Czy spożywanie konkretnych pokarmów lub przestrzeganie określonej diety może pomóc w zapobieganiu lub opóźnianiu demencji spowodowanej chorobą Alzheimera? Wiele badań sugeruje, że to, co jemy, wpływa na zdolność starzejącego się mózgu do myślenia i zapamiętywania. Wyniki te doprowadziły do badań nad ogólnymi wzorcami żywieniowymi i tym, czy mogą one mieć znaczenie.
Dieta śródziemnomorska, podobna do niej dieta MIND (która zawiera elementy mające na celu obniżenie ciśnienia krwi) oraz inne zdrowe wzorce żywieniowe zostały powiązane w badaniach z korzyściami poznawczymi, chociaż dowody nie są tak silne jak w przypadku innych czynników, takich jak: aktywność fizyczna, ciśnienie krwi i trening mózgu. Obecnie naukowcy bardziej rygorystycznie testują diety, aby sprawdzić, czy mogą one zapobiec lub opóźnić chorobę Alzheimera lub spadek funkcji poznawczych związanych z wiekiem.
Dieta a ryzyko demencji
Zmiany w mózgu mogą wystąpić na wiele lat przed pojawieniem się pierwszych objawów choroby Alzheimera. Te wczesne sygnały sugerują, by możliwie jak najszybciej podjąć działania zapobiegające objawom demencji. Naukowcy analizują wiele z tych sposobów, w tym: leki, zmiany stylu życia, diety i kombinacje tych interwencji. W przeciwieństwie do czynników ryzyka zachorowania na Alzheimera, których nie można zmienić (wiek i genetyka), ludzie mogą kontrolować wybory dotyczące codziennych nawyków, takich jak: dieta, ćwiczenia, treningi umysłowe oraz ruch.
Jak to, co jemy, może wpływać na nasz mózg? Możliwe, że spożywanie określonych produktów wpływa na mechanizmy biologiczne, takie jak stres oksydacyjny i stan zapalny, które leżą u podstaw choroby Alzheimera. Dodatkowo dieta działa pośrednio na inne schorzenia wpływające na ryzyko choroby Alzheimera, takie jak cukrzyca, otyłość i choroby serca. Nowa seria badań skupia się na związku między mikrobami jelitowymi – maleńkimi organizmami w układzie pokarmowym – a procesami związanymi ze starzeniem się.
Co wiemy o poszczególnych produktach spożywczych?
Wiele produktów spożywczych – na przykład: borówki, zielenina, kurkumina (zawarta w przyprawie kurkuma) – zostało przebadanych pod kątem ich potencjalnych korzyści leczniczych. Uważa się, że żywność ta ma właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające lub inne, które mogą pomóc w ochronie mózgu. Jak dotąd nie ma dowodów na to, że spożywanie czy unikanie określonej żywności może zapobiec chorobie Alzheimera lub związanemu z wiekiem pogorszeniu funkcji poznawczych.
Jednak naukowcy nadal szukają rozwiązań. Jedno z badań, oparte na raportach starszych osób na temat ich nawyków żywieniowych, wykazało, że spożywanie codziennej porcji zielonych warzyw liściastych, takich jak szpinak i jarmuż, było łączone z wolniejszym spadkiem zdolności poznawczych wywołanych wiekiem. Może to być wynikiem neuroprotekcyjnego działania niektórych składników odżywczych. Badania wykazały również, że dieta obejmująca regularne spożywanie ryb ma wpływ na wyższe funkcje poznawcze i wolniejszy ich spadek wraz z wiekiem.
W innym badaniu przeprowadzonym niedawno na myszach stwierdzono, że spożywanie dużej ilości soli zwiększa poziom białka tau, występującego w mózgach osób cierpiących na chorobę Alzheimera, i powoduje upośledzenie funkcji poznawczych.
Co z witaminami i suplementami?
W badaniach obserwacyjnych i klinicznych analizowano wiele dostępnych bez recepty witamin i suplementów diety – w tym witaminy B i E oraz preparaty z miłorzębu japońskiego – pod kątem zapobiegania chorobie Alzheimera lub pogorszeniu funkcji poznawczych. Odkryto, że te dodatki do diety mogą zwalczać uszkodzenia oksydacyjne lub stany zapalne, chronić komórki nerwowe lub wpływać na inne procesy biologiczne związane z badaną chorobą.
Przeczytaj także: Poznaj naturalne zamienniki cukru
Bibliografia:
- Does diet really affect our dementia risk?, Alzheimer’s Research UK, 2022.
- What Do We Know About Diet and Prevention of Alzheimer’s Disease?, National Institute of Aging, 2019.
