Chociaż wiele stosowanych w takich przypadkach medykamentów przynosi na pewien czas ulgę, to jednak nie prowadzi do całkowitego wyleczenia. Z biegiem czasu u bardzo wielu osób dochodzi do znacznego upośledzenia funkcji stawów, czy wręcz inwalidztwa. Zbyt mało czasu i uwagi poświęca się zapobieganiu występowaniu bólów stawów, dlatego artykuł ten poświęcę zagadnieniom profilaktyki.
Natura stworzyła stawy, aby człowiek czy zwierzęta mogły się poruszać. Jeśli z jakiegokolwiek sposobu ulegnie zaburzeniu funkcja ruchowa, to funkcję tę trzeba przywrócić. Po urazach, złamaniach, zwichnięciach, przeciążeniach przywrócenie funkcjonowania stawów jest najważniejszym celem rehabilitacji przy pomocy odpowiednich ćwiczeń fizycznych tzw. kinezyterapii, czy z dodatkiem zabiegów fizykoterapeutycznych z wykorzystaniem ciepła, chłodu, prądów, pól magnetycznych, fali uderzeniowej, kąpieli w solach mineralnych itp. Zarówno ćwiczenia rehabilitacyjne, jak i zabiegi fizykoterapii wymagają cierpliwości i wielokrotnego powtarzania. U wielu osób z problemami stawowym, stwierdza się zbyt mało mazi stawowej, co objawia się „trzaskami” w stawach np. przy kucaniu. Najprostszym sposobem pobudzania wytwarzania tej mazi są codzienne półgodzinne ćwiczenia, np. na stacjonarnym rowerze i to nawet bez obciążeń.
Jedną z najczęstszych przyczyn bólów stawów są zespoły przeciążeniowe wynikające np. z nieprawidłowej pozycji przy wykonywaniu pracy, czy sporadycznie wykonywanych wysiłków fizycznych, jak nieumiejętne dźwiganie, podnoszenie przedmiotów, przenoszenie np. ciężkich mebli itp. Kiedy wiemy, że będziemy wykonywać duży wysiłek, warto wcześniej założyć specjalne opaski, np. na łokcie, nadgarstki, kolana czy pasy lędźwiowe wzmacniające stawy i przeciwdziałające przeciążeniom.
Inną przyczyną przeciążenia i bólów stawów jest otyłość i znaczna nadwaga. Tu redukcja masy ciała u bardzo wielu osób przynosi trwałą poprawę. Wiadomo jednak, że odchudzanie to proces długotrwały i aby był skuteczny nie wystarczy się głodzić, ale najpierw należy zdiagnozować rodzaj zaburzeń metabolicznych, które są przyczyną tego stanu. A ćwiczenia, które są przydatne w przywracaniu ruchów w stawach sprzyjać będą także zmniejszaniu nadmiernej masy ciała.
Kolejnym zagadnieniem jest odpowiednia dieta. Za prawidłowy stan tkanek stawowych i mazi stawowej odpowiada uzupełnianie w diecie składników prowadzących do syntezy kolagenu, a przede wszystkim witamin C, D3, K2, wapnia krzemu, boru. Niedobory tych witamin, zespoły złego wchłaniana w jelitach oraz używki, jak kawa, napoje energetyczne mają odczyn pH bardzo kwaśny i do ich zobojętnienia trzeba wypijać kilkanaście szklanek wody. W przeciwnym razie organizm będzie zużywał wapń, którego rezerwuarem są kości. Przy długotrwałym postępowaniu procesy regeneracji kości i stawów nie będą następować. Wchłanianie wapnia i witamin zależy również od składu flory bakteryjnej w naszych jelitach, jeśli nie ma tam tzw. bakterii probiotycznych, wchłanianie będzie upośledzone.
