Wydawać by się mogło, że stworzenie mieszanki ziołowej to nic trudnego. Łączymy podobnie działające zioła, ewentualnie dodajemy jakieś, by poprawić smak innych (ale tu lepiej sprawdzą się dodatki owocowe lub kwiatowe niż zioła), rozszerzyć pole działania mieszanki. Trzeba jednak bardzo uważać – niektóre zioła można z sobą łączyć, inne wprost przeciwnie, trzeba naprawdę sporo wiedzieć o ich właściwościach i zachodzących między nimi interakcjach, znać skład chemiczny, by uniknąć przykrych nieraz konsekwencji w postaci skutków ubocznych. Trzeba też pamiętać o proporcjach – zwyczajowo wybiera się zioło bazowe, dominujące w mieszance, a do niego dodaje zioła wspomagające.
Mieszanki, które mogą… namieszać
Przykładem nietrafionych połączeń może być lukrecja i zioła przeczyszczające (doprowadzi do niedoboru potasu w organizmie), środków o działaniu podobnym, chociażby pobudzającym, które wymieszane mogą wywołać problemy z krążeniem i kołatanie serca, czy wreszcie ziół, których działanie jest w jakiś sposób przeciwstawne – przykładem zioła pobudzające i uspokajające. Przy okazji trzeba zwrócić dużą uwagę na interakcje zachodzące między ziołami, a zażywanymi lekami na schorzenia przewlekłe – efekty nieprawidłowego łączenia ziół i w ogóle składników diety z lekami są najczęstszą przyczyną nietrafionych kuracji i skutków ubocznych po farmaceutykach. I tak zioła zawierające śluz (siemię lniane, babka płesznik) zmniejszają wchłanianie leków, dziurawiec i miłorząb japoński mogą mieć tragiczne skutki w połączeniu z lekami przeciwzakrzepowymi. Pamiętać należy, że nie każdy może zawsze używać wszystkich ziół i mieszanek – np. kobiety w ciąży, karmiące, małe dzieci.
Mieszanki stare i nowe
Mieszanki ziołowe są komponowane na przeróżne schorzenia. I nie tylko – w wielu przypadkach chodzi o profilaktykę. To dość szybko rozwijająca się gałąź medycyny naturalnej i sukcesywnie pojawiają się nowe mieszanki, których zadziwiające właściwości są przedmiotem badań – z ostatnich można by wymienić mieszanki ziół z kurkuminą i Quin Dai (produkt z tak zwanego naturalnego indygo, Baphicacanthus cusia), która ma zapobiegać wrzodziejącym zapaleniom jelit. Wiele innych znanych jest od dawna. Popularnymi są ogólnie wspierające odporność czy działające kompleksowo na infekcje dróg oddechowych. Przykładem tych pierwszych może być połączenie imbiru z dziką różą i dodatkami typu zielona herbata, aronia. W tym drugim przypadku zazwyczaj łączy się zioła wspierające system immunologiczny (przykładowo jeżówka, czarny bez, rozmaryn) z takimi, które działają antybakteryjnie (wiązówka) oraz łagodzą już istniejące dolegliwości (lukrecja). Znaleźć można mieszanki mające za zadanie oczyścić organizm, zapobiegać chorobom prostaty, pobudzać trawienie, działać odchudzająco, nasennie, łagodząco na skołatane nerwy. Innym przykładem mieszanki wspierające bardzo konkretne problemy, na przykład stosowane jako środek wspomagający przy boreliozie (w składzie zazwyczaj znajdziemy czystek i szczeć).
Czytaj także: https://naturazdrowie.com/ziola-ratunek-dla-ciala-i-psychiki/
Mieszanki na sen i włosy
Za najbezpieczniejsze uważa się połączenia ziół działających korzystnie na układ pokarmowy oraz uspokajających, w tych przypadkach najczęściej kilka ziół działa silniej i efektywniej niż jedno – to między innymi zioła prowansalskie korzystnie działające na trawienie i różne kombinacje kozłka, chmielu, melisy i ziela męczennicy o profilu wyciszającym, z tym, że przedawkowanie tych drugich może obniżyć też koncentrację, refleks, wręcz zadziałać usypiająco, co w pewnych przypadkach może nie być racjonalne (wypicie mieszanki przed pracą czy jazdą samochodem). Skutki uboczne stosunkowo rzadko występują ponadto przy mieszankach wykorzystywanych zewnętrznie, na piękne, mocne włosy itp.; wyjątkiem mogą tu jednak być silne olejki eteryczne.
Mieszanki ziołowe w kuchni
Oczywiście osobnym tematem są mieszanki ziołowe stosowane w kuchni. Nie tylko podkreślają smak potraw, komponują się z poszczególnymi ich składnikami, ale też działają prozdrowotnie, mogą zastąpić sztuczne barwniki, ulepszacze czy sól. W tym przypadku należy pamiętać, że zioła suszone w całości dają więcej smaku i aromatu niż same listki, a każde z suszonych ziół po mniej więcej 12 miesiącach traci swe walory i nie powinno już być używane. Najlepsze i najbardziej znane mieszanki to wspomniane zioła prowansalskie, śródziemnomorskie czy curry. Ich składniki są tak skomponowane, że działają na siebie synergicznie, w połączeniu są zdrowsze niż każde z osobna.
Bibliografia:
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/herbs https://specialty.mims.com/topic/herbal-combo-regimen-shows-promise-for-ulcerative-colitis; https://aptekarski.com/artykul/interakcje-ziol-i-lekow-jakich-preparatow-nie-nalezy-laczyc-i-dlaczego https://a-napisze.pl/domowe-mieszanki-ziolowe-jak-umiejetnie-laczyc-ziola/ https://www.gaiaherbs.com/blogs/seeds-of-knowledge/herbs-not-to-mix
