Tarczyca to mały, choć niezwykle ważny gruczoł w naszym organizmie, który pełni kluczową rolę w regulacji wielu funkcji metabolicznych. Współczesna medycyna opiera się głównie na leczeniu symptomatycznym chorób tarczycy, takich jak nadczynność czy niedoczynność. Holistyczne leczenie tarczycy podchodzi do tej kwestii w nieco inny sposób, koncentrując się na pacjencie całościowo, a nie tylko na samej tarczycy. Tarczyca jest integralną częścią całego organizmu i może niedomagać z powodu równych procesów destabilizujących jej pracę. Dowiesz się na czym polega leczenie tarczycy w terapii holistycznej i jakie działania naprawcze mogą okazać się zbawienne w sposobie funkcjonowania tarczycy.
W artykule:
1. Tarczyca – zawiadowca wieloma funkcjami naszego organizmu, zwłaszcza u kobiet.
2. Całościowe podejście do problemu tarczycy.
• Dietetyka i wsparcie żywieniowe
• Niedobory na poziomie komórkowym
• Tradycyjna medycyna chińska – gdzie szuka przyczyn choroby
• Leczenie endokrynologiczne
3. Holistyczne leczenie – co oznacza i obejmuje.
Główną funkcją tarczycy jest produkcja hormonów, które regulują wiele procesów w organizmie, takich jak tempo metabolizmu, rozwój i funkcje narządów. U kobiet, tarczyca odgrywa kluczową rolę w regulacji cyklu menstruacyjnego, płodności i ciąży. Problemy z tarczycą, niedoczynność lub nadczynność tarczycy, choroba Hashimoto mogą prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych. Objawy są z reguły subtelne i często mylone z innymi problemami zdrowotnymi. Dlatego ważne jest regularne badanie poziomu hormonów tarczycy, szczególnie u kobiet, które są bardziej podatne na zaburzenia funkcji tarczycy. Tarczyca jest odpowiedzialna za produkcję trzech głównych hormonów: tyroksyny (T4), trijodotyroniny (T3) oraz kalcytoniny. Ale także wytwarza hormony (T2) i (T1). Trzy podstawowe wpływają na różne aspekty funkcjonowania organizmu. Są odpowiedzialne za:
• Regulację metabolizmu: Hormony tarczycy kontrolują tempo, w jakim organizm przetwarza pokarmy i produkuje energię. Wpływają na to, jak szybko spalamy kalorie i jak efektywnie wchłaniamy składniki odżywcze.
• Rozwój i wzrost: W dzieciństwie, hormony tarczycy są niezbędne do prawidłowego rozwoju kośćca i układu nerwowego.
• Funkcje serca: Regulują częstość i siłę skurczów mięśnia sercowego, wpływając na ciśnienie krwi i ogólną wydolność serca.
• Termoregulację: Odpowiadają za utrzymanie optymalnej temperatury ciała poprzez wpływ na przemianę materii.
• Funkcje układu pokarmowego: Wpływają na apetyt, przyswajanie składników odżywczych i trawienie.
• Układ reprodukcyjny: U kobiet, nieprawidłowa funkcja tarczycy może prowadzić do nieregularnych cykli menstruacyjnych, problemów z płodnością i komplikacji w ciąży.
• Układ nerwowy: Wpływają na nastrój, poziom energii oraz funkcje poznawcze, takie jak pamięć i koncentracja.
• Gospodarkę wodno-elektrolitową: Hormony tarczycy współdziałają z innymi hormonami, takimi jak aldosteron i antydiuretyczny hormon wazopresyny, w regulacji równowagi płynów i elektrolitów w organizmie.
• Gospodarkę Wapniową: Kalcytonina, jeden z hormonów produkowanych przez tarczycę, wpływa na regulację poziomu wapnia w krwi.
O deregulację tego ważnego hormonu nie trudno, ale przywrócenie jej prawidłowego funkcjonowania wymaga wiedzy z różnych obszarów i dziedzin. I nie jest łatwym procesem. Dlatego holistyczne podejście do tarczycy jest sprawą niezmiernie ważną i cenną.
