Płatki zbożowe są doskonałym źródłem węglowodanów złożonych, w tym błonnika, wielu witamin, głównie z grupy B oraz minerałów, m.in. magnezu i cynku. Wybierajmy te produkty, które mają największą wartość odżywczą i unikajmy płatków wysokoprzetworzonych.
Oferta płatków jest bardzo bogata, spotykamy w niej sporą różnorodność, od naturalnych płatków zbożowych, poprzez musli, które są mieszankami płatków z orzechami, z suszonymi owocami bądź z czekoladą, aż do produktów wysoko przetworzonych. Właśnie wybór między dwoma podstawowymi grupami płatków – naturalnymi i wysoko przetworzonymi – budzi najwięcej wątpliwości. Z jednej strony są produkty bogate w błonnik, witaminy z grupy B, kwas foliowy płatki naturalne, które nie każdemu smakują. Mamy do wyboru różne rodzaje płatków: owsiane, jęczmienne, kukurydziane, orkiszowe, gryczane i wiele innych. Z kolei wzbogacane o witaminy, z nieco mniejszą zawartością błonnika, płatki przetworzone, do których bardzo często w celu poprawy walorów smakowych dodaje się cukier oraz sód, wybiera większość z nas. Tutaj też spotykamy płatki kukurydziane, jednak zasadniczo różnią się od naturalnych, które nie podlegają procesowi obróbki i nie zawierają dodatkowych cukrów, sodu czy tłuszczy. Ze wszystkich płatków naturalnych nie ma jednego najlepszego rodzaju, wybór zależy od naszych preferencji smakowych.
Czytajmy etykiety produktów
Wybierając płatki śniadaniowe należy dokładnie przyjrzeć się etykiecie, a w szczególności składnikom produktu oraz wartości odżywczej, które zazwyczaj znajdują się na opakowaniu. Z większą ostrożnością powinny dokonywać wyboru osoby z nadciśnieniem tętniczym. Sól dodawana w procesie produkcji nie jest w ogóle wyczuwalna w płatkach, przez co wielokrotnie osoby z tym schorzeniem nieświadomie spożywają nadmierne ilości sodu, przyczyniającego się do podwyższania ciśnienia tętniczego krwi. W przetworzonych płatkach kukurydzianych zawartość sodu na 100 g produktu może wynosić nawet około 1150 mg, gdy w naturalnych płatkach owsianych będzie to tylko 5 mg. Ta olbrzymia rozpiętość nie pozostaje bez znaczenia dla osób stosujących dietę niskosodową. Dodawany cukier jest natomiast źródłem pustych kalorii i sięga do 25% składu, a zbilansowana dieta nie powinna dostarczać więcej niż 10% energii pochodzącej z cukrów prostych. Zasada umieszczania poszczególnych składników płatków polega na zachowaniu kolejności od największej do najmniejszej. Jeśli więc cukier znajduje się na tej liście na drugim miejscu, nie jest to przypadek. Na opakowaniu możemy przeczytać ponadto: „Zawiera śladowe ilości glutenu” lub „Produkt bezglutenowy”. Takie adnotacje są istotne przede wszystkim dla osób z celiakią, ponieważ nawet znikoma ilość tego białka może wywołać alergię pokarmową.
Tylko płatki naturalne
Wybierajmy płatki naturalne, a unikajmy wysoko przetworzonych, które w procesie produkcji tracą wiele cennych składników odżywczych i charakteryzują się dużą zawartością cukrów prostych i sodu. Są doskonałym dodatkiem do prawidłowo skomponowanego posiłku. Ze względu na znaczną zawartość błonnika, który daje uczucie sytości będą doskonałym produktem, polecanym dla osób odchudzających się i na diecie. Jak podkreślają dietetycy, częściej sięgać po płatki owsiane powinny osoby z zaburzeniami lipidowymi, w których β-glukany, czyli błonnik rozpuszczalny w wodzie przyczynia się do obniżania poziomu cholesterolu. Płatki owsiane zawierają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), które zapobiegają powstawaniu zakrzepów i są bardzo ważne w profilaktyce i leczeniu miażdżycy. Dla osób, które są narażone na stres można polecić musli z dodatkiem orzechów, migdałów czy ziaren, które będą doskonałym źródłem magnezu. Powinniśmy wybierając płatki śniadaniowe, zawsze uważnie czytać etykiety, sprawdzać RDA (zalecane dzienne spożycie) poszczególnych składników, zwłaszcza ilość zawartego cukru, sodu i błonnika.
Smacznie i zdrowo w jednym
Zwykle jest tak, że chcemy, aby nasze posiłki były zarówno dobre dla podniebienia, jak i dla naszego zdrowia. Płatki śniadaniowe mogą być podawane na wiele sposobów. Najczęściej są wspaniałym dodatkiem do mleka, jogurtu czy maślanki, dzięki czemu otrzymujemy pełnowartościowy posiłek. Taki sposób podania jest chyba najbardziej rozpowszechniony. Posiłek, w którym połączymy produkty zbożowe z produktami mlecznymi, dostarcza nam jeszcze wiele cennych składników odżywczych, m.in. białka, witamin z grupy B, wapnia i magnezu. Wśród przepisów na smakowitą przekąskę mamy m.in. płatki owsiane z dodatkiem suszonych owoców. W kuchni azjatyckiej popularny jest deser z bardzo mocno zmrożonych kulek lodów, zanurzonych w świeżym jajku i obtoczonych na przykład w płatkach owsianych, kukurydzianych lub dowolnych płatkach śniadaniowych, pokruszonych ciastkach, smażony w oleju o bardzo wysokiej temperaturze. Mimo technicznych trudności wykonania tego smakołyku, ciekawym wydaje się samo wykorzystanie płatków śniadaniowych w takiej kombinacji. Jeżeli naturalne płatki nam nie wystarczają, możemy dodać m.in.: ziarna słonecznika lub orzechy, które zawierają znaczne ilości magnezu.
Z dodatkiem miodu – nie dla pilnujących wagi
Osoby ograniczające spożywanie cukru powinny uważać na płatki z dodatkiem miodu (zwykle jest to sztuczny miód), lukru czy czekolady. Również kaloryczność płatków przetworzonych jest wyższa niż np. naturalnych płatków owsianych, orkiszowych czy jęczmiennych. Musli, opatrzone napisem fit, light, produkt dietetyczny, zawierają często owoce kandyzowane, czyli niepotrzebny cukier, a ich kaloryczność nie odbiega od tzw. zwykłych słodyczy. Jeżeli liczymy na smukłą sylwetkę, po regularnym pałaszowaniu paczek tych skądinąd smacznych płatków, możemy się grubo przeliczyć. W przypadku płatków wysoko przetworzonych, niezaprzeczalnym ich atutem jest różnorodność i smak. Wsypując czekoladowe kuleczki do mleka, które następnie zje dziecko, przyzwyczajamy je do słodkiego smaku. Nawyki żywieniowe, które kształtujemy od najmłodszych lat, nie tak znowu łatwo będzie wyplenić dorosłej osobie.
Alternatywę stanowią płatki naturalne, które zawierają dużo błonnika pokarmowego, który nie tylko wspomaga pracę jelit, ale również daje uczucie sytości, dzięki czemu możemy kontrolować swój apetyt. Zawarty w otrębach owsianych błonnik pokarmowy pomaga dbać o linię, ponieważ wchłaniając wodę pęcznieje i wypełnia żołądek. Zmniejsza dzięki temu uczucie głodu, a także opóźnia moment, w którym pożywienie opuszcza żołądek.
