Spis treści:
- Czy istnieje życie bez smartfonów i mediów społecznościowych?
- Zwykła rozrywka czy uzależnienie?
- Ciemna strona mediów społecznościowych
- Jak rozpoznać uzależnienie? – test
- Jak sobie z tym poradzić?
- Co możesz zrobić zamiast patrzeć w ekran?
Przeglądają i młodsi i starsi, a statystyki są szokujące. Według amerykańskich badań przeciętny użytkownik smartfona sięga po urządzenie co ok. 13 minut, a jego łączny czas z telefonem w ręku to nawet 3-6 godzin dziennie!
Największym czynnikiem uzależniającym są oczywiście media społecznościowe. Obecnie korzysta z nich około 4,65 miliardów ludzi na świecie. To aż jedna trzecia całej populacji! W każdej minucie oglądanych jest po 694 tysiące filmików na Tik Toku i You Tube, klikanych jest 41.000 postów na Instagramie i wysyłanych 350 tysięcy tweetów na platformie X.
Szokujące są też statystyki dotyczące dzieci – TYLKO 12% 8 latków NIE używa mediów społecznościowych, a w grupie 12 latków i dzieci starszych liczba ta spada do 1-2%! Ponad połowa szóstoklasistów przyznała się, że z mediów społecznościowych korzysta do 4 godzin dziennie.
Zwykła rozrywka czy uzależnienie?
Internet i social media są dla wielu osób atrakcyjną formą spędzenia czasu, oderwaniem od problemów, możliwością komunikacji i dowiedzenia się czegoś ciekawego. Okazuje się jednak, że stanowi to poważne zagrożenie. Każdego roku odnotowuje się coraz większą liczbę uzależnień od social mediów, a izolacja podczas pandemii jeszcze bardziej nasiliła ten trend. Niepokojącym faktem jest to, że uzależnienie może pojawić się u wszystkich – bez względu na płeć, wiek, wykształcenie czy miejsce zamieszkania. Z roku na rok dotyka coraz młodszych osób.
Ciemna strona mediów społecznościowych
Nie od razu zaczynamy zauważać gorzkie owoce zaangażowania w media społecznościowe, bo jak to mówią “miłe są złego początki”, ale z czasem możemy dostrzec, że kiedy uzależniona osoba przez jakiś czas nie może być online zaczyna mieć silne objawy w postaci obniżonego nastroju, złości czy lęku.
Mówi się o tym że wielu uczestników mediów społecznościowych cierpi na FOMO (Fear of Missing Out) – czyli lęk przed tym, że ominie ich coś ważnego, gdy tylko są offline. Czują więc przymus ciągłego sprawdzanie social mediów, aby być cały czas na bieżąco. To z kolei prowadzi do przebodźcowania, przeciążenia informacyjnego, przytłoczenia i spadku nastroju. Tym głębszego, jeśli akurat nasze posty nie mają wielu lajków, a czyjeś inne święcą tryumfy popularności. Patrząc na posty innych możemy też odczuwać zazdrość i przygnębienie, że nie mamy takiej popularności i takiego fajnego życia jak inni. Warto jednak pamiętać, że to co jest pokazywane w “internetach” często odbiega od rzeczywistości.
Z badań wynika, że aż 43% nastolatków czuje się fatalnie, gdy nie dostaje polubień swoich postów. Jest to główna przyczyna poczucia braku akceptacji, poczucia niskiej wartości i stanów lękowych i depresji u młodych ludzi.
Amerykańskie badania przeprowadzone w 2021 roku przez Express VPN pokazują, że 86% badanych (z grupy 1500 osób) stwierdziło, że media społecznościowe wpływają negatywnie na ich poczucie szczęścia i samoocenę. 79 – 83% zwracało uwagę takie na negatywne efekty jak niepokój, lęki, samotność i depresja.
Czytaj także: https://naturazdrowie.com/dopalacze-narkotyki-srodki-dopingujace-czyli-pulapki-w-ktore-wpada-mlodziez/
Jak rozpoznać uzależnienie?
Uzależnienie od mediów społecznościowych to rodzaj uzależnienia behawioralnego.
W tym przypadku nałóg powoduje często zatracenie dotychczasowych zainteresowań i spędzanie całego wolnego czasu “w internetach”. Osłabiają się więzi rodzinne i relacje “w realu”, natomiast zaczynamy poszukiwać nowych znajomości w sieci – na portalach społecznościowych. Z czasem zaczynasz zaniedbywać pracę, naukę, obowiązki domowe, a nawet swój wygląd i kontakty międzyludzkie.
