Spis treści:
1. Co doda Ci skrzydeł?
2. Co takiego zawierają energetyki?
3. Negatywny wpływ energetyków?
4. Co zamiast sztucznych energetyków?
Co doda Ci skrzydeł?
Napoje energetyzujące mogą “dodać Ci skrzydeł”, poprawić koncentrację i wytrzymałość, zmniejszyć potrzebę snu i dać tzw. “kopa energii”. I choć powszechnie wiadomo, że wcale nie są zdrowe, to coraz częściej sięgają po nie coraz młodsi, a wielu z nas nie wyobraża sobie bez nich dnia.
Ostatnie badania wskazują, że napoje te spożywa ponad 60% nastolatków, w tym około 10% codziennie, a dzienną porcję stanowi na ogół puszka o wielkości 250 ml.
Co takiego zawierają energetyki?
W klasycznym składzie napojów energetyzujących znajdziemy:
- Kofeinę – która pobudza nasz organizm, usuwa oznaki zmęczenia i przyspiesza pracę serca.
- Taurynę – która przyspiesza metabolizm oraz poprawia koncentrację, ale także powoduje drżenie rąk, niepokój oraz skurcze mięśni.
- Inozytol – poprawiający pamięć i samopoczucie, łagodzący stany depresyjne. Niestety w dawkach zawartych w energetykach hamuje on wchłanianie minerałów takich jak żelazo, cynk i wapń.
- Kwas ortofosforowy – E338, regulator kwasowości, jest jednym ze składników nawozów sztucznych i odkamieniaczy.
- Cukier – w dużych ilościach – przykładowo 0,5l Red Bulla, zawiera 52g cukru, czyli tyle ile aż 11 ciasteczek Oreo!
Negatywny wpływ energetyków
Niestety spożywanie napojów energetyzujących nie jest obojętne dla zdrowia. Oto lista symptomów, które mogą się u nas rozwinąć:
- problemy kardiologiczne i krążeniowe
- bóle głowy,
- podenerwowanie,
- osłabienie kości i zębów,
- wrzody żołądka,
- schorzenia jelitowe
- odwodnienie
- problemy ze snem
- nadwaga
Co zamiast sztucznych energetyków?
Czy istnieją naturalne substytuty napojów energetycznych? Oczywiście, że tak! Oto przegląd niektórych z nich – warto wypróbować i “dodać sobie skrzydeł” naturalnie.
1. Kawa naturalna – zawiera kofeinę, a więc pobudza ciało i umysł. Nie należy jej jednak pić w nadmiarze. Zalecana dawka kofeiny dla osoby dorosłej to nie więcej niż 400 mg na dobę. Fakt, że kawa stawia nas na nogi, bo podnosi ciśnienie krwi, ale można się też od niej uzależnić, bywa przyczyną uczucia niepokoju, poirytowania i drżenia mięśni. W dłuższej perspektywie można być przyczyną kłopotów z zasypianiem, bezsenności i zakwaszenia organizmu.
2. Zielona herbata – zawiera kofeinę i taninę, o właściwościach pobudzających, poprawiających koncentrację i samopoczucie. Jest zdrowszą opcją od kawy, nie powoduje zakwaszenia, a jako bonus zawiera masę antyoksydantów i chroni ciało przed wolnymi rodnikami! Aby zachować jej bogactwo, nie należy zalewać jej wrzątkiem – podobnie jak Yerba Mate.
3. Yerba Mate – pochodzi z południowej Ameryki i zawiera sporo naturalnej kofeiny. Poprawia koncentrację, krążenie, pracę mózgu oraz przemianę materii. Zawarte w niej alkaloidy i polifenole działają przeciwstarzeniowo, antystresowo. Yerba pobudza ciało do produkcji endorfin, zawiera też całą gamę witamin z grupy B, witaminę C i E oraz całą listę minerałów.
4. Matcha – to japońska odmiana zielonej herbaty, która pobudza i odpręża, stymuluje produkcję serotoniny i dopaminy, więc poprawia nastrój. Jest również bogata w antyoksydanty, a więc skutecznie opóźnia procesy starzenia.
5. Woda kokosowa – naturalna dawka energii, bomba witaminowa i idealny napój izotoniczny, silnie nawadniający ciało. Zawiera dużo wapnia, magnezu, żelaza, i witamin. Wzmacnia odporność i witalność ciała.
6. Kombucha – to napój na bazie fermentowanej białej herbaty. Kombucha, nie tylko doda nam energii, ale wspomoże też nasze trawienie ze względu na zawartość probiotyków.
7. Żeń-szeń – wschodnie zioło długowieczności i energii, nazywane “korzeniem życia” i wykorzystywane od wieków w medycynie chińskiej. Poprawia pamięć i koncentrację, pomaga w stanach wyczerpania. Wzmacnia odporność i wytrzymałość na stres, obniża poziom cholesterolu i ciśnienie krwi.
