Przez wiele lat w sieci krążyły plotki sugerujące, że antyperspiranty mogą powodować nowotwór piersi. Chociaż badań na ten temat jest niewiele, to większość z już przeprowadzonych nie znalazła związku między stosowaniem antyperspirantów a rozwojem raka piersi.
Ponieważ antyperspiranty i dezodoranty pod pachami są stosowane w pobliżu piersi i zawierają potencjalnie szkodliwe składniki, kilku naukowców i inne osoby sugerowały możliwy związek między ich stosowaniem a rakiem piersi. Jednak żadne dowody naukowe nie łączą stosowania tych produktów z faktem zachorowania na raka.
Czy stosowanie antyperspirantów zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi?
Nie ma solidnych badań epidemiologicznych (badań na ludziach), które łączyłyby ryzyko raka piersi z używaniem antyperspirantów, jest także bardzo mało dowodów naukowych na poparcie tego twierdzenia.
Badania przeprowadzone na ludziach, które dotyczyły tej kwestii, to badania typu kontrolnego, w którym osoby z rakiem piersi i bez niego były pytane o wcześniejsze stosowanie antyperspirantów. Tego typu pomiary mogą być często trudne do zinterpretowania, ponieważ zazwyczaj opierają się na pamięci osoby używającej antyperspirantu wiele lat wcześniej, a osoby chore na raka mają tendencję do przypominania sobie czynników, które ich zdaniem mogą być związane z rakiem.
Mimo to większość badań kontrolnych dotyczących stosowania antyperspirantów i ryzyka raka piersi nie wykazała związku między nimi. Obejmuje to duże, starannie zaprojektowane badanie porównujące około 800 kobiet z rakiem piersi i podobną liczbę kobiet bez choroby. W badaniu tym nie stwierdzono związku między ryzykiem raka piersi a stosowaniem antyperspirantów, dezodorantów czy goleniem pach.
Czy stosowanie antyperspirantu po goleniu umożliwia przedostawanie się substancji chemicznych z pachy do organizmu i zwiększa ryzyko raka piersi?
Nie ma na to dowodów. Zacięcia przy goleniu mogą zwiększać ryzyko zakażenia skóry. Jeśli skóra pod pachami jest już uszkodzona lub zainfekowana, możliwe jest, że niektóre antyperspiranty mogą powodować lekkie podrażnienie. Ale jest mało prawdopodobne, że jest to główne źródło kancerogenów (substancji powodujących raka), które dostają się do organizmu i docierają do komórek piersi.
Co wiadomo o składnikach antyperspirantów i dezodorantów?
Związki na bazie aluminium są stosowane jako aktywny składnik antyperspirantów. Tworzą one tymczasowy „korek” w kanaliku potowym, który zatrzymuje przepływ potu na powierzchnię skóry. Niektóre badania sugerują, że aluminium z antyperspirantów stosowanych pod pachami i utrzymywanych na skórze w okolicach piersi, może przenikać do organizmu przez pory skórne i działać estrogenopodobnie (hormonalnie).
Ponieważ estrogen może promować wzrost komórek raka piersi, niektórzy naukowcy sugerują, że związki na bazie aluminium w antyperspirantach mogą przyczyniać się do rozwoju raka piersi. Ponadto sugerowano, że aluminium może mieć bezpośrednie działanie w tkance piersi. Jednak żadne z dotychczasowych badań nie potwierdziło istotnych niekorzystnych skutków działania aluminium, które mogłyby przyczynić się do zwiększonego ryzyka zachorowania na raka piersi.
Przeprowadzono też badania, które dokładniej analizowały parabeny stosowane w niektórych dezodorantach i antyperspirantach jako środek konserwujący. Wykazano, że parabeny mają analogiczną aktywność jak estrogeny w komórkach organizmu. Zauważono, że parabeny występują w guzach piersi, ale nie ma dowodów, że powodują one raka piersi.
Parabeny są używane w wielu produktach kosmetycznych, spożywczych i farmaceutycznych, ale coraz częściej producenci stawiają na naturalne składniki i większość dezodorantów i antyperspirantów nie zawiera obecnie parabenów.
Przeczytaj także: Fenomen miodu Manuka
Bibliografia:
1. Darbre P. D., Mannello F., Exley C., Aluminium and breast cancer: Sources of exposure, tissue measurements and mechanisms of toxicological actions on breast biology, Journal of Inorganic Biochemistry, 2013, 128: 257-261.
2. McGrath K. G.. An earlier age of breast cancer diagnosis related to more frequent use of antiperspirants/deodorants and underarm shaving, European Journal of Cancer, 2003, 12(6): 479–485.
3. West M., Is there a link between deodorant and cancer?, Medical News Today, 2022.