Wykonaj test – czy możesz obejść się bez smartfona, social mediów i ekranów?
| Odpowiedz na poniższe pytania: | tak | nie |
| Czujesz silną potrzebę regularnego patrzenia na telefon, korzystania z mediów społecznościowych takich, jak Facebook, YouTube, Tik Tok, Snapchat, Instagram itp. | ||
| Pierwszą czynnością po obudzeniu, jest sprawdzenie telefonu i mediów społecznościowych. | ||
| Często odruchowo sięgasz po telefon, by zerknąć na media społecznościowe i trudno Ci się od tego powstrzymać. | ||
| Spędzasz z telefonem w ręku każdą wolną chwilę. | ||
| Kiedy publikujesz coś w mediach społecznościowych, wywołuje to w Tobie przygnębienie kiedy jest mało polubień, reakcji i komentarzy na Twój post. | ||
| Gdy musisz ograniczyć korzystanie z internetu lub jesteś offline czujesz się zestresowany, zaniepokojony, sfrustrowany lub przygnębiony. Czujesz że czegoś Ci brakuje. | ||
| Masz coraz mniej czasu dla rodziny, znajomych, bo czas ucieka Ci przez palce kiedy wchodzisz na social media. | ||
| Zaczynasz ukrywać przed innymi, ile czasu spędzasz w mediach społecznościowych, odczuwasz poczucie winy. | ||
| Odkładasz swoje obowiązki na rzecz scrollowania, wolisz wziąć telefon i chwilowo uciec w świat internetu. | ||
| Ostatnia rzeczą jaką robisz przed zaśnięciem jest korzystanie z telefonu i przeglądanie social mediów. |
Jeśli na większość z pytań w tabeli odpowiedziałeś TAK, to najprawdopodobniej jesteś uzależniony od mediów społecznościowych i internetu, lub znajdujesz się na skraju takiego uzależnienie.
Jak sobie z tym poradzić?
Podobnie jak w przypadku innych uzależnień warto skorzystać z pomocy specjalisty. Wszystko jednak zależy w dużej mierze od naszych własnych decyzji i determinacji.
- Nie musisz od razu kasować wszystkich komunikatorów i aplikacji, wystarczy że świadomie ograniczysz czas, jaki spędzasz na telefonie. Możesz zacząć od ustalenia limitu do 1,5 godziny dziennie, gdy możesz korzystać ze wszystkich mediów społecznościowych. Pozostała część dnia powinna być jednak całkowitym detoksem od social media i internetu.
- Wycisz powiadomienia – gdy masz włączony dźwięk czy wibrację w telefonie Twój mózg jest w fazie ciągłego czuwania, ciągle chcesz sprawdzać “co tam przyszło”, a gdy powiadomienia są wyciszone możesz skupić się na innych rzeczach i sprawdzić telefon później.
- Zostaw telefon w domu. Idź na spacer, na kolacje czy zakupy bez telefonu!
- Mindfulness i praktyka wdzięczności. Wyjmij głowę z telefonu i rozejrzyj się wokół siebie – zobacz ile pięknych rzeczy Cię otacza! Postaraj się codziennie wieczorem spisać 5 rzeczy za które jesteś wdzięczny w danym dniu.
- Kiedy jesteś w towarzystwie nie patrz w telefon, bądź obecny w konwersacjach i kontaktach między ludźmi.
- Zrób sobie dzień bez social mediów, może być to na przykład w weekend. Umów się na spotkanie z przyjaciółmi albo pojedź na wycieczkę za miasto. Zobacz, że istnieje piękny świat poza ekranem.
Co możesz zrobić zamiast patrzeć w ekran?
- pójdź na spacer na łonie natury
- ugotuj coś pysznego i zaproś znajomych na obiad – wypróbuj nowe przepisy
- zadzwoń do kogoś z rodziny z kim dawno nie rozmawiałeś
- wybierz się na wycieczkę
- zrób coś dla innych, zaangażuj się w lokalną działalność społeczną
- idź na koncert lub do teatru
- poczytaj książkę
- naucz się czegoś nowego
- idź na trening
Bibliografia:
https://www.searchenginejournal.com/social-media/biggest-social-media-sites/
https://www.searchenginejournal.com/instagram-facts/314439/#close
https://truelist.co/blog/social-media-addiction-statistics/https://hbr.org/2018/10/i-ran-4-experiments-to-break-my-social-media-addiction-heres-what-worked
