Hashimoto – choroba naszych czasów

Choroba Hashimoto została po raz pierwszy opisana w 1912 roku przez japońskiego lekarza – Hakaru Hashimoto. Najnowsze statystyki podają, że dotyka ona 3-4% populacji w Polsce, na świecie jest to około 5%,  a więc około 200 milionów ludzi na świecie. Ale to zapewne tylko wierzchołek góry lodowej, bo wciąż w wielu przypadkach nie zostaje prawidłowo zdiagnozowana.

Dzieje się tak z powodu dużej różnorodności objawów i ich nieoczywistości w początkowym stadium choroby.

Objawy Hashimoto

W początkowym stadium choroba przebiega bezobjawowo, ale z czasem – kiedy pogłębia się uszkodzenie tarczycy i zaburzenia poziomów hormonów we krwi, zaczynają się problemy.

Najczęstsze objawy są charakterystyczne dla niedoczynności tarczycy – należą do nich:

• zmęczenie i uczucie senności (musimy w ciągu dnia na chwilę się zdrzemnąć),
• ogólne osłabienie i uczucie niemocy,
• bóle mięśni i stawów,
• nagły przyrost masy ciała,
• wypadanie włosów i pogorszenie stanu skóry
• łamliwość paznokci i suchość skóry
• uczucie zimna w ciele,
• opuchlizna twarzy, języka, ust
• z czasem coraz bardziej widoczne wole
• problemy z pamięcią i koncentracją
• stany depresyjne i uczucie lęku
• zaburzenia trawienia – zaparcia
• obfite miesiączki u kobiet.

Skąd się bierze choroba Hashimoto?

Narazie nie do końca są znane powody, dla których nasz układ odpornościowy atakuje tarczycę. Z pewnością u niektórych osób może istnieć predyspozycja genetyczna, ponieważ zwykle osoby, w rodzinach których występowały przypadki choroby, są bardziej narażone na jej wystąpienie. Istnieją badania, które sugerują, że osoby z grupami krwi 0 i A są bardziej narażone na chorobę Hashimoto. Naukowcy twierdzą również, że może to nastąpić w wyniku przebytej infekcji wirusowej lub bakteryjnej.

Są również czynniki środowiskowe, które mogą wpłynąć na rozwój choroby Hashimoto. Takie jak:

• niedobory witamin i minerałów, szczególnie jodu, selenu i witaminy D – niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania tarczycy;
• stres jest bardzo destrukcyjnym czynnikiem mocno wpływającym na równowagę hormonalną organizmu, wskutek czego zaburza działanie tarczycy;
• substancje chemiczne, obecne w pokarmach i otoczeniu takie jak: pestycydy, nawozy sztuczne, metale ciężkie i toksyczne opary, zanieczyszczone powietrze.

Co jeść przy Hashimoto?

Najlepszą opcją jest dieta wegetariańska lub fleksitariańska, gdzie podstawą są warzywa i owoce.

1. Postaw na warzywa i owoce w diecie. Warzywa i owoce są bogate w przeciwutleniacze, witaminy i minerały, które pomagają wzmocnić układ odpornościowy i zapobiec stanom zapalnym. Warto spożywać więcej warzyw zielonych, takich jak szpinak, jarmuż czy brokuły, a także owoców miękkich, takich jak maliny czy jagody.
2. Spożywaj produkty bogate w białko. Białko jest niezbędne do budowy i regeneracji tkanek, a także do utrzymania zdrowej masy mięśniowej. Osoby chore na chorobę Hashimoto powinny spożywać produkty bogate w białko, będąc na diecie roślinnej powinny to być rozmaite nasiona roślin strączkowych i orzechy. Ostrożnie natomiast powinno się podchodzić do tofu i produktów sojowych – zwiększają one aktywność tarczycy i należy dostosować ich spożycie do aktualnego stadium choroby.
3. Włącz do codziennego jadłospisu naturalne oleje – ich źródłem są nasiona, pestki i orzechy.
4. Pij soki i koktajle owocowe, herbatki ziołowe, np. ze skrzypu polnego, pokrzywy, imbiru.

Co nasila chorobę Hashimoto?

Okazuje się, że jest grono produktów, które mogą nasilać chorobę Hashimoto, dlatego warto wiedzieć, czego unikać w diecie.