8. Guarana – jest częstym składnikiem napojów energetyzujących, ponieważ dodaje energii. Zawarte w niej cholina, katechina i adenina pobudzają pracę mózgu, wspomagają koncentrację i dobrze wpływają na układ nerwowy. Jej efekt utrzymuje się nawet do 6 godzin.
9. Teeccino – to prażona ziołowa herbata w smaku przypominająca kawę! Jej skład to m.in.: cykoria francuska, nasiona i orzechy oraz karob, odpowiedzialny za jej lekko czekoladowy smak. Ma właściwości pobudzające i nie powoduje późniejszego spadku energii.
10. Gorąca czekolada plus chili – jak wiadomo czekolada posiada właściwości pobudzające, a jej wersja “plus” z chilli było jedną z tradycji Majów. Czekolada poprawią humor każdemu, ponieważ zawiera składniki, które stymulują wydzielanie endorfin.
11. Ashwaghanda – tzw. żeń-szeń indyjski – naturalny adaptogen przywracający równowagę organizmu. Pobudza, wzmacnia odporność, pamięć i witalność. Wspomaga zdrowy sen i regenerację, działa przeciwstarzeniowo i odżywczo.
Przeczytaj też: https://naturazdrowie.com/adaptogeny-ziola-joginow-ktore-nadaja-mocy/
Przepisy na naturalne napoje energetyzujące
Miętowy power
• 1 szklanka zielonej herbaty, Yerba Mate lub Matcha,
• 1 szklankę herbaty miętowej,
• kilka kostek lodu,
• sok wyciśnięty z jednej cytryny lub limonki,
• kilka listków mięty.
Wszystko dokładnie wymieszaj i miętowe orzeźwienie gotowe!
Zimowa rozgrzewka
• szklanka za parzonego teecchino
• 1,5 łyżki miodu,
• szczypta kardamonu (zmielonego),
• szczypta kurkumy,
• szczypta cynamonu.
Wymieszaj wszystkie składniki i masz gotowy energetyzujący napój!
Zielona energia
• 1 garść szpinaku,
• 1 jabłko
• 1 pomarańcza (obrana ze skórki)
• 1 łyżeczka proszku Matcha
• 2 szklanki wody,
• kilka kostek lodu (opcjonalnie),
• połowa cytryny (obranej ze skórki),
• połowa obranego ogórka,
• 2 cm kawałek świeżego imbiru,
• 3-4 daktyle
Wszystkie składniki zmiksuj w blenderze, możesz też dodać szczyptę zdrowego słodzika i łyżeczkę octu jabłkowego.
Hongkong Espresso
• 70 ml herbaty zielonej lub czarnej (Darjeeling)
• szklanka świeżo zaparzonego espresso
• zdrowy słodzik do smaku
• mleko
• szczypta kardamonu i imbiru
Wymieszaj i ciesz się smakiem!
Bibliografia:
1. https://www.sciencedaily.com/releases/2014/10/141002084308.html
2. https://www.samhsa.gov/data/sites/default/files/DAWN126/DAWN126/sr126-energy-drinks-use.htm
3. https://www.cspinet.org/news/documents-link-more-deaths-energy-drinks-20140625
4. https://www.ucl.ac.uk/news/2022/feb/third-children-uk-drink-energy-drinks-weekly
5. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-
6. https://www.bee.pl/t/jak-zrobic-domowy-naturalny-napoj-energetyczny-5-przepisow
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3607906/
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5628357/
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8470323/
10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2908954/
11. https://www.nhs.uk/live-well/eat-well/food-guidelines-and-food-labels/water-drinks-nutrition/
12. https://academic.oup.com/jn/article/132/5/930/4687320
13. https://arkanasmaku.pl/pl/blog/zdrowe-napoje-energetyczne-sposob-na-naturalne-pobudzenie-1657551048
14. https://www.health.harvard.edu/blog/vitamin-b12-deficiency-can-be-sneaky-harmful-201301105780
15. https://centerforfamilymedicine.com/general-health/mental-health-benefits-of-exercise-what-are-endorphins-serotonin/
16. https://www.nhs.uk/live-well/exercise/exercise-guidelines/physical-activity-guidelines-for-adults-aged-19-to-64/
17. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19997003/
18. https://faseb.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1096/fasebj.31.1_supplement.636.24
19. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25024344/
20. https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/acs.jafc.8b03201?journalCode=jafcau#
21. https://zawszenaturalnie.pl/blog/polecamy/naturalne-energetyki-dodadza-ci-sil-witalnych-i-
22. https://b-sync.life/blogs/science/energy-drinks-alternatives
23. https://www.nbcnews.com/id/wbna52955312
24. Rosnące spożycie napojów energetyzujących – rosnący problem zdrowia publicznego na świecie. dr hab. n. o zdr. Regina Wierzejska, prof. NIZP PZH – PIB
