Problem nadmiernej masy ciała – nadwaga oraz choroba otyłościowa dotyczy coraz większej grupy osób. Jednocześnie stosunkowo rzadko jest ona odpowiednio rozpoznana oraz leczona przez lekarza i zespół terapeutyczny. Zanim pacjent otrzyma odpowiednią pomoc niejednokrotnie przez długie lata samodzielnie próbuje uporać się z problemem otyłości. Nasi pacjenci stosują niezliczone diety, głodówki, sięgają po suplementy. Decyzje związane z zachowaniami zdrowotnymi często opierają na poradach znajomych, zasłyszanych informacjach, niezweryfikowanych wiadomościach z gazet czy Internetu. Jest to w pełni zrozumiałe, zwłaszcza w sytuacji kiedy poziom wiedzy i przekonania dotyczące choroby otyłościowej w społeczeństwie, a także wśród specjalistów ochrony zdrowia nadal nie jest zadawalający. Wśród najczęstszych, niekorzystnych z punktu widzenia stanu zdrowia metod stosowanych przez pacjenta w procesie redukcji masy ciała pojawiają się:
- Restrykcyjne diety i głodówki
Diety eliminujące wybraną grupę produktów żywnościowych lub jeden składnik pokarmowy jak np. węglowodany, gluten, nabiał nie powinny być stosowane rutynowo. Stosowanie diety eliminacyjnej, w sytuacjach uzasadnionych klinicznie, powinno być zawsze poprzedzone wnikliwą oceną zdrowia pacjenta oraz monitorowane. Restrykcyjne pod względem energetycznym diety, półgłodówki, głodówki (dieta sokowa, diety warzywne, diety oparte na jednym wybranym produkcie pokarmowym np. kaszy jaglanej) nie kształtują prawidłowych nawyków żywieniowych i nie stanowią modelu żywienia odpowiedniego do stosowania przez wiele miesięcy czy lat. Pamiętajmy, że leczenie choroby otyłościowej to proces długotrwały wymagający stałej zmiany nawyków żywieniowych.
- Nieskuteczne suplementy o niskiej jakości
Polska jest jednym z krajów Europy o najwyższym poziomie sprzedaży suplementów diety. Dotyczy to również produktów dedykowanych pacjentom z nadmierną masą ciała. Preparaty można zakupić zarówno w aptekach, w sklepach spożywczych oraz w czasie zakupów internetowych. Niezwykle istotne jest aby pacjenci zdawali sobie sprawę z regulacji prawnych związanych z suplementami diety i lekami. W przypadku suplementów diety ich skuteczność nie musi być wykazana w badaniach klinicznych. Niejednokrotnie kontrowersje wzbudza nie tylko skuteczność ich działania ale również zawartość, jakość produkcji oraz bezpieczeństwo stosowania.
- Przyjmowanie leków bez nadzoru lekarza
W ostatnim czasie obserwowany jest niezwykle niebezpieczny trend związany z przyjmowaniem leków stosowanych w leczeniu choroby otyłościowej na receptę, bez nadzoru lekarza. Pacjenci w różny sposób zdobywają leki i stosują je poza wskazaniami lub w nieodpowiednich dawkach. Leki stosowane bez uprzedniej diagnostyki i poza wskazaniami może stanowić zagrożenie dla zdrowia pacjenta.
- Myślenie zerojedynkowe, brak długofalowego spojrzenia na leczenie choroby
Wśród poważnych zagrożeń związanych z leczeniem choroby otyłościowej warto jeszcze wymienić błędne przekonania na temat choroby, zarówno wśród pacjentów jak i lekarzy. Zasady profilaktyki i leczenia tej choroby zostały szczegółowo przebadane i opisane w rekomendacjach wielu organizacji i towarzystw naukowych m. in. Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości (PTLO), The European Association for the Study of Obesity (EASO) czy Obesity Canada. Organizacje te wskazują, że najbardziej skuteczne postępowanie musi zakładać indywidualizację, dostępność, wielokierunkowe i długotrwałe działania oraz współpracę z lekarzem i zespołem terapeutycznym w skład którego wchodzi .in. dietetyk, fizjoterapeuta czy psycholog. Nie ma jednej, uniwersalnej, magicznej i błyskawicznej metody leczenia tej złożonej jednostki chorobowej.
Czytaj także: https://naturazdrowie.com/status-otylosci-jako-choroby/
Prof. dr hab. n. med. Paweł Bogdański
Specjalista chorób wewnętrznych i hipertensjologii, certyfikowany lekarz lipidolog, Narodowy Specjalista Leczenia Otyłości Europejskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością z ponad 20-letnim doświadczeniem klinicznym. Kierownik Katedry Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Redaktor Naczelny Forum Zaburzeń Metabolicznych, prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Kardiodiabetologicznego. Organizator kilkunastu ogólnopolskich konferencji naukowych dotyczących tematyki otyłości i zaburzeń metabolicznych. Autor ponad 300 publikacji naukowych z dziedziny otyłości, cukrzycy typu 2, zaburzeń lipidowych i nadciśnienia tętniczego. Aktywnie uczestniczy w realizacji programów edukacyjnych i badawczych – zarówno dla pacjentów, jak i specjalistów.
