Coraz częściej słyszy się, że ołów został wykryty w wodzie pitnej, że niektóre rodzaje ryb zawierają wysoki poziom rtęci i że niepokojące ilości arsenu zostały wykryte w ryżu. Jednak te pierwiastki (i inne, takie jak ołów i kadm), powszechnie określane jako metale ciężkie, znajdują się również w wielu innych produktach spożywczych – również w żywności dla niemowląt.
Czym są metale ciężkie?
Metale ciężkie to pierwiastki znajdujące się w powietrzu, wodzie i glebie. Rośliny wchłaniają je podczas wzrostu i mogą one trafiać do żywności, którą spożywamy my i nasze dzieci. Ludzie potrzebują niektórych metali ciężkich (żelazo i cynk), aby dobrze funkcjonować, ale inne pierwiastki (takie jak: arsen, rtęć i ołów) są szkodliwe. Niektóre uprawy, głównie ryż, pochłaniają więcej szkodliwych metali niż inne rośliny. Mogą one odkładać się szczególnie w organizmie dzieci i w przyszłości powodować problemy ze sprawnością intelektualną oraz koncentracją.
Dlaczego metale ciężkie występują w żywności?
Metale ciężkie znajdują się w wielu surowcach, szczególnie tych używanych do produkcji żywności dla niemowląt. Dlatego można je znaleźć zarówno w produktach kupionych w sklepie (nawet w żywności ekologicznej), jak i w posiłkach domowej roboty. Niektóre pokarmy dla maluszków mają wyższy poziom metali ciężkich, należą do nich:
- płatki ryżowe dla dzieci,
- przekąski ryżowe,
- herbatniki na ząbkowanie i sucharki ryżowe,
- soki owocowe,
- marchew i słodkie ziemniaki (bataty).
Drodzy rodzice, musicie pamiętać, że ekologiczne nie znaczy lepsze. Chociaż żywność certyfikowana przez USDA jako ekologiczna ma zalety – w tym niższy poziom pestycydów i mniejszy wpływ na środowisko – to nie jest nią unikanie metali ciężkich. Wiele produktów użytych w badaniach naukowych było oznaczonych jako ekologiczne, jednak zawierały one metale ciężkie w takim samym stopniu, jak produkty uprawiane drogą tradycyjną.
Jakie kroki mogą podjąć rodzice, aby żywność dla niemowląt była bezpieczna i zdrowa?
Agencja Żywności i Leków (FDA) pracuje nad lepszym monitorowaniem i regulacją zawartości metali ciężkich w żywności dla niemowląt. Istnieją jednak sposoby, dzięki którym możesz chronić swojego maluszka. Wystarczy podawać dziecku miękkie pokarmy przygotowane w domowych warunkach, zamiast sklepowych gotowych dań dla niemowląt. W kilka minut możesz przygotować zdrowy posiłek, blendując gotowane na parze lub naturalnie miękkie warzywa, owoce, mięso.
Poniżej znajdziesz sposoby, jak zmniejszyć narażenie Twojego dziecka na metale ciężkie w żywności i napojach.
- Podawaj maluchowi różnorodne pokarmy – im więcej kolorowych warzyw, tym lepiej.
- Uważaj na produkty pełnoziarniste. Najlepiej jest ograniczyć ryż i produkty ryżowe (sprawdzaj etykiety – ryż znajduje się w wielu produktach spożywczych sprzedawanych dla niemowląt, takich jak: ptysie, krakersy czy biszkopty). Wypróbuj jęczmień, owies i inne ziarna. Gotując ryż, najlepiej gotować go w przegotowanej wodzie i na koniec dokładnie ją odsączyć, a także używać białego ryżu basmati i ryżu do sushi, które zawierają mniej arsenu.
- Sprawdź swoją wodę. Stare rury mogą zawierać ołów, który może przedostawać się do wody pitnej. Dlatego jedzenie dla dzieci najlepiej gotować w wodzie uprzednio przegotowanej.
- Unikaj soków owocowych. Nie tylko mogą one zwiększać ryzyko próchnicy i otyłości, ale wiele z nich zawiera duże ilości metali ciężkich.
- Wybieraj ryby ze sprawdzonego źródła. Ryby posiadają składniki odżywcze, które są bardzo zdrowe dla rozwijającego się mózgu, ale niektóre z nich mogą zawierać niezdrowe ilości rtęci. Unikaj dużych, drapieżnych i długo żyjących ryb, takich jak: miecznik, tuńczyk biały czy węgorz. Lepiej wybierać ryby takie jak: dorsz, łosoś czy mintaj.
Bibliografia:
- Hirsh J., Heavy Metals in Baby Food: What You Need to Know, Consumer Reports, 2023.
- McCarthy C., Heavy metals in baby food? What parents should know and do, Harvard Health Publishing, 2021.
- Pearl E., What Can Parents Do About Heavy Metals in Baby Food?, Kids Health, 2023