Czytaj też: https://naturazdrowie.com/masz-chore-stawy-zregeneruj-je-pijac-sok-z-ananasa-i-grejpfruta/
W stawach dochodzi do wielu bakteryjnych procesów zapalnych, zwłaszcza bakteriami typu paciorkowce, które w niewielkich ilościach żyją w jamie ustnej każdego człowieka. Kiedy spada odporność i np. zachorujemy na anginę, czy zapalenie gardła, mogą one razem z krwią docierać do tkanek miękkich w całym ciele, a przed wszystkim do serca i stawów. Mówi się nawet, że „liżą stawy i kąsają serce”. Bardzo wiele tych bakterii żyje przy zębach i po krwawych zabiegach stomatologicznych mogą wnikać do krwi. Odpowiednie leczenie tych schorzeń jamy ustnej, zębów, gardła, zatok obocznych nosa czy płuc jest jednocześnie profilaktyką wielu chorób zapalnych stawów.
W przebiegu chorób metabolicznych, np. dny moczanowej, kiedy w organizmie gromadzi się nadmiar kwasu moczowego, może on odkładać się w stawach i powodować stany zapalne i bardzo przykre dolegliwości stawowe, z zaczerwieniem, obrzękiem, bólami, zwłaszcza stawów palucha stopy. Tu także bardzo ważnym sposobem profilaktyki jest odpowiednia dieta. Osoby takie nie mogą spożywać następujących potraw: czerwonego mięsa, szczawiu, szpinaku, czekolady, kakao, jak również pić kawy czy alkoholu. Wspomagać u nich należy funkcje detoksykacji w wątrobie przy pomocy ziół, takich jak ostropest czy karczoch oraz ziół sprzyjających eliminacji kwasu z moczem, jak podagrycznik, pokrzywa, skrzyp, poziewnik, rdest ptasi. Jednocześnie należy kontrolować stężenie kwasu moczowego we krwi, a przy znacznym podwyższeniu wprowadzić leczenie farmakologiczne.
Jedną z najcięższych postaci chorób stawów jest gościec przewlekle postępujący lub inaczej nazwany – reumatoidalne zapalenie stawów lub zapalenie wielostawowe. Zmiany chorobowe nie dotyczą samych powierzchni stawowych a aparatu więzadłowego utrzymującego stawy. W wieloletnim przebiegu prowadzi do znacznych deformacji stawów, zaników mięśniowych i inwalidztwa. Jest to ciężka choroba całego organizmu i jest zaliczana do chorób autoimmunologicznych, tzn. takich, kiedy organizm nie mogąc dać sobie rady z czynnikiem wywołującym tę chorobę, wytwarza przeciwciała i zaczyna zwalczać własne tkanki. Jedną z przyczyn tej choroby są bakterie z jamy ustnej, zębów i górnych dróg oddechowych – paciorkowce. Inna przyczyną są nietolerancje pokarmowe. Badania potwierdzają, że we krwi tych chorych stwierdza się wysokie stężenia przeciwciał z klasy IgG przeciwko białkom mąki pszennej, białkom jaja kurzego, białkom mleka (kazeina) i innym. U osób z tą chorobą stwierdza się objawy tzw. przesiąkliwości jelitowej, a badania kału potwierdzają nieprawidłowy skład flory jelitowej. Leczenie objawów stawowych u tych osób nie przynosi rezultatów, a same zabiegi rehabilitacyjne czy leczenie sanatoryjne chociaż łagodzą dolegliwości, nie prowadzą do wyleczenia.
Ogromny arsenał leków farmakologicznych stosowanych w tej chorobie niesie ze sobą także wiele działań niepożądanych, upośledzenie funkcji wątroby, żołądka i nerek. W profilaktyce tej choroby, najważniejszą sprawą jest możliwie wczesne dotarcie do jej przyczyn i taka zmiana trybu życia, diety, skuteczna odbudowa mikroflory jelit przez hodowanie w warunkach domowych jogurtów z odpowiednimi szczepami bakterii probiotycznych. Ponieważ choroba ta prowadzi często prowadzi do inwalidztwa, regularne ćwiczenia fizyczne mogą skutecznie temu przeciwdziałać.
dr Leszek Marek Krześniak
