątrz. Są one wytrzymałe na podcinanie, potrzebują jednak dużo słońca i regularnego, umiarkowanego podlewania. Bardzo popularne w kuchni włoskiej, cenione z uwagi na zawartość olejków eterycznych o leczniczym działaniu. Ich antybakteryjne, przeciwzapalne i przeciwgrzybicze właściwości są bardzo doceniane.
To bardzo wyjątkowa roślina o intensywnym smaku i zapachu. Niektóre odmiany są używane jako rośliny ozdobne, ponieważ posiadają bardzo piękne srebrzyste liście. Napary z szałwii lekarskiej używane są w leczeniu przeziębienia, bólów gardła i stanów zapalnych jamy ustnej. Można ją uprawiać w donicach w domu lub na zewnątrz w glebie. Jest rośliną wieloletnią, więc raz posadzona na stanowisku obok domu będzie nam towarzyszyć przez wiele lat. Inaczej może być w donicach balkonowych – często zdarza się, że szałwia w pojemnikach przemarza. Przy uprawie szałwii w domu należy zwrócić uwagę, aby nie podlewać jej zbyt dużo, ma czasami tendencję do łapania chorób grzybowych.
Jest zimozieloną rośliną wieloletnią, która rośnie jako mały krzew i może przetrwać zimę w warunkach umiarkowanego klimatu. Często uprawiany jako zioło kuchenne ze względu na jego aromatyczne liście, które są wykorzystywane do przyprawiania potraw. Jest też doceniany jako roślina ozdobna w ogrodach i w mieszkaniu. Rozmaryn w mniejszym stopniu toleruje przycinanie. Działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Wspomaga trawienie poprzez wydzielanie żółci, jest bogaty w antyoksydanty i poprawia pamięć i koncentrację. Olejek rozmarynowy działa kojąco na układ nerwowy.
To jedna z najprostszych roślin do uprawy – nie opcji, żeby nam się nie udało. Nasiona kopru można wysiewać w doniczkach o każdej porze roku, na polu po ustąpieniu ryzyka przymrozków. Kiełkują one dość szybko i można je wsiewać pomiędzy inne uprawy. Koper zbieramy kiedy widzimy dorodne liście, natomiast kiedy pojawiają się kwiatostany jakość liści spada, więc warto jest obcinać młode kwiatostany, żeby jak najdłużej korzystać z liści. Koper możemy wysiewać kilka razy w ciągu sezonu, tak aby cały czas mieć świeże listki. Kwiatostany suszymy na jesieni i zbieramy z nich nasiona, które z powodzeniem możemy wykorzystać w kolejnym roku.
Czytaj także: https://naturazdrowie.com/ziola-ratunek-dla-ciala-i-psychiki/
Kolejna roślina wieloletnia, która ma charakterystyczny cytrynowy zapach i łagodny smak. Jest wykorzystywana podobnie jak mięta do napojów, lemoniad i koktajli. Jej działanie pro zdrowotne to łagodzenie stresu i napięcia, poprawia trawienia, leczenie objawów grypy i przeziębienia oraz wsparcie układu odpornościowego. Może też pomóc nam w problemach skórnych i zaburzeniach cyklu menstruacyjnego. Można ją uprawiać zarówno doniczkach na oknie, jak i w ogródku. Odwdzięczy się pięknym wyglądem listków i przyjemnym zapachem.
To wspaniała roślina przyprawowa, czasami nazywana maggi, od słynnej przyprawy, która jest przygotowana na bazie lubczyku. Jest to bardzo duża wieloletnia roślina ogrodowa, której uprawy zdecydowanie nie polecamy w domu w doniczkach. Można za to ją uprawiać w gruncie lub dużych skrzynkach balkonowych lub ogrodowych. Już wczesną wiosną jej kłącza wypuszczają aromatyczne liście, które bardzo podnoszą smak potraw, można je dodawać do zup, sosów innych potraw, można też suszyć. W medycynie ludowej lubczyk był też uważany za naturalny afrodyzjak, poprawia trawienie i wspiera funkcjonowanie układu oddechowego i serca. Redukuje stany zapalne w organizmie i wzmacnia układ odpornościowy.
To ciekawa roślina o dekoracyjnych kwiatach i leczniczych nasionkach. Jest znana też pod nazwą kminu czarnego. Można ją uprawiać w gruncie lub doniczkach ale muszą one mieć przynajmniej 20-30 cm głębokości. Uprawiamy ją z siewu bezpośrednio do gruntu – po ustąpieniu przymrozków lub z wysianej wcześniej w domu rozsady. Nasiona dojrzewają około 100 dni po siewie, wtedy też roślina żółknie i wysycha. Nasiona czarnuszki bardzo korzystnie wpływają na układ odpornościowy, trawienie i układ oddechowy, pomagają uregulować poziom cukru we krwi, przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu. W smaku są dość specyficzne, ale dodane do potraw dają ciekawy smak. Można z nich otrzymać olej, który jest bardzo ceniony ze względu na zdrowotne działanie.
Jej aromatyczne listki podobne są do natki pietruszki i bardzo łatwo ją uprawiać w doniczkach i w ogródku. Wysiewamy nasiona na wiosnę i czekamy aż pojawią się smakowite listki. Niestety, kiedy dni stają się coraz dłuższe, to roślina dość szybko wybija w kwiat. Zalecane jest więc uszczykiwanie kwiatostanów, tak aby jak najdłużej cieszyć się listkami. Nasiona kolendry to również ceniona przyprawa, dlatego warto pod koniec sezonu wegetacyjnego zebrać je i wysuszyć. Przydadzą się też do wysiewu na kolejny rok.
Te dwa kłącza z powodzeniem możemy uprawiać w domowych doniczkach i w gruncie. Są to jednak dość spore rośliny. Obie rośliny niestety w Polsce nie zimują w gruncie. W warunkach polskich, ze względu na krótki okres wegetacyjny, zaleca się sadzenie kłączy – a nie wysiew nasion. Kłącza można zakupić w sklepach ogrodniczych lub online. Obie te rośliny lubią stanowiska ciepłe i słoneczne, trzeba też zadbać o ich podlewanie. Kłącza można zbierać po około 8 – 19 miesiącach, kiedy to liście zaczynają żółknąć – koniecznie przez przymrozkami jesiennymi.