Osoba uskarżająca się na dysfunkcje tarczycy, powinna przejść szereg specjalistycznych i weryfikujących badań, a następnie poddać je analizie różnych specjalistów. Leczenie holistyczne powinno opierać się na doborze różnych specjalistów, z różnych dziedzin. Endokrynolog nie jest w stanie zająć się całościowo stanem zdrowia pacjenta, a tym bardziej działaniami naprawczymi. Chociaż odgrywa tu bardzo ważną rolę. Dobrani specjaliści powinni konsultować pomiędzy sobą wyniki badań, objawy i postępy leczenia. W podejściu holistycznym traktuje się organizm jako system naczyń połączonych, a nie zbiór niezależnych organów i układów w ciele, które w powszechnym systemie opieki zdrowotnej są leczone często niezależnie od siebie.
W taki też sposób podchodzi się i postrzega w leczeniu tarczycę. Nie zauważa się i nie bierze pod uwagę także równych czynników, które wbrew pozorom mają wpływa na pracę tego kluczowego organu. W zespole leczenia holistycznego tarczycy powinni znaleźć się: lekarz endokrynolog, dietetyk kliniczny, psychodietetyk.
• Dietetyka i wsparcie żywieniowe: Dieta ma kluczowe zadania w regulacji pracy tarczycy, udział dietetyka jest niezbędny w procesie wspierania jej funkcji i naprawiania. Są produkty, których należy unikać, wykluczyć, inaczej będzie przebiegała dieta w nadczynności, niedoczynności tarczycy, a inaczej w chorobie Hashimoto. Mówiąc o diecie mamy na myśli żywność, ale także określone zioła, bezcenne antyoksydanty, owoce, soki oraz suplementy. Różne problemy z tarczycą zaczynają się na poziomie niedoborów mikro- i makroelementów.
• Niedobory na poziomie komórkowym: Za prawidłową pracę tarczycy odpowiedzialne są: witamina A, witamina D3, selen, cynk, jod, kwasy Omega 3, witaminy z grupy B, L-tyrozyna, adaptogeny. Witamina A jest niezbędna do syntezy hormonów tarczycy, niezbędna do aktywacji receptorów tarczycy, jej niedobór może obniżać czynność tarczycy. Wykazano, że suplementacja witaminy A obniża poziom TSH w surowicy i zwiększa T3 u kobiet przed menopauzą (w wieku 17–50 lat), w tym w grupie otyłych kobiet, które są narażone na podwyższone ryzyko subklinicznej niedoczynności tarczycy. Witamina D3 jest skorelowana z obecnością przeciwciał przeciwtarczycowych. Dotyczy to zarówno choroby Gravesa-Basedowa, jak i choroby Hashimoto. U osób z niedoborem witaminy D3 pojawiają się częściej autoimmunizacyjne choroby tarczycy. Selen stymuluje aktywną produkcję trójjodotyroniny i tyroksyny. Jest niezbędnym kofaktorem dla enzymu dejododynazy, który przekształca T4 w silniejszy T3. Badania wśród osób z chorobą Hashimoto wskazują, że terapia selenem powoduje znaczący spadek poziomu przeciwciał aTPO oraz zwiększenie proporcji FT3 do FT4. Cynk jest niezbędny do produkcji TSH, więc osoby z niedoczynnością tarczycy są często narażone na jego niedobór. Niski poziom cynku koreluje z podwyższonymi przeciwciałami przeciwtarczycowymi, ale też może obniżać konwersję hormonów T4 do T3. Związek jodu z tarczycą i jej prawidłowym funkcjonowaniem nie budzi raczej zastrzeżeń. W dzisiejszej rzeczywistości nasz organizm cierpi na poważny niedobór jodu, aniżeli na jego nadmiar. Kwasy Omega 3 w formie EPA i DHA wykazują działanie przeciwzapalne, co może być dobrym wsparciem suplementacyjnym dla osób z zaburzeniami tarczycy na tle zapalnym. Witaminy z grupy B mają także swoje powiązanie z tarczycą. Zwłaszcza witamina B12. U osób z niedoczynnością tarczycy z współistniejącym Hashimoto można zauważyć niedobory niektórych witamin z grupy B, zwłaszcza witaminy B12. W wyniku niedoboru witaminy B12 dochodzi do niedokrwistości megaloblastycznej, a także do zaburzeń trawienia i stanów zapalnych, które są zdecydowanie niepożądane przy współistniejącej niedoczynności tarczycy. L-tyrozyna jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy i przysadki mózgowej. Tyrozyna bierze bowiem udział w wytwarzaniu tyroksyny, czyli hormonu tarczycy, a niedostateczna produkcja hormonu T4 (tyroksyny) oznacza, że może dojść do niedoczynności tarczycy. Adaptogeny, ostatnia grupa to naturalne substancje roślinne wspomagające odporność organizmu, przywracające homeostazę i skutecznie wspierające organizm w przypadku objawów niedoczynności tarczycy. Są one od tysięcy lat stosowane między innymi w medycynie chińskiej i ajurwedzie. Niektóre badania pokazują, że przyjmowanie np. Ashwagandy (indyjskiego żeń-szenia) w dawkach terapeutycznych może być korzystne dla normalizacji wskaźników tarczycy u subklinicznych pacjentów z niedoczynnością tarczycy.
