Aleksandra Marek-Hipner
31/01/2024
Jedną z naturalnych form leczenia jest przyrodolecznictwo. Opiera się ono na wykorzystaniu czynników występujących w przyrodzie w sposób naturalny np. klimatu, światła, powietrza, wody, temperatury (ciepła lub zimna), a nawet produktów pochodzenia roślinnego, zwierzęcego czy mineralnego. Skorzystać z takich naturalnych terapii można praktycznie za darmo. Najczęściej odbywają się one w ramach leczenia uzdrowiskowego i są jednym z jego elementów. Część przyrodolecznictwa stanowi klimatoterapia (inaczej: leczenie klimatyczne), która polega na wykorzystaniu sprzyjających warunków klimatycznych w procesie leczenia lub rekonwalescencji. W Polsce wyróżniamy trzy główne klimaty: nizinny, górski i morski*. W każdym z nich mieszczą się miejscowości uzdrowiskowe. Chcąc skorzystać z leczenia klimatycznego, warto zaznajomić się z charakterystyką danego regionu i przejrzeć listę uzdrowisk w Polsce.
*Ze względu na wiele korzyści wyodrębniono szczególny rodzaj klimatoterapii w klimacie morskim – thalasoterapię.
Najprostszą formą klimatoterapii są kąpiele powietrzne, czyli po prostu bycie i oddychanie. Duże znaczenie ma to, że w danym miejscu powietrze ma zdecydowanie mniejsze zanieczyszczenie niż to, w którym przebywamy na co dzień. Nie bez znaczenia pozostaje również temperatura, ciśnienie, ruch powietrza i zawartość tlenu. Wszystkie te cechy mogą mieć wpływ na zdrowie. Kąpiele powietrzne wykorzystuje się szczególnie w leczeniu chorób układu oddechowego oraz jako element wstępnego hartowania organizmu (zwiększenie odporności).
Kąpiele słoneczne są istotne ze względu na regulowanie rytmu dobowego, poprawę nastroju i dostarczanie witaminy D. Odbieranie promieni słonecznych przez narząd wzroku (w szczególności w pierwszej części dnia) pomaga regulować rytm czuwania i snu, dzięki temu wykorzystywane są do leczenia bezsenności. Dodatkowo mózg produkuje serotoninę zwaną “hormonem szczęścia” i pomaga poprawiać nastrój. Jest to szczególnie ważne dla osób, które na co dzień mają ograniczony dostęp do światła słonecznego.
*Uwaga! W naszej szerokości geograficznej suplementacja wit. D zalecana jest od października do marca, jeżeli występuje odpowiednia ekspozycja na słońce w pozostałych miesiącach.
Kąpiele wodne w otwartych zbiornikach (jezioro, rzeka, morze) mogą pełnić kilka funkcji. Kąpiele w zimnej wodzie hartują organizm i pozytywnie wpływają na układ odpornościowy stanowiąc np. profilaktykę przeziębień. Aktywności wykorzystujące opór wody są nieobciążającą stawów formą prozdrowotnych ćwiczeń. Natomiast masujące ruchy fal oddziałujące na ciało mają działanie relaksujące i wpływają na poprawę dobrostanu. Z tego względu niezwykle korzystne są kąpiele w wodzie morskiej (falowanie i zawartość soli).
Dopełnieniem ww. elementów klimatoterapii jest odpowiednia aktywność fizyczna lub odpoczynek (np. techniki relaksacyjne). Znaczenie ma również czasowa izolacja od środowiska życia codziennego oraz ich stresujących czynników np. praca zawodowa, środowisko domowe, hałas, smog. Zmiana otoczenia sprzyja również wdrożeniu prozdrowotnych nawyków. Brak obowiązków daje przestrzeń na ich zastosowanie i poznanie korzystnych efektów zmiany. Dzięki temu łatwiej jest je kontynuować w warunkach życia codziennego.
Klimatoterapia jako część leczenia uzdrowiskowego uznawana jest za element medycyny konwencjonalnej lub komplementarnej. Wskazania do jej stosowania mogą wynikać zarówno z występowania choroby, jak i konieczności rekonwalescencji czy nawet profilaktyki. Przebywanie w korzystnym klimacie będzie stosowne w przypadku chorób przewlekłych (np. przewlekłe choroby układu oddechowego), leczenia ostrych stanów chorobowych (np. pourazowych bólów), przeciwdziałania zaostrzeniu choroby czy leczeniu otyłości. Może również korzystnie wpłynąć na stan psychiczny kuracjusza. Niezwykle ważne jest, że działanie tych metod jest kompleksowe i obejmuje cały organizm człowieka jednocześnie: ciało i jego różne narządy oraz zdrowie psychiczne.
Czytaj także: https://naturazdrowie.com/sungazing-kontrowersyjna-terapia-sloncem/
Pomimo iż, jest małe ryzyko efektów ubocznych stosowania metod przyrodolecznictwa (w tym leczenia klimatycznego), to istnieją jednak pewne przeciwwskazania rozpatrywane indywidualnie. Im większa różnica między warunkami klimatycznymi panującymi w środowisku życia codziennego w porównaniu do warunków klimatycznych w miejscu leczenia, tym większe ryzyko niekorzystnych efektów. Przykładem może być mniejsze natlenowanie powietrza w klimacie wysokogórskim i oddziaływanie na osoby z chorobami układu krążenia. Jak również duża zmienność klimatu morskiego, która może źle wpływać na osoby ciężko chore lub w podeszłym wieku.
1. Jak nazywamy leczenie w klimacie nadmorskim?
a. thalasoterapia
b. tarasoterapia
c. balneologia
2. Jaką inną nazwę ma klimatoterapia?
a. hydroterapia
b. leczenie klimatyczne
c. klimatoleczenie
3. Czy klimatoterapia może być stosowana w przypadku leczenia otyłości?
a. tak
b. nie
*Prawidłowe odpowiedzi – a, b, a.