Na anoreksję na świecie cierpi około jednego procenta kobiet. Ale co z mężczyznami? Zaburzenia odżywiania są często uważane za problem zdrowotny kobiet, w rzeczywistości mogą one dotknąć każdego i w dowolnym momencie życia.
Presja, by wyglądać idealnie, nie oszczędza nikogo, ale presja, by wyglądać jak macho, powstrzymuje wielu mężczyzn przed szukaniem pomocy w chorobie postrzeganej jako „kobiecy problem zdrowotny”. Badania mówią, że blisko jeden na trzech pacjentów cierpiących na zaburzenia odżywiania jest mężczyzną, jednak mężczyźni mogą być mniej skłonni do szukania pomocy, zwłaszcza w środowisku, w którym dominują kobiety.
Anoreksja – co to takiego?
Anorexia nervosa, zwana inaczej jadłowstrętem psychicznym, jest jedną z klinicznych postaci niedożywienia, a termin ten istnieje od XIX wieku. Anoreksja jest zaburzeniem odżywiania o różnym stopniu nasilenia. Zdefiniowano ją jako problem psychologiczny o szerokim spektrum, dotyczący masy ciała i czynności związanych z jedzeniem, mogący mieć poważne skutki zdrowotne. Jadłowstręt psychiczny oznacza dosłownie nerwową utratę apetytu.
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego DSM – IV wyróżniła dwa podtypy jadłowstrętu psychicznego:
· typ restrykcyjny – osoby z tym typem anoreksji poważnie ograniczają ilość spożywanego jedzenia;
· typ bulimiczny (nie mylić z bulimią) – osoby z tym typem anoreksji zmuszają się do wymiotów oraz mogą przyjmować duże ilości środków przeczyszczających lub stosują inne metody, aby oczyścić swoje jelita.
Oznaki i objawy anoreksji u mężczyzn
Anorexia nervosa dotyka zarówno mężczyzn, kobiety, jak i dzieci; nie ma znaczenia płeć ani tożsamość płciowa. Jednak to zaburzenie odżywiania wpływa na osoby różnej płci w odmienny sposób. U mężczyzn zauważane są nieco inne oznaki i objawy (niż u kobiet), co utrudnia ich dostrzeżenie, ponieważ zaburzenia odżywiania stereotypowo postrzegane są jako problem kobiecy.
Oznaki anoreksji u mężczyzn
· intensywny strach przed przybraniem na wadze lub przytyciem,
· odmowa utrzymania masy ciała w zdrowym zakresie (spadek poniżej 85% zdrowej masy ciała),
· zaburzenia obrazu ciała,
· zaprzeczanie powadze swojego stanu,
· poważne ograniczenie jedzenia i zbyt intensywne ćwiczenia,
· zaabsorbowanie jedzeniem, ale niespożywanie go,
· perfekcjonizm, deprecjacja siebie, potrzeba akceptacji,
· niepokój, rozdrażnienie, obniżona koncentracja,
· osłabienie lub zmęczenie.
Czynniki ryzyka
Czynniki, które mogą zwiększyć prawdopodobieństwo zachorowania na anoreksję:
· postawy społeczne (presja otoczenia, kult szczupłej sylwetki),
· wpływy rodzinne (rozbita rodzina, przemoc w rodzinie, zbyt duże wymagania rodziców),
· genetyka,
· zaburzenia równowagi chemicznej w mózgu,
· problemy rozwojowe.
Zagrożone zachorowaniem mogą być również osoby uprawiające sporty lub pracujące w obszarach, które koncentrują się na kształcie i rozmiarze ciała. Należą do nich:
· balet,
· kulturystyka,
· piłka nożna (głównie mężczyźni),
· łyżwiarstwo figurowe,
· gimnastyka,
· biegi,
· modeling,
· wrestling i inne sporty walki.
Leczenie
Anoreksja jest zaburzeniem odżywiania bardzo trudnym w leczeniu, gdyż nie wszyscy chorzy zgadzają się na podjęcie terapii. Choroba ta w 5 – 10% przypadków doprowadza do śmierci osób zmagających się z nią. W leczeniu anoreksji zaleca się terapię, pracę z psychologiem lub psychiatrą oraz stosowanie diety wysokoenergetycznej, która składa się z pięciu małych posiłków dziennie. Jest to wskazane z uwagi na zmniejszony żołądek chorego, u którego spożycie zbyt dużej porcji posiłków może wywołać wymioty lub bóle w nadbrzuszu. W odstępie od jednej do dwóch godzin po posiłku chorzy powinni leżeć.
Podsumowanie
Ważne jest, aby uznać, że anoreksja nie jest tylko problemem kobiet. To zagrażające życiu zaburzenie odżywiania dotyka również mężczyzn, a badania pokazują, że może być u nich nawet bardziej śmiertelne i wstydliwe.
Przeczytaj także: Zbuduj wewnętrzny balans na cały rok
Bibliografia:
1. Anorexia not just a woman’s health problem, The Meadowglade, 2019.
2. Gregorczyk K., Zaburzenia odżywiania – postępowanie dietetyczne, 2019.
3. Anorexia, not only a young girl’s foe, Familiprix, 2019.
4. Anorexia Nervosa, John’s Hopkins Medicine, 2022.