• Tradycyjna medycyna chińska: Gdy zmagamy się, np. z niedoczynnością tarczycy, nie wystarczy podawanie tabletek i suplementów pozornie tuszujących problem. W chińskiej medycynie naturalnej objawy niedoczynności tarczycy kojarzone są m.in. z patologią i zaburzeniami obiegu czynnościowego śledziony, nerek i wątroby. Trzeba zatem zająć się wsparciem pracy tych organów, aby uzyskać optymalną pracę tarczycy i zharmonizować ten organ.
• Leczenie endokrynologiczne: W wielu przypadkach może okazać się niezbędne dla wspierania i regulowania pracy tarczycy, jednakże nie powinno się wykluczać holistycznego leczenia i medycyny holistycznej, np. w ujęciu tradycyjnej medycyny chińskiej czy tradycji Ajurwedy. Specjaliści z tych dziedzin będą szukali przyczyn dysharmonii sobie znanymi metodami i będą podawali adekwatnie do swojej wiedzy i systemów leczenia, zalecenia, obejmujące dietę, zioła, naturalne środki i metody wspomagające, które uzupełniają i wspierają organizm w leczeniu i podejściu endokrynologicznym. W tym wypadku więcej znaczy szerzej i głębiej.
• Całościowe podejście do pacjenta: Holistyczne leczenie tarczycy zaczyna się od zrozumienia, że każdy pacjent jest inny i może mieć różne przyczyny zaburzeń tarczycy. Mogą to być czynniki genetyczne, środowiskowe, żywieniowe lub nawet emocjonalne. Dlatego ważne jest, aby przyjrzeć się pacjentowi całościowo, a nie tylko organowi, który zaczyna poważnie niedomagać.
• Naturalne metody leczenia: Holistyczne metody leczenia często polegają na wykorzystaniu naturalnych środków, takich jak zioła, suplementy czy diety. Przykładem może być wprowadzenie diety bogatej w selen, cynk i witaminy z grupy B, które wspierają zdrową pracę tarczycy. Zmiany dotyczą nie tylko tego, co wprowadzamy do organizmu, ale całego stylu życia i jakości życia. Bardzo często chodzi także o wyeliminowanie stresu, dodajmy destrukcyjnego stresu, a także o jakościowy i zdrowy sen, a więc wysypianie się i uświadomienie sobie, jak ważny jest sen w procesie zdrowienia i leczenia tarczycy.
• Znaczenie równowagi: W holistycznym leczeniu tarczycy duży nacisk kładzie się na zachowanie równowagi w organizmie. To oznacza nie tylko równowagę hormonalną, ale także psychiczną i emocjonalną. Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy joga, mogą pomóc w osiągnięciu tej harmonii.
• Edukacja pacjenta: Ważnym aspektem holistycznego podejścia jest edukowanie pacjenta o tym, jak działa jego tarczyca, jakie są przyczyny zaburzeń i jakie zmiany w stylu życia mogą pomóc w poprawie zdrowia.
• Współpraca z lekarzem: Choć holistyczne metody leczenia skupiają się na naturalnych środkach i podejściu całościowym, nie oznacza to rezygnacji z tradycyjnej medycyny. Wręcz przeciwnie, idealne jest połączenie obu tych metod, aby uzyskać najlepsze rezultaty.
Holistyczne leczenie tarczycy oferuje inny punkt widzenia na problemy związane z tym ważnym gruczołem, niż medycyna akademicka. Skupia się na całkowitym zdrowiu pacjenta, poszukując głębszych przyczyn zaburzeń, a nie tylko leczeniu symptomów. Współpracując zarówno z lekarzami medycyny konwencjonalnej, jak i specjalistami medycyny naturalnej, pacjenci mogą znaleźć najlepszą ścieżkę do zdrowia i równowagi w swoim życiu.