1. Produkty bogate w jod. Zbyt duża ilość jodu, szczególnie w fazie nadczynności tarczycy jeszcze bardziej zwiększa jej aktywność i nasila objawy choroby – unikamy więc produktów takich jak: ryby, wodorosty, solone orzechy czy jodowana sól.
2. Soja – ponieważ może ona wpływać na poziom hormonów tarczycy – ograniczamy spożycie tofu, mleka sojowego czy miso.
3. Gluten – nietolerancja glutenu występuje bardzo często u chorych na Hashimoto – ograniczamy lub całkowicie wykluczamy produkty z pszenicy, żyta czy jęczmienia.
4. Przetworzona żywność – fast foody, chipsy czy słodycze, zawierają wiele szkodliwych substancji, które mogą zwiększać stan zapalny i obciążać układ odpornościowy. Do tego punktu można także zaliczyć również konserwy mięsne i owoce z puszki.
5. Warzywa kapustne – kapusta głowiasta, brukselka, brokuły, kalafior, kalarepa, rzepa, brukiew czy jarmuż – wszystkie te rośliny kapustne mają one właściwości wolotwórcze i zakłócają przyswajanie jodu. Jeśli już chcemy je spożywać, to w małych ilościach i koniecznie gotowane bez przykrywki.
6. Warzywa psiankowate – ziemniaki, pomidory, papryka, oberżyna, również nasilają objawy Hashimoto.

Czytaj również: https://naturazdrowie.com/regulacja-tarczycy-w-podejsciu-holistycznym/

Jakie suplementy i zioła na chorobę Hashimoto?

Najważniejsza jest suplementacja witamin grupy B i witamin D, jodu i selenu. Selen pomaga w przekształceniu nieaktywnego hormonu tyroksyny (T4) w aktywny hormon trójjodotyroninę (T3). Okazuje się również, że niedobór magnezu może być związany w szczególności z niedoczynnością tarczycy. Warto więc suplementować powyższe składniki.

Zioła polecane przy chorobie Hashimoto, to przede wszystkim adaptogeny, które mają zdolność regulacji hormonów w naszym ciele i działają pozytywnie na nasz system immunologiczny. Są to na przykład: Ashwagandha, Guggul, Maca i Bacopa Monnieri. Warto także zwrócić uwagę na zioła bogate w krzemionkę, które będą pomagać odbudować tarczycę. Należą do nich: skrzyp polny, poziewnik, przetacznik, rdest ptasi oraz pokrzywa. W przypadku, kiedy występuje niedobór jodu, wówczas wskazany będzie morszczyn pęcherzykowaty, porost islandzki lub listownica. Należy to jednak skonsultować z lekarzem.

Można również spróbować ziół, które stosowane są jako wsparcie w przypadku zaburzeń tarczycy, takich jak cytryniec chiński, kurkuma, berberys, mniszek lekarski czy łopian. Zioła te działają korzystnie na wątrobę i wspierają tarczycę oraz jej funkcje wydzielnicze.

Wstępne badania sugerują, że melisa lekarska (Melissa officinalis), i serdecznik (Leonurus cardiaca) hamują nadprodukcję hormonu TSH.

Bibliografia:

Budlewski T., Franek E., Diagnostyka obrazowa chorób tarczycy, „Choroby Serca i Naczyń” 2009, tom 6, nr 1, 37-41;

Hans – Wytrychowska A. Może to Hashimoto? Diagnostyka, różnicowanie i leczenie, „Medycyna po Dyplomie” 2021

Lachowicz K. i wsp. Fizjologiczne aspekty postępowania dietetycznego w chorobie Hashimoto, 2019;

Luty J. i Bryl E., „Choroba Hashimoto: aspekt genetyczny i środowiskowy”, Forum Medycyny Rodzinnej, t. 11, nr 1, ss. 1–6, 2017.

Andrzej Lewiński, Piotr Gajewski: Hashimoto; (red). Andrzej Szczeklik „Interna Szczeklika” 2017. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2017

Luty J., Bryl E., Choroba Hashimoto — aspekt genetyczny i środowiskowy, Forum Medycyny Rodzinnej, 2017,11(1), 1-6

Ruchała M. Choroby tarczycy – cz. 1: choroba Hashimoto i niedoczynność tarczycy. Poznań: Medycyna Praktyczna, 2014.

Liskowska M. Leczenie chorób tarczycy. Praca poglądowa w ramach specjalizacji z farmacji aptecznej. Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Łódź, 2018.

Ratajczak A.E.,  Moszak M., Grzymisławski M. Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto. Piel Zdr Publ. 2017;7(4):305–311.

McManus A., Merga M., Newton W. Omega-3 fatty acids. What consumers need to know. Appetite, 2011; 57(1): 80-83.